Syedra ve yakın çevresindeki yerleşimlerin Hellenistik Döneme kadar olan geçmişi hakkında arkeolojik ve tarihsel bilgiler henüz yeterli olmadığı görülmekle birlikte son çalışmalar kentin MÖ 9. yüzyıldan itibaren burada var olduğunu göstermiştir.

Kent, İmparator Tiberius döneminde bölgede kendi sikkesini basmaya başlamış, bu süreci İmparator Gallienus dönemine kadar sürdürmüştür. Günümüzde kenti gezdiğinizde yapıların büyük çoğunluğunun Roma ve Bizans Dönemine ait olduğunu görebilirsiniz. Yapıların genel özellikleri, MS 2.- 4. yüzyıllar arasında Syedra’nın en parlak dönemini yaşamış olduğunu gösterir. Mimari kalıntılar dışında, bu dönemlere ait epigrafik bulgular da bunu doğrular niteliktedir.

Sarnıçlarının kapasitesine yönelik araştırmalara göre, bu dönemde Syedra’da yaklaşık 4 bin – 5 bin kişinin yaşamış olabileceği öne sürülmüştür. Bizans Döneminde Pamphylia Metropolitliği’ne bağlı bir piskoposluk merkezi olarak adı geçer. Diğer adı geçen kentlerde olduğu gibi Syedra’da da, Orta Çağda özellikle dinsel yapılar önemli yer tutar.

Syedra’yı MS 12. yüzyıla kadar kent listelerinde ve Piskoposluk listelerinde takip etmek mümkündür. Antik kentte çok küçük izlerle takip edebildiğimiz Anadolu Selçuklu Dönemi sonrasında yerleşim terkedilmiştir.

Kentin en göze çarpan yapıları Büyük Hamam, Meclis Binası, Vaftiz Mağarası ve Kaynak Mağarası’dır. Bu yapılar yanında kentteki şehircilik, onun unsurları olan caddeler ve onun bağlantıları merdivenler kentin en dikkat çeken unsurlarıdır. Kentin Büyük Hamamı oldukça iyi korunmuş ve görkemini korumaktadır.

Hamamın durumu yanında kazı çalışmalarında bulunan mozaikler de kentin zenginliğini gözler önüne sermektedir. Hamamda bulunan ve Herakles’in tüm işlerinin tek bir pano üzerine betimlendiği Syedra mozaiği, eşsiz bir örnek olup Anadolu ve dışında örneği görülmeyen bir mozaik olarak karşımıza çıkmaktadır. Syedra iyi korunmuş arkeolojik kalıntılar yanında kente gelenleri etkileyen inanılmaz bir manzaraya da sahiptir. 400 metre yükseklikteki kentin yapıları yoğun bitki örtüsü altında kendilerini göstermekte ve güneşin ışıkları ile bize görsel bir şölen sunmaktadır.

Ayşe TATAR YILDIZ