Projede yer alan uluslararası ekiplerin 2000 yılına kadar Kargamış bölgesinde faaliyetlerini yoğunlaştırmaları, daha sonra ise sadece Ilısu baraj bölgesindeki merkezlerde çalışmaları öngörüldü.

Ilısu Baraj Sahası

1998 yılında 4 kazı, 9 yüzey araştırmasının desteklenmesi ile başlatılan çalışmalar, 1999 yılında Karkamış Barajı alanında 9 kazı, 4 yüzey araştırması, Ilısu Barajı alanında ise 4 kazı, 2 yüzey araştırması projesinin desteklenmesiyle uluslararası mega arkeolojik kurtarma operasyonuna dönüşmüştür. 2002 yılı çalışmaları için her iki alt bölgede 26 adet  kazı ve yüzey araştırması düzeyine ulaşmıştır.

Öncü model olarak Keban Projesi çok disiplinli, yenilikçi, katılımcı proje yönetimi özellikleri ile ardılı bölgedeki diğer baraj kurtarma kazısı projelerine, ve daha sonra başka ülkelerdeki kurtarma projeleri için de bir model olarak kabul edilmiş, aradan geçen 50 yıla rağmen arkeoloji tarihinde bir dönüm noktası olma özelliğini yitirmemiştir.

Zeytinlibahçe Höyük - Şanlıurfa

Entegre Keban-Aşağı Fırat-Kargamış-Ilısu Kurtarma Projeleri’nin sağladığı başarılar kısaca özetlendiğinde; ilk olarak belirtilmesi gereken, yürütülmekte olan interdisipliner arkeolojik çalışmalar ile kısa bir süre içinde bölge kültür tarihinin yeniden yazılmasında çok zengin verilerin kazandırılmış olduğudur. Proje kapsamında yapılan çalışmaların yıllık raporları düzenli olarak iki dilli uluslararası standardlara uygun şekilde yayınlanmıştır. Ancak, Proje’nin Türkiye Arkeolojisi’ne ve kültür mirasının korumasına yönelik katkıları daha da önemli görülebilir. Proje çalışmaları ile;

Bölgenin kültür tarihi yeniden yazılacak düzeyde bilgilerimiz genişlemiş,

Entegre yürütülen bölgesel ölçekte arkeoloji çalışmalarının yöre halkının arkeolojik mirası koruma bilincinin gelişmesinde olumlu etkileri görülmüş,

Belirli bir bölgede birbirine yakın konumlarda ve bütünleşik yürütülen arkeoloji projeleri arasında sinerji sağlanarak bilimsel standardların yükselmesi sağlanmış,

Türkiye Arkeolojisi’nde deneyimli genç bir kuşak yetiştirilmiş olup, kültürel miras belgeleme ve koruma konularında uzmanlaşma özendirilmiş,

Arkeolojik yöntemlerle birlikte fen ve doğa bilim yöntemlerini daha yaygın kullanarak belgeleme, kurtarma, değerlendirme ve yayın çalışmalarının etkin yürütülmesi sağlanmış,

Bölgedeki arkeoloji projelerine iyi bir altyapı ve alet parkı hazırlanmış,

Türkiye koruyucu kültür envanteri çalışmalarına esas olacak şekilde Proje alanı için GBS ortamında arkeolojik veri tabanı oluşturulmuştur.

Kültür Varlıkları Yönetimi Üzerine Öneriler :

Keban kurtarma kazıları modeli, Türkiye ve Türkiye-dışı Arkeoloji dünyasının Üniversiteler, Enstitüler gibi kurumlarından katılımları gönüllülük esasına dayanan akademik girişimi sonucu oluşturulan teknik-sosyal kapasite ile en az bürokratik yapılanmanın bulunduğu proje yönetimi çerçevesini tanımlamaktadır.

Hasankeyf - Batman

Oysa, Ülkemizde gerek Kültür Bakanlığı’nın doğrudan yürüttüğü kısa erimli kurtarma kazıları, gerekse İstanbul-Yenikapı Marmaray örneğindeki daha geniş çaplı kurtarma kazılarındaki uygulamalar Türkiye’nin de imzaladığı Avrupa Arkeolojik Kültür Mirası Sözleşmesi ve diğer uluslararası sözleşme esaslarına uygun olmadığı bilinmektedir.

Keban kurtarma kazıları modeli günümüz Türkiye koşullarında da kültür mirası yönetim modeli ve geniş vizyona sahip yaklaşımı bize yol gösterici potansiyelini korumaktadır.

Keban Baraj Sahası

Bu bağlamda, ülkemizde büyük projelerin getirdiği olanaklar/sorunlar ölçüsünde kültür mirası yönetimi konusunda Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın yapıcı bir yaklaşım ile yeniden yapılanması gerekiyor.

Bu konuda yenilikçi ve yaratıcı çözümlerin bulunması, yeni modellerin geliştirilmesi, tüm toplum kesimlerinin katkılarını sağlamak devletin üzerine düşen önemli görevler olarak görülmektedir.

Dünya mirasına sahip, ulusal kimliğin de referansı olan bu mirasa karşı sorumluluklarını beraberinde taşıyan Türkiye’nin uygar dünyada yer alması bu görevi yerine getirmesine bağlıdır.