Assur Krallığı aynı başarıyı tarımsal faaliyetlerde de sürdürmüştür. Bu tarımsal faaliyetler arasında kurulan bahçelerin de önemli bir yeri vardır. Söz konusu bahçeler büyük av ile botanik parkları (kirû, ambassu) ve keyif bahçeleri ile meyvelikleri (kirimāhu) içerir. Ayrıca tarımsal faaliyetler arasında bağcılığında özel bir yeri vardır. Assur’un egemenlik kurduğu Kuzey Mezopotamya’da MÖ 3. binyıldan itibaren asma yetiştirilmiştir. Bununla birlikte MÖ 9. yüzyıldan önce Assur’un yakın çevresinde bağcılık yapıldığına dair çok az kanıt vardır. Assur çivi yazılı metinlerinde bahçelere dair çok sayıda bilgi geçmekle birlikte doğrudan bağcılığa dair veriler bulunmamaktadır. Ancak II. Asurnasirpal (MÖ 883-859) ve Sennaherib (MÖ 704-681) dönemlerine ait yazılı metinlerde bahçeler içerisinde çeşitli ağaçlarla birlikte asmalara da yer verildiğine dair veriler bulunur. Bu yazılı kaynaklardan asmanın Assur kraliyet bahçelerinin bitkilerinden biri olduğu anlaşılmaktadır.

Yeni Assur sanatı şarabın hammaddesi olan asma ve meyvesi hakkında önemli görsel veriler sunar. Asma betimlerine Assur kral kronolojisinde şimdilik Sennaherib dönemine ait iki ve Aşurbanipal (MÖ 668-627) dönemine tarihlenen dört kabartma ile Nimrud’dan bir fildişi eser üzerinde rastlanır. Askeri sahnelerde betimlenmiş asma ve meyvesi diğer bitki türleri ile birlikte gösterilmiştir.

Bazı sahnelerde asmaların sayıları birden fazladır. Birden fazla asmanın görüldüğü alanlar bağ olmalıdır. Betim sanatında yaprakları ve meyvesi belirgin olarak gösterilmiş olan asmalar bir ağaca sarılı şekilde de tasvir edilmiştir. Assur sanatında asmaların çardak olarak kullanımı da söz konusudur.

Bunun en güzel örneği Kral Asurbanipal ve eşi Assurşarat’ı birlikte gösteren ziyafet sahnesinde görülür. Sahnede meyvesi ve yaprakları ile birlikte işlenmiş asma sahnenin sağında ve solunda bulunan ağaçlara dolanarak gelişmiştir. Büyüyen asmaların daha sonra uçları birbirine kavuşturularak çardak oluşturulmuştur. Böylelikle söz konusu ziyafet bir korulukta asma çardağı altında gerçekleşmiştir.

Libasyon sahnesi ©Akyıldız, Gökce ve Kaçmaz Levent 2022

Şarap Üretimi