'Tuhaf' Uzun Bacaklı Kuş Benzeri Dinozor Bilim İnsanlarını Büyüledi

İskelet özelliklerinin ilginç bir karışımı olan Fujianvenator'un bir kuş mu yoksa bir dinozor olarak mı sınıflandırılması gerektiği sorusu hala tartışılmaktadır.

148 milyon ila 150 milyon yıl önce Çin'de yaşamış olan kuş benzeri dinozor Fujianvenator prodigiosus'un rekonstrüksiyonu. ©Chuang Zhao/Handout via REUTERS

Yaklaşık 148 ila 150 milyon yıl önce, Çin'in güneydoğusunda sülün büyüklüğünde, uzun bacaklı ve kolları kanat şeklini almış kuş benzeri garip bir dinozor yaşıyordu ve şaşırtıcı anatomisi ya hızlı bir koşucu olduğunu ya da modern bir su kuşu gibi bir yaşam sürdüğünü gösteriyordu.

Bilim insanları Fujian Eyaletinde Fujianvenator prodigiosus adını verdikleri bir Jura Dönemi dinozorunun fosilini ortaya çıkardıklarını ve bu canlının kuşların kökenindeki kritik bir evrimsel aşamaya ışık tuttuğunu açıkladılar.

Çin Bilimler Akademisi Omurgalı Paleontolojisi ve Paleoantropolojisi Enstitüsü'nde paleontolog olan çalışma lideri Min Wang'a göre, iskelet özelliklerinin ilginç bir karışımına sahip Fujianvenator'un bir kuş olarak sınıflandırılıp sınıflandırılmayacağı sorusu, bir kuşun nasıl tanımlandığına bağlıdır.

Fujianvenator'u tanımlayacak bir kelime sorulduğunda Wang, "Tuhaf diyebilirim. Fujianvenator herhangi bir modern kuşa benzemekten çok uzak."

Dinozor evriminde kayda değer bir olay, theropod olarak bilinen bir soydan gelen küçük tüylü iki ayaklı dinozorların Jura'nın sonlarında kuşlara yol açmasıyla gerçekleşti; bilinen en eski kuş olan Archaeopteryx, Almanya'da yaklaşık 150 milyon yıl öncesine tarihleniyor.

Archaeopteryx lithographica, Berlin'deki Museum für Naturkunde'de sergilenen orijinal fosil. ©wikipedia

Almanya'nın Geç Jurasik döneminde Compsognathus longipes'i kovalayan Archaeopteryx lithographica'nın gece rekonstrüksiyonu. ©wikipedia

Wang, Fujianvenator'un tüm kuşları ve en yakın non-avian dinozor akrabalarını içeren avialans adlı bir grubun üyesi olduğunu söyledi. Mütevazı başlangıçlarına rağmen kuşlar, 66 milyon yıl önce kuş olmayan dinozor yoldaşlarının sonunu getiren asteroid çarpmasından sağ kurtuldu.

Kretase Dönemi'nin sonundaki K T Olayı'nın illüstrasyonu. ©GETTY İMAGES

Keşfedilen Fujianvenator fosili oldukça eksiksiz ancak hayvanın kafatası ve ayaklarının bir kısmı eksik, bu da beslenme şeklini ve yaşam tarzını yorumlamayı zorlaştırıyor.

Fujianvenator'un alt bacak kemiği olan tibia, uyluk kemiği olan femurdan iki kat daha uzundu. Bu boyutlar, Tyrannosaurus ve diğerleri gibi tüm et yiyen dinozorları içeren bir grup olan theropodlar arasında benzersizdir. Ayrıca uzun kemikli bir kuyruğu vardı.

Wang: "Ön ayak genellikle bir kuşkanadı gibi şekillenmiş, ancak parmaklarda modern kuşlarda bulunmayan üç pençe vardır. Yani buna kanat diyebilirsiniz. Uçup uçamadığı tespit edilememiştir. İskelet özelliklerine dayanarak, Fujianvenator muhtemelen en azından uçma konusunda iyi değil".

Wang: "Fosilin kendisi tüylerini korumuyor. Bununla birlikte, en yakın akrabaları ve bilinen neredeyse tüm avialan theropodlar tüylere sahiptir ve tüyler dinozorlar arasında yaygın olarak dağılmıştır. Bu nedenle Fujianvenator'un tüyleri olması sürpriz olmazdı".

Araştırmacılar, uzun bacaklarının anatomisine dayanarak iki olası yaşam tarzı önerdiler: ya hızlı koşma ya da modern turnalar veya balıkçıllar gibi bataklık bir ortamda yüzme.

Bilim insanları kuşların yanı sıra kuş benzeri özelliklere sahip non-avian dinozorların kökenini daha iyi anlamaya çalışıyor.

Nature dergisinde yayınlanan çalışmanın yazarlarından Omurgalı Paleontolojisi ve Paleoantropoloji Enstitüsü'nden paleontolog Zhonghe Zhou, "Bana göre Fujianvenator, kuş benzeri çeşitli dinozorların neredeyse aynı zamanda yaşadığını ve kuş torunlarıyla benzer yaşam alanlarını paylaştığını gösteren ilginç bir başka kanıtı temsil ediyor" dedi.

Kuşların tarihindeki ilk bölümler, fosillerin azlığı nedeniyle karanlıkta kalmaktadır. Fosilleri ilk kez 19. yüzyılda bulunan dişleri, uzun kemikli kuyruğu ve gagası olmayan karga büyüklüğünde bir kuş olan Archaeopteryx'ten sonra, fosil kayıtlarında bir sonraki kuşların ortaya çıkmasına kadar yaklaşık 20 milyon yıllık bir boşluk var.

Zhou , yaptığı açıklamada: "Kesin olan bir şey var. Bilinen en eski kuş ile bilinen en eski ikinci kuş arasında hala büyük bir uçurum var".

Kaynak: The Jerusalem Post

EN ÇOK OKUNANLAR

Tarlada Yürüyüş Yapan Kadın 2150 Gümüş Sikke Buldu

Prag'ın güneydoğusundaki Kutnohorsk kentinde tarlada yürüyüş yapan bir kadın, çiftçilik faaliyetleri sırasında yüzeye çıkan birkaç gümüş sikkeye rastladı. Çek Cumhuriyeti'nde şimdiye kadar bulunan en büyük erken ortaçağ sikke istifini açığa çıkardığının farkında değildi.

SON İÇERİKLER