5 Bin Yıl Öncesine Ait Çakmaktaşı Bıçak Atölyesi Keşfedildi

Arkeologlar, İsrail'in güneyindeki Carmei Gat kentinde yeni bir mahallenin inşa edileceği arazinin altında, ülkenin güney bölgesinde keşfedilen türünün ilk örneği olan, yaklaşık 5 bin yıl öncesine, erken Tunç Çağına tarihlenen çakmaktaşı bıçakların üretiminde uzmanlaşmış bir atölye buldu.

Çakmaktaşı çekirdekleri ve bunlardan üretilen bıçaklar. ©Emil Aljam, Israel Antiquities Authority

Buluntular arasında, bıçakların çıkarıldığı hammadde olan büyük çakmaktaşı çekirdeklerin yanı sıra, o dönem için olağanüstü bir teknik ustalığa işaret eden bir hassasiyetle işlenmiş bıçakların kendileri de yer alıyor.

Yakında Kudüs'te sergilenecek olan bu nesneler, sosyal ve ekonomik yapıları gelişmekte olan bir mesleki uzmanlaşmanın damgasını vurduğu antik toplumların teknolojik yeteneklerini göstermektedir.

Bıçakların üretildiği çakmaktaşı çekirdekleri kazı sırasında alışılmadık bir şekilde bulundu. ©Emil Aljam, Israel Antiquities Authority

Kazı başkanları Dr. Martin David Pasternak, Shira Lifshitz ve Dr. Nathan Ben-Ari, IAA tarafından toplanan açıklamalarında, bunun İsrail'in güneyinde keşfedilen türünün ilk örneği olduğunu belirtiyor. Ülkenin merkezinde ve kuzeyinde Kenan dilgi endüstrisinin izleri bulunmuş olsa da, sistematik üretime adanmış atölyeler pek bilinmiyordu. Bu keşif, Tunç Çağının başlarında bile karmaşık bir sosyal ve ekonomik yapıya sahip bir toplumun var olduğunu göstermektedir.

Uzmanlara göre, uzmanlaşmış bir üretim merkezinin varlığı, yüksek vasıflı zanaatkârların yanı sıra bu tür faaliyetleri sürdürme ve organize etme yeteneğine sahip bir sosyal hiyerarşinin varlığına işaret ettiğinden, buluntunun önemi yalnızca teknolojik olmanın ötesine geçmektedir. IAA prehistoryacıları Dr. Jacob Vardi ve Dudu Biton, sadece istisnai bireylerin bu bıçakları yapma tekniğinde ustalaştığını belirtiyor. Bu durum, Tunç Çağının başından itibaren yerel toplumun yapılandırıldığını ve profesyonel uzmanlaşmaya sahip olduğunu doğrulamaktadır.

Kenan bıçakları, hem hayvanları kesmek ve parçalamak hem de ekinleri hasat etmek için kullanılan, dönemlerinin vazgeçilmez aletleriydi. Arkeologları şaşırtan şey bu parçaların tekdüzeliği ve keskinliği değil, onları üretmek için kullanılan yöntemdir. Bu teknik, çakmaktaşına hassas bir basınç uygulayarak uzun ve keskin bıçakların minimum hata payıyla çıkarılmasını sağlayan bir tür vinç veya kaldıraç kullanımını içeriyordu.

Antik atölyede üretilen çakmaktaşı bıçaklar. ©Emil Aljam, Israel Antiquities Authority

Dikkat çeken bir diğer ayrıntı da atölye alanı dışında üretim atığı bulunmamasıdır. Dr. Vardi, atılan çakmaktaşı parçalarının alanın etrafına dağılmadığını, bunun da teknik bilgiyi korumak için kasıtlı bir girişim olduğunu gösterdiğini belirtiyor. Bugün bu atölyenin, Kenan dilgilerinin Levant'ın geniş bölgelerinde ticaretinin yapıldığı bir dağıtım merkezi olarak işlev gördüğünü anlıyoruz.

Kazı başkanlarına göre Naḥal Qomem (Gat-Govrin ya da Zeita olarak da bilinir) sadece atölyeye ev sahipliği yapmakla sınırlı değildi, çünkü burası Kalkolitik dönemden Erken Tunç Çağına kadar yüzlerce yıl boyunca sürekli olarak kullanıldı ve daha önce düşünülenden çok daha geniş bir alanı kapladı: yarım kilometrekareden fazla.

Bu alan, yüzlerce yıl boyunca aktif bir yerleşim yeri olarak hizmet vermiştir. ©Emil Aljem, Israel Antiquities Authority

Yapıları arasında, bazıları kerpiç tuğlalarla kaplı, depolama, barınma, zanaat üretimi ve muhtemelen sosyal veya dini ritüeller gibi birçok amaca hizmet eden yüzlerce yeraltı çukuru bulunmaktadır. Arkeologlar, buranın çeşitlendirilmiş ekonomik faaliyetlere sahip dinamik bir yerleşim yeri olduğunu vurguluyor.

Kaynak: La Brújula Verde Magazine Cultural Independiente

EN ÇOK OKUNANLAR

Tarlada Yürüyüş Yapan Kadın 2150 Gümüş Sikke Buldu

Prag'ın güneydoğusundaki Kutnohorsk kentinde tarlada yürüyüş yapan bir kadın, çiftçilik faaliyetleri sırasında yüzeye çıkan birkaç gümüş sikkeye rastladı. Çek Cumhuriyeti'nde şimdiye kadar bulunan en büyük erken ortaçağ sikke istifini açığa çıkardığının farkında değildi.

SON İÇERİKLER