Endonezya’da Mağara Resimleri Küresel Isınma Yüzünden Kayboluyor

Araştırmalar sonucu, mağaralardaki aşınmanın küresel ısınma ile paralel bir şekilde arttığı görülüyor.  

Çalışmanın sorumlusu Dr. Huntley panel yüzeyindeki soyulmayı inceliyor. ©Linda Siagian

Scientific Reports’ta yayınlanan araştırmaya göre dünyanın bilinen en erken örneklerinden bir kısmını oluşturan Endonezya’daki mağara resimleri  “endişe verici bir hızla aşınıyor”. Araştırmacılar Endonezya kaya resimlerinin pul pul soyularak kaybolmaya başlamasının insan kaynaklı iklim değişikliği ile ilişkili olduğunu düşünüyor.

Yerel arkeologlar, alan bekçileri ve kuşaklardır Sulawesi, Maros-Pangkep’deki eski mağara resimlerini koruyan insanların araştırmacılara söylediğine göre, kayalardaki resimler daha önce hiç olmadığı kadar hızlı bir şekilde yok oluyor.

Resimler yaklaşık 44 bin yıl öncesine Pleistosen döneme tarihleniyor.  Avrupa’daki örneklere rakip bu kaya resimlerinde betimlenen av sahneleri ve mistik varlıkların gezegendeki figüratif sanat ve sanatsal yaratıcılığın en eski kanıtları olduğu düşünülüyor.

Leang Tedongnge’de yakın zamanda keşfedilmiş kaya resmindeki ileri seviyede bozulma. Yaban domuzu betimlemesi bulunan panel 45,500 yıl yaşında. ©Basran Burhan

Kireçtaşından olan kaya yüzeyindeki kimyasallar incelendiğinde araştırmacılar tuz kristalleşmesine dair yaygın kanıt bulduklarında oldukça şaşırdılar. Tuzlar kayayı kimyasal olarak zayıflatıyor ve panellerin yüzeyini kireçtaşı duvar ve tavandan ayırarak resimlerin duvardan yok olmasına neden oluyor. Ekip tuz çeşitlerinin analizlerini yapmaya ve paleoiklim kayıtlarını araştırmaya devam edip onları neyin oluşturduğunu anlamaya çalıştı. Sonuçlar tropikal bölgede doğal jeolojik aşınma sürecinin şiddetlendiğini gösteriyor.

Avustralya, Griffith Üniveristesi’nden Dr. Jillian Huntley “Artan sıcaklıklar ve daha şiddetli hava koşulları, artarda gelen kuru günler, uzun kuraklıklar, fırtınalar sonucu yaşanan su taşkınları, seller ve buna bağlı oluşan aşırı nem, pirinç tarlaları ve su ürünleri havuzları nedeniyle aşınma süreci gün geçtikçe hızlanıyor.”

Araştırmacılara göre kireçtaşı elde etmek için yapılan yoğun madencilik çalışmaları ile birlikte iklim şartlarının da hızlandırdığı kaya yüzeylerindeki aşınma, geri getirilmesi mümkün olmayan mağara sanatının korunması için en büyük tehditleri oluşturuyor. 

Maros-Pangkep kaya resimlerini gözetim altına alan Merkez Java Kültürel Mirası Koruma Merkezi (BPCB) çalışanları ©Rustan Lebe

Son yıllarda bu mağara resimleri üzerine çalışılarak birçok bilgi edinildiğini düşünen araştırmacılar şu ana kadar bilinen en erken hayvan tasviri ve bulunan ilk karmaşık anlatı sahnesi olduğunu ve bunların insanlığın bilişsel ve sosyal kapasitelerinin göstergesi olduğuna inanıyorlar. İklim değişiminin geniş çapta etkilerine örnek olan araştırma, her yıl yeni tarihi alanların keşfedildiği Maros-Pangkep ve Güneydoğu Asya Adalarındaki koruma çabalarının önemini bir kez daha kanıtlıyor.

Dr. Jillian Huntley “Dönüşü olmayan bir şekilde zarar görmeden önce bu kaya resimlerini belgelemek ve öğrenebildiğimiz her şeyi öğrenmek için zamanla yarışıyoruz.”

https://cosmosmagazine.com/history/archaeology/disappearing-ancient-indonesian-rock-art/

EN ÇOK OKUNANLAR

Tarlada Yürüyüş Yapan Kadın 2150 Gümüş Sikke Buldu

Prag'ın güneydoğusundaki Kutnohorsk kentinde tarlada yürüyüş yapan bir kadın, çiftçilik faaliyetleri sırasında yüzeye çıkan birkaç gümüş sikkeye rastladı. Çek Cumhuriyeti'nde şimdiye kadar bulunan en büyük erken ortaçağ sikke istifini açığa çıkardığının farkında değildi.

SON İÇERİKLER