Antik Dönemde Müzik Sanatı ve Eğitimi

Müzik, insanoğlunun varlığı ile birlikte var olduğu düşünülen insan hayatının en vazgeçilmez unsurlarından biridir. İlk insanlar yerleşik bir düzene sahip olamamaları sebebi ile avcı toplayıcı özellikleri ile ön plana çıkmıştır. Doğadaki seslerin taklit edilmesi ile başlayan sesli iletişimin daha sonra ilerleme sağlayarak, insan sesinden ilkel çalgılara doğru bir gelişimi desteklediğini söyleyebiliriz.

Mısırlı Kadın Müzisyenler. MÖ 1400–1390 Mısır. ©The Metropolitan Museum

Günümüzde modernize olmuş ve yaygın olarak kullanılan birçok çalgının atası da o günlerde (en ilkel hali ile) kullanılmaya başlamıştır. Davul ve boynuz benzeri çalgılar ile başlayan ses yardımı ile haberleşme ve iletişim süreci daha sonra evirilerek hislerimize hitap eden ve nihayetinde sanat kaygısı taşıyan bir endüstri ürünü olma noktasına ulaşmıştır. Müzik sanatı, geçmişten günümüze uzayan gelişim süreci neticesinde hayatımızın sosyal, kültürel, psikolojik, ekonomik, iletişimsel, dinsel ve daha birçok noktasında vazgeçilmez bir unsuru haline gelmiştir. Müzik sanatı alanında geçmişten günümüze süregelen bu özel durum, antik dönem sürecinde de (ilkel boyutu ile olsa da) birçok yönü ile varlığını korumuştur.

Antik Dönemde Müzik Sanatı

Antik dönemde müzik sanatının tüm antik toplumlarda bireylerin duygularına tercüman olduğu, dini törenlerde kullanıldığı ya da önemli bir eğlence aracı olarak görüldüğü şeklinde ortak yargı cümleleri kullanılabilir. Fakat müzik sanatının günlük hayatımızdaki diğer işlevlerine yönelik ayrıntılar dikkate alındığında, ortak özelliklerin yanı sıra, her toplumun kendine has sosyolojik, psikolojik, kültürel, ekonomik vb. özellikleri paralelinde gelişen bir müzik kültürüne sahip olduğu görülecektir.

Dalgıç Mezarı. Paestum'daki dalgıç mezarının batı duvarı (MÖ 470-480). Paestum, İtalya. ©Wikipedia

Ses kayıt imkânlarının tarihi süreç içerisinde çok kısa bir süre öncesine kadar var olmadığı düşünülecek olursa, bu konuda söylenecek birçok şeyin duyulması imkânsız bir tahmin olarak tanımlanması da kaçınılmaz olacaktır. Bu konuda en gerçekçi veriler, yapılan arkeolojik kazılardan ende edilen bulgu ve kanıtlara dayalı olarak geliştirilen mantıklı tahminlerdir.

Antik dönem medeniyetlerinin coğrafi yayılımı dikkate alınacak olursa; medeniyetler arasındaki iklim, bitki örtüsü, dini inanış, sosyo-ekonomik seviye, gelenek-görenek ve daha birçok önemli farklılığın müzik ve müzik ürünlerine yansımış olma ihtimali oldukça gerçekçi bir bakış açısı olacaktır.

Antik dönemin önde gelen medeniyetlerine müzik sanatı özelinde kısaca göz atılacak olursa;

Anadolu uygarlıkları olarak bilinen Hitit, Frigya ve Lidya vb. uygarlıklarda diğer toplumlarla ortak olarak müziksel öğelerin günlük hayatın yanı sıra özellikle dini törenlerde kullanıldığı düşünülmektedir. Mezopotamya uygarlıkları olarak bilinen Babil, Sümer, Akad vb. uygarlıklara yönelik elde edilen verilerde ise müzik sanatının dini törenlerin düzenlendiği tapınaklarda kendine yer bulduğu ve hatta din adamlarının telli, vurmalı ve üflemeli müzik aletleri ile müzik icra ettiği düşünülmektedir. Mısır uygarlığında ise halk ve saray müziğinin birbirinde ayrı olduğu görülmektedir. Mısır uygarlığına ait arkeolojik kazılarda bulunan üflemeli aletler incelendiğinde oldukça büyük aralıklı müzik gamlarının kullanılabildiği görülmüştür. Çağımız Avrupa müzik kültürünün büyük ölçüde temelini oluşturduğu düşünülen eski yunan ve roma uygarlıklarına ait kalıntılarda ise ritim ve ezgi uyumuna yönelik temel hususlara rastlandığı ve müzik sanatının bu uygarlıklarda matematik gibi birçok bilimden daha öncelikli bir konuma sahip olduğu düşünülmektedir…

Devamı; Aktüel Arkeoloji Dergisi 95. Sayı “ Antik Dönemde Eğitim”

EN ÇOK OKUNANLAR

Köpeğini Gezdiren Çocuk Roma Dönemine Ait Altın Bilezik Buldu

11 yaşındaki bir çocuk, İngiltere'nin Batı Sussex bölgesindeki Pagham yakınlarındaki bir tarlada nadir bulunan altın bir Roma bileziği keşfetti. Romalı askerlere kahramanlıklarından dolayı verilen armilla tipi süslü bir bilezik olan ve MS.1. yüzyıla tarihlenen bilezik, 300 yıldan daha eski bir altın obje olarak, bir adli tıp soruşturmasında resmi olarak hazine ilan edildi.

SON İÇERİKLER