Kadifekale, Kale Mescidi.

Başta Evliya Çelebi olmak üzere birçok gezginin ilgisini çeken Kadifekale ve mescit İzmir’in Anadolu Beylikler Dönemine ait en önemli tanığıdır. Üzerinde çeşitli görüşler ileri sürülen mescit, kimi zaman resmî belgelere bile yansıyan “şapel” ifadesi ile de anılmıştır ne yazık ki. 2010 ve 2011 yılarında İzmir Smyrna Antik Kenti Kazıları kapsamında Doç. Dr. Akın Ersoy başkanlığında yürütülen kazılarla ortaya çıkarılan Kadifekale Mescidine ait çeşitli temel ve duvar parçaları heyecan uyandırmıştır. En önemlisi ise plan şeması, kayalık zemine oturtulmuş temel kalıntıları ve mihrap nişi ile mescidin bir şapelden dönüştürüldüğü iddiasının çürütülmüş olmasıdır. Açık bir şekilde İslami dönem ibadet yapısı olduğu anlaşılan kalıntıların bir diğer önemli özelliği de konumu nedeniyle İzmir’de Türk-İslam dönemine ait tespit edilen ilk Müslüman ibadet yapısı olmasıdır. Bilindiği gibi Türk fetih geleneği uygulamalarından biri de fetih sürecinin ardından inşa edilen ya da dönüştürülen fetih camisi geleneğidir. Bu doğrultuda inşa edildiği düşünülen Kadifekale Mescidinin ne yazık ki bugüne ulaşmış bir kitabesi ya da inşa tarihini işaret eden bir belge bulunmamaktadır. Öte yandan 19. yüzyılın ikinci yarısında faaliyet gösteren “Fransız Fotoğrafçılar Rubellin’in Oğulları Stüdyosu” tarafından çekilmiş bir fotoğraf bugün için en önemli belge niteliğindedir.

Sarnıç ve Kadifekale Mescidi, Rubellin, 19. yüzyıl II. yarısı.

Devamı; Aktüel Arkeoloji Dergisi 89. Sayı “Osmanlı’da İzmir Tanıklığı”

Kaynakça

_{A. Temizkan - M. Akan, Evliya Çelebinin Gözüyle İzmir ve Çevresi-I, (Ed. M. Ekici-T. Gökçe), İzmir 2013.}

_{Boran, Ali., Anadolu’daki İç Kale Cami ve Mescidleri, Ankara 2001.}

_{Ayverdi, E.H., The Mosque İn Early Otoman Architecture, Chicago 1968.}

_{Foss, Clive – Winfield, David., Byzantine Fortifications An Introduction, Pretoria 1986.}

_{Kütükoğlu, S. Mübahat., XV ve XVI Asırlarda İzmir Kazasının Sosyal ve İktisadi Yapısı, İzmir 2000.}

_{Evliya Çelebi Seyahatnamesi, (Hazırlayanlar: Yücel Dağlı-Seyit Ali Kahraman-Robert Dankoff), Yapı Kredi Yayınları, 9. Kitap, İstanbul 2005.}

_{Evliya Çelebi Seyahatnamesi, (Türkçeleştiren ve Sadeleştiren: Mümin Çevik), İstanbul, 1935.}

_{Evliya Çelebi, Seyahatname, (Türkçeleştiren ve Sadeleştiren: S. A. Kahraman - Y. Dağlı - R. Dankoff), İstanbul, 2005.}

_{Ungan, Işık., İzmir Camileri, İ.Ü.Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölüm Mezuniyet Tezi, no: 248, İstanbul 1968.}

_{Wolfgang Müler-Wiener, “Die Stadtbefestigungen von Izmir, Sığacık und Candarlı”, İstanbuler Mitteilungen, 12, Tübingen, 1962.}

_{Aktepe, Münir., “Osmanlı Devri Camileri Hakkında Ön Bilgi II”, Tarih Enstitüsü Dergisi, S.4-5, İstanbul 1973-74.}

_{166 Numaralı Muhasebe-i Vilayet-i Anadolu Defteri (937/1530), T.C. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı, Yayın Nu: 27, Ankara 1995.}

_{Erdoğru, M.Akif., “Onaltıncı Yüzyılın İkinci Yarısında  İzmir ve Çevresi”, Son Yüzyıllarda İzmir ve Batı Anadolu Uluslararası Sempozyumu Tebliğleri, İzmir 1994.}

_{Baykara, Tuncer., İzmir Şehri ve Tarihi, İzmir 1974.} 

_{Uzunçarşılı,  İ. Hakkı., Anadolu Beylikleri, Ankara 1988.}

_{Turan, Şerafettin., Türkiye İtalya  İlişkileri, İstanbul 1990.}

_{Donald, M. Nicol., Bizans’ın Son Yüzyılları, (Çev. Bilge Umar), İstanbul 1999.}

_{Lemerle,Paul., L’émirat   D’Aydın Byzance et L’occident, recherches sur “La Gest D’Umur  Pacha”, Paris 1957.}

_{Doukas, Mikhael., Tarih Anadolu ve Rumeli 1326-1462, (Çev.Bilge Umar), İstanbul 2008.}

_{İbn Batuta Seyahatnamesi, (Çev: A. Sait Aykut), Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2004.}