12 bin yıllık geçmişiyle insanlık tarihinin bu önemli dönüşümlerinden birine tanıklık eden bölgede, önce yerleşik hayata ardından besin üretimine geçilmiştir. Neolitik Çağ olarak da bilinen bu yeni dönem yalnızca ilk kalıcı konutların inşasına ya da belirli hayvan ve bitki türlerinin evcilleştirilmesine değil, artık çok kalabalık gruplar halinde yaşayan insan toplulukların sosyal ve teknolojik açıdan önemli dönüşümler geçirmesine de sahne olmuştur.

Şanlıurfa Neolitik Çağ Araştırmaları Projesi ya da yaygın bilinen adıyla “Taş Tepeler’’ bugüne kadar çok az bilinen bu dönemi, kapsamlı bir şekilde araştırmaya odaklanan bir projedir. Harran Ovası’nın etrafında bulunan çok sayıda yerleşme, yerleşikliğe geçen kalabalık grupların söz konusu olduğunu göstermenin yanı sıra bu dönemin farklı boyutlarıyla incelenmesine de olanak sağlamaktadır. İlk olarak Göbeklitepe’deki çalışmalarla gün yüzüne çıkarılmaya başlanan ve tüm Güneybatı Asya genelinde özellikle sanatsal üretimleri ve anıtsal yapılarıyla ayrıcalıklı bir yere sahip olan ilk yerleşik topluluklar, bugün Karahantepe, Sayburç, Çakmaktepe, Harbetsuvan, Gürcütepe, Sefertepe ve Yeni Mahalle höyüklerinde yapılan çalışmalarla kapsamlı olarak araştırılmaktadır.

Karahantepe

Şanlıurfa kent merkezine 55 kilometre uzaklıktaki Karahantepe doğal bir kayalığın üzerinde bulunuyor ve yaklaşık 10 hektarlık bir alanı kaplıyor. Göbeklitepe’ye 30 kilometre mesafedeki höyük, bölgede bilinen en büyük yerleşim alanlarından biri ve şimdiye kadar elde edilen tarihler buradaki iskanın 11.500 yıl önce başladığını ve bin yılı aşkın bir süre devam ettiğini gösteriyor.