AA:  Bir kültürel miras serisi olarak hazırlanan koleksiyonunuzun ortaya çıkışı, gelişim süreci, üretim aşamaları ile ilgili neler söyleyebilirsiniz? Örneğin üretim aşamasında antik çağ teknolojisine ne derecede sadık kaldınız?

Turkolive Şirketi; Kilis’e bizi çalışmaları uluslararası alanda ses getiren Prof. Dr. Atilla Engin’in Oylum Höyük’te keşfettiği 4500 yıllık zeytin çekirdekleri getirdi. Serinin kültürel miras arka planını bu derece somut verilerle hazırlayabilmemiz, seri için ‘Illizi Gardens’ ismini seçmemiz kendisinin çalışmalarının ve bize ayırdığı kıymetli zamanın eseri. Bu üretim mirasının, dünyaya tanıtılmadan önce yerel halka anlatılması; yerel zeytincinin yöreye has Kilis Yağlık cinsi zeytin ağacının önemini anlaması için hocamızın akademik çalışmaları ve toplum arkeolojisi konusunda hassasiyet göstermesi çok değerliydi. Antik çağ üretim tekniklerine gelince, Oylum Höyük çevresindeki zeytin bahçeleri bin yıllardır orada. Binlerce yıl önceki gibi uyanıp tarlaya gidiyor, zeytinleri aynı şekilde topluyorlar. Oylum Höyük, tam da bu yüzden çok kıymetli bir kültürel peyzaj alanına sahip. UNESCO’nun 2014 yılında Dünya Mirası Listesine dahil ettiği ‘Battır, Güney Kudüs Kültürel Peyzajı’, 2017’de Geçici Listeye dahil ettiği ‘Endülüs Zeytin Bahçeleri Kültürel Peyzajı’ antik çağla bağını koparmamış zeytin üreticiliğinin kültürel miras alanında kazandığı önemin en önemli işaretleri. Çevresindeki üretimi Oylum Höyük’e bağlayan bu çok kıymetli zeytin çekirdekleri, aynı zamanda Kilis Yağlık zeytin ağacının gelecek nesillere ulaşabilmesi için en önemli koruma fırsatı. Zira, tüm Türkiye’de olduğu üzere Kilis’te de yerel üretici de yöresel türden vazgeçip zeytinlikleri Gemlik cinsi ağaçlara döndürme eğilimi var. Bu gelecekte Kilis zeytinyağı kalmayacak demektir, ve bir yerli türümüzü daha kaybetmemiz manasına gelir. Eğer bu çalışmalar yerel halkın bilinçlenmesine, Kilis zeytinyağı ile daha iyi bir gelir elde etmesine sebep olursa; ne enteresandır değil mi, Oylum Höyük binlerce yıl öncesinden halen Kilis’i koruyor olacak.

Sıkım teknolojisini konusunda ise, antik yöntemlerin kullanılması günümüz hijyen ve üretim kurallarına uymak açısından artık mümkün değil. Zamanın tekniklerini eğitici açıdan deneyimletmek üzere bir takım deneysel arkeoloji çalışmaları yapılabilir ama o tekniklerle yapılan bir zeytinyağında kusursuz lezzeti yakalamak, ya da ihracata uygun hijyen koşullarını elde etmek mümkün değil. Kilis serimizde de, geleneksel yöntemlerle yerel ağaçlardan toplanan zeytinlerimiz en son teknolojiyle sıkılarak şişelendi.

AA:  Bu koleksiyonu hangi özel üretimler takip edecek?

Turkolive Şirketi; Bu koleksiyonla her sene Anadolu’nun farklı bir bölgesini sadece zeytinyağıyla değil, zeytin çevresinde oluşmuş kültürü ile tanıtmayı; bu bölgelerde düzenlenecek tadım etkinliklerini ‘Anatolian Gold ile Altın Saatler’ adı altında gastronomi turlarına dönüştürmeyi amaçlıyoruz. Bu nedenle sonraki noktaları belirlemekteki başlıca kriterimiz birleştiğinde manalı ve aydınlatıcı bir hikaye oluşturacak bir rota belirlemek. Şu anda çalışmalarımız devam ediyor, seçenekleri birkaç destinasyona indirebildik. Umuyoruz ki Kilis’te deneyimlediğimiz uyumu yakalayabileceğimiz, kazı ekipleriyle verimli çalışmalar yürütebileceğimiz bir kültürel miras alanımız olacak.