Yirmi yılı aşkın bir süre önce Almanya'nın güneybatısındaki Hohle Fels mağarasında kazı yapan arkeologlar, mamut fildişinden oyulmuş üç küçük figürin keşfetti. Yaklaşık 40 bin yıl öncesine tarihlenen heykeller, figüratif sanatın en eski örneklerinden bazılarını temsil ediyor ve oyulmuş minik kuş, dünyanın herhangi bir yerindeki en eski kuş tasviri.

Kuş Figürini ©Urgeschichtliches Museum Blaubeuren

Hohle Fels kuş heykeli iki parça halinde keşfedilmiştir: gövde 2001 yılında, geri kalanı ise 2002 yılında bulunmuştur. 4,7 santimetrelik diş parçasına, birisi kuşun gözlerini, konik gagasını, kısa bacaklarını, kuyruğunu ve tüyleri temsil eden bir dizi çizgiyi özenle oymuş.

Keşfi 2003 yılında Nature dergisinde açıklayan arkeolog Nicholas Conard, kuşun başının şekline ve uzatılmış boynuna dayanarak, hayvanın dalgıç, karabatak veya ördek gibi bir su kuşu olduğunu öne sürdü.

Dalgıç Kuşu, Karabatak, Ördek

Hohle Fels'de aynı zamanda keşfedilen diğer iki fildişi heykel arasında oyulmuş bir at ya da mağara ayısı başı ve yarı insan yarı aslan figürü yer alıyordu. Conard çalışmasında, bu üç objenin birlikte Yukarı Tuna Nehri bölgesinin Üst Paleolitik dönemde (50 bin ila 12 bin yıl önce) önemli bir kültürel yenilik merkezi olduğuna işaret ettiğini yazdı.

At ya da mağara ayısı başı ve yarı insan yarı aslan figürinleri. ©Urgeschichtliches Museum Blaubeuren

Ancak Hohle Fels kuşunun anlamı belirsizdir. Bir görüşe göre bu tür fildişi heykelcikler, bir şamanın başarılı bir av için kullanabileceği bir tür “av büyüsü”. Ancak su kuşları tipik olarak yiyecek değildir ve Conard bunun yerine bu insanların sadece hayran oldukları hayvanları tasvir ettiklerini öne sürmüştür.

Hohle Fels mağara alanı, tarih öncesinin Aurignacian döneminde (günümüzden 43 bin ila 28 bin yıl önce), bir zamanlar Cro-Magnon olarak bilinen ilk insanların Neandertallerin ortadan kalkmasının ardından Avrupa'da geliştiği dönemde iskan edilmiştir.