Stabiae, Napoli Körfezi'nin doğu ucunda Pompeii yakınlarında antik bir Roma kasabası ve sahil beldesiydi. Pompeii ve Herculanium gibi Stabiae de Vezüv Yanardağı'nın MS 79'daki patlaması sırasında yoğun tephra (volkanik kaya) ve küle gömülmüştür.

Ansiklopedilerin editoryal modeli haline gelen Naturalis Historia adlı ansiklopediyi yazan Romalı yazar Yaşlı Pliny, patlamalar sırasında Stabiae'de ölmüş, ancak kasaba sakinlerinin çoğu kurtulmuş ve yeniden yerleştirilmiştir. Publius Papinius Statius karısına yazdığı bir şiirde "Stabias renatas" yani Stabiae yeniden doğdu der.

Büyük bir Roma villa kompleksi olan ve 11 bin metrekareden fazla bir alanı kaplayan Villa San Marco'da yapılan son kazılar, tüm yapının kronolojisini ve kapsamını daha iyi anlamak için sit alanının önceki inşaat aşamalarını araştırmaktadır.

©Pompeii Sites

Villanın ilk inşası Augustus Çağı'na kadar uzanmaktadır ve tetrastil İyonik bir atriuma odaklanmıştır. Daha sonra, Claudian döneminde yapılan genişletmelerle panoramik bir bahçe ve üç taraflı bir portiko ile çevrelenmiş, tepesinde spiral sütunlar bulunan bir sütun dizisi bulunan bir yüzme havuzu eklenmiştir.

©Pompeii Sites

Bu eklemeler sonucunda villanın yerleşim planında önemli değişiklikler olmuş, önceki eksenel plandan uzaklaşılarak giriş ve orijinal çekirdek merkezden uzaklaştırılmıştır.

©Pompeii Sites

Şimdi gömülü olan ana giriş, tablinuma erişim sağlayan revaklı bir avluya açılıyordu. Buradan, dört küçük kübikulaya açılan tetrastil bir atriuma geçilebiliyordu. Ayrıca, termal banyolara atriumdan erişilebiliyordu, ancak yapının önünden geçen önceden var olan cadde ile bağlantıları nedeniyle hizaları villanın ana ekseninden sapmıştı.

©Pompeii Sites

Mart 2023'ten bu yana arkeologlar üst portikonun son kısmını kazarak oturmuş figürlü resimleri ve yıkılmış duvarların büyük bir kısmını ortaya çıkarmışlardır. Portikonun lapilli tephra (volkanik kaya) içine gömülmüş olması, resimlerin spiral sütunlarla birlikte korunmasını sağlamıştır.