Multidisipliner Ekip Geç Tunç Çağı Kremasyon İşleminin Ayrıntıları Ortaya Çıkarıyor

Ölü yakma işlemlerinin (kremasyon) arkeolojik incelemesinde, örneğin ölüm yaşını veya cinsiyeti güvenilir bir şekilde belirlemek için ölen kişi hakkında ayrıntılı bilgi edinmek genellikle zordur. Bu durum, özellikle ölü kalıntılarının genellikle önce odun yığınları üzerinde yakıldığı ve ardından çömleklerde (urne) toplandığı Geç Tunç Çağı araştırmaları için büyük bir engel teşkil etmektedir.

Geç Tunç Çağı'ndan kalma, içinde yakılmış insan kalıntıları bulunan bir urne. © ÖAW-ÖAI/L. Waltenberger

Avusturya Bilimler Akademisi'ne bağlı Avusturya Arkeoloji Enstitüsü'ndeki bilim insanları, disiplinler arası bir yaklaşım kullanarak küllerden çok daha fazla bilgi elde edilebilecek bir yöntem geliştirmeyi başardı. Çalışma, Tunç Çağı defin törenlerine ilişkin araştırmalar için yeni perspektifler ve dolayısıyla o dönemin toplumlarına dair önemli iç görüler sunuyor.

Araştırma ekibi bu yöntemi, Aziz Pölten'den iki Geç Tunç Çağı (yaklaşık MÖ 1430 ve 1260) urnesinin incelenmesi sırasında geliştirmiştir. Arkeolojik yöntemler antropoloji, bilgisayar tomografisi, arkeobotanik, zooarkeoloji, jeokimya ve izotop analizleri ile birleştirildi. ÖAI antropoloğu Lukas Waltenberger, "Kendimize maksimum miktarda bilgi elde etmek için akla gelebilecek her türlü yöntem ve tekniği kullanma hedefi koyduk" diyor.

İlk olarak, hala mühürlü olan urneler bilgisayar tomografisi (CT) kullanılarak tarandı. Ardından, tüm bilgileri doğru bir şekilde belgeleyebilmek için her zaman BT ile koordineli olarak katman katman kazı yapıldı. Kırılgan kemik parçaları, işlem sonrası daha iyi tanımlanabilmeleri için sentetik reçine ile sabitlendi.

Geç Tunç Çağı'na ait bir urnenin BT görüntülerine dayalı 3D rekonstrüksiyonu. Urne yeşil renkle gösterilmiştir, diğer renkler farklı vücut bölgelerine ait kemik parçalarını temsil etmektedir. © ÖAW-ÖAI/L. Waltenberger

Araştırmacılar birkaç sürprizle karşılaştı. Waltenberger, yaptığı açıklamada; "9 ila 15 yaşlarında hastalık belirtileri gösteren bir çocuk ve 23 ila 32 yaşlarında bir kadın olan iki birey hakkında çok şey öğrenmekle kalmadık, aynı zamanda defin törenlerini de mümkün olduğunca doğru bir şekilde yeniden yapılandırabildik".

Örneğin bazı kemikler, cenaze töreninde yiyecek sunusu olarak yakılan koyun, yaban domuzu, geyik ve keçi gibi hayvanların kökenini ortaya çıkardı. Arkeobotaniğin yardımıyla büyük miktarda bitki kalıntısı da bulundu.

Waltenberger, "Mikroskop altında darı, mercimek, emmer, siyez ve mürver de dahil olmak üzere yaklaşık 19 bin kömürleşmiş bitki kalıntısı tespit edilebildi. Harman kalıntıları, yani harmandan arta kalan saplar ve başakçık çatalları da urnelerin içindeydi. Bunların ateş yakmak için çıra olarak kullanıldığını düşünüyoruz."

BT görüntülerindeki buluntuların mikro kazı sırasındaki buluntularla karşılaştırılması: mezar eşyalarına ve teşhis kemiklerine aynı numaralar verilmiştir. Sol üst: Urne 1 BT taraması , Sağ üst: Urne 1 kazı sırasında, Sol alt: Urne 2 CT taraması, Sağ alt: Urne 2 kazı sırasında. © ÖAW-ÖAI/L. Waltenberger

Çanak çömleklerin incelenmesiyle ortaya çıkan genel tablo, giydirilmiş ölünün, hayvansal ve bitkisel olanlar da dahil olmak üzere çeşitli mezar eşyalarıyla birlikte cenaze ateşine yerleştirildiği ayrıntılı bir cenaze törenine tanıklık etmektedir.

Urne 1'den kap formu ve Urne 1'den yakılmış mezar eşyaları. © ÖAW-ÖAI/L. Waltenberger

Yeni yöntemin geliştirilmesi araştırmalar için önemli bir adım. Waltenberger, "Şimdiye kadar kremasyonlardan sadece sınırlı bilgi elde etmek mümkün olduğu için Geç Tunç Çağı hakkında nispeten az şey biliyoruz. Yeni yöntemle burada çok daha kesin yorumlar yapabilir ve böylece dönem hakkında çok daha fazla bilgi edinebiliriz".

Kaynak: Österreichisches Archäologisches Institus

EN ÇOK OKUNANLAR

Tarlada Yürüyüş Yapan Kadın 2150 Gümüş Sikke Buldu

Prag'ın güneydoğusundaki Kutnohorsk kentinde tarlada yürüyüş yapan bir kadın, çiftçilik faaliyetleri sırasında yüzeye çıkan birkaç gümüş sikkeye rastladı. Çek Cumhuriyeti'nde şimdiye kadar bulunan en büyük erken ortaçağ sikke istifini açığa çıkardığının farkında değildi.

SON İÇERİKLER