7 Bin Yıllık Bir Toplu Mezarda Bulunan Başsız İskeletler

Slovakya'da kazı yapan arkeologlar sıra dışı bir bulguya ulaştılar. Vráble yerleşimini çevreleyen bir hendekte 38 kişinin kalıntıları bulundu. İyi korunmuş iskeletler birbirine karışmıştı ve küçük bir çocuk dışında hepsinin kafası yoktu. Bu insanların kafalarının nasıl, ne zaman ve neden çıkarıldığı gelecekteki soruşturmalar için temel sorulardan. Daha geçen yıl, ekip aynı bölgede başsız iskeletler ortaya çıkarmıştı.

Başsız 37 iskelet; iki tanesi yüzüstü yatıyor. Kafaların nasıl, ne zaman ve neden çıkarıldığı bilim insanları için hala belirsiz. ©Dr. Till Kühl, Institute for Pre- and Protohistoric Archaeology/Kiel University

Proje lideri Prof. Dr. Martin Furholt, "Daha fazla insan iskeleti bulacağımızı varsaydık, ancak bu tüm hayal gücümüzü aştı" açıklamasında bulunmakta.

Kiel Üniversitesi (CAU) İşbirlikçi Araştırma Merkezi'nden (CRC) 1266 ve Slovak Bilimler Akademisi Arkeoloji Enstitüsü'nden (Nitra) arkeologlar bu muhteşem keşfi yaptılar.

Vráble-Ve`lke Lehemby (MÖ 5250 - 4950) bölgesi, Orta Avrupa'daki Erken Neolitik dönemin en büyük yerleşim yerlerinden biriydi ve birkaç yıldır CRC 1266'nın araştırma odağı olmuştur. Arkeolojik eserler Lineer Çanak Çömlek Kültürü (LBK) ile ilişkilidir. Üç komşu köyde 313 ev jeomanyetik ölçümlerle tespit edildi. Aynı anda 80'e kadar evde iskan vardı. Bu dönem için olağanüstü bir nüfus yoğunluğu. Üç yerleşimin güneybatısı 1.3 km uzunluğundaki çifte hendekle çevrelenmiş ve böylece diğerlerinden ayrılmıştır. Bazı alanlar, bir savunma yapısı olarak değil, köy alanının sınır işaretlemesi olarak yorumlanması gereken parmaklıklarla güçlendirildi.

2022 yazında yapılan kazılarda Slovak-Alman ekibi, yaklaşık 15 metrekarelik bir alana yayılmış en az 38 kişinin kalıntılarını ortaya çıkardı. Biri diğerinin üzerinde, yan yana, karınları üzerine uzanmış, yanları üzerine çömelmiş, uzuvları açık sırt üstü iskeletlerin konumu, ölülerin dikkatlice gömülmediğini göstermekte.

İskeletler 15 metrekarelik bir alanda karmakarışık ve farklı konumlarda yatıyordu. ©Dr. Till Kühl, Institute for Pre- and Protohistoric Archaeology/Kiel University

İskeletler çıkarılırken akla ilk sorular gelmeye başladı: Bu insanlar vahşice mi öldürüldü, hatta belki de başları kesildi? Kafalar nasıl ve ne zaman çıkarıldı? Yoksa kafaların çıkarılması ancak cesetler çürüdükten sonra mı gerçekleşti? Hastalık gibi ölüm nedenlerine dair herhangi bir belirti var mı? Hendeğe hangi sırayla yerleştirildiler, aynı anda ölmüş olabilirler mi? Yoksa tek bir toplu cenaze töreni değil de, birkaç olayın, hatta belki de nesiller boyu süren bir sonucu mu? Bu soruları cevaplamak için birkaç ipucu zaten var.

Vráble-Ve`lke Lehemby bölgesi, Neolitik dönemde üç komşu köyden oluşuyordu. İskeletler, güneybatı yerleşimini çevreleyen hendeklerde bulundu. ©Karin Winter, Institute for Pre- and Protohistoric Archaeology/Kiel University

Anatomik pozisyonun dışındaki birkaç ayrı kemik, zamansal dizinin daha karmaşık olabileceğini düşündürüyor. Kiel Üniversitesi'nden bir antropoloğa göre "Bazı iskeletlerde, ilk servikal omur korunmuştur, bu da şiddetli ve acımasız bir şekilde başın kesilmesinden ziyade başın dikkatlice çıkarılmasını gösterir, ancak bunların hepsi, daha fazla araştırmayla doğrulanması gereken çok ön gözlemlerdir."

Daha fazla araştırmanın önemli bir kısmı, ölüler hakkında daha fazla bilgi edinmektir. Benzer yaşta mıydılar yoksa toplumun bir kesitini mi temsil ediyorlar? Birbirleriyle veya Vráble'den ölen diğer ölülerle akraba mıydılar? Yerliler miydi, yoksa uzaktan mı geldiler? Benzer bir diyet paylaştılar mı? Ölülere yapılan muameleden herhangi bir sosyal anlam çıkarılabilir mi?

Böyle bir bulguyu ortaya çıkarmak ve kurtarmak, arkeologlar için özel bir zorluktur. ©Prof. Dr. Martin Furholt, Institute for Pre- and Protohistoric Archaeology/Kiel University

Yanıtlar yalnızca ayrıntılı arkeolojik ve osteolojik araştırmaların, DNA analizlerinin, radyokarbon tarihlendirmesinin ve kararlı izotop analizlerinin etkileşiminde bulunabilir. Nitra'daki Slowakian Bilimler Akademisi ile işbirliği içinde Johanna Mestorf Academy, CRC 1266 ve Cluster of Excellence ROOTS'un Kiel disiplinler arası araştırma ağı, bu ileri araştırma için mükemmel koşullar sunuyor.

Anlam ve yoruma ilişkin daha fazla değerlendirme, yalnızca bu tür disiplinler arası araştırma sonuçlarına dayalı olarak anlamlıdır.

Proje lideri Dr Maria Wunderlich, yaptığı açıklamada “Belki büyülü veya dini fikirlerle bağlantılı olarak, insan kurban edilen bir katliamı varsaymak aşikar görünebilir. Savaş benzeri çatışmalar da rol oynayabilir, örneğin köy toplulukları arasındaki veya hatta bu büyük yerleşim yeri içindeki çatışmalar. Bu insanlar kelle avcılarının kurbanı mı oldular yoksa köylü arkadaşları kişilerarası şiddetle hiçbir ilgisi olmayan özel bir ölüm tarikatı mı uyguladılar? Pek çok olasılık vardır ve yeni anlayışlara ve fikirlere açık kalmak önemlidir. Ancak bu bulgunun şimdiye kadar Avrupa Neolitik dönemi için kesinlikle benzersiz olduğu tartışılmaz”.

Son yıllardaki kazı kampanyaları, Vráble-Ve`lke Lehemby'nin başka bir benzersiz özelliğini daha şimdiden ortaya çıkardı: Olağandışı insan kalıntıları buluntuları. Yerleşimin çeperinde ve evlerin yanında düzenli mezarların yanı sıra, yerleşimi çevreleyen hendeklerde bazı tam ve kısmi iskeletler gün ışığına çıkarılmıştır; hem kafalı hem de kafasız.

Hendeklerden elde edilen insan iskeleti buluntuları erken Neolitik dönemde iyi bilinir, ancak kayıp kafaların modeli tamamen yenidir. Başsız iskeletlerin ilk buluntuları uluslararası ekip için şimdiden bir bilmeceyken, bu yılki keşif daha da büyük bir boyutu temsil ediyordu.

Kaynak: Ancient Pages

EN ÇOK OKUNANLAR

Tarlada Yürüyüş Yapan Kadın 2150 Gümüş Sikke Buldu

Prag'ın güneydoğusundaki Kutnohorsk kentinde tarlada yürüyüş yapan bir kadın, çiftçilik faaliyetleri sırasında yüzeye çıkan birkaç gümüş sikkeye rastladı. Çek Cumhuriyeti'nde şimdiye kadar bulunan en büyük erken ortaçağ sikke istifini açığa çıkardığının farkında değildi.

SON İÇERİKLER