Şimdiye kadar, yaklaşık 170 metrekarelik bir alanda birkaç dükkandan  oluşan küçük ölçekli bir yapı ortaya çıkarıldı. Tüm yapı kompleksi, kazısı sırasında  bulunan sikkelerden de  anlaşılacağı üzere, 614/615 yılına kadar tam olarak parlak dönemini yaşamıştı. Bu yerleşim alanının odaları 3,4 metre yüksekliğe kadar korunmuş ve tamamen büyük bir yıkım tabakasıyla örtülmüştür.

Tabakaların altından inanılmaz derecede  zengin bir buluntu  topluluğu ortaya çıktı. Sayıları binlerle ifade edilen seramik kaplar  bulunmuş; bunların arasında midye ya da istiridye gibi deniz ürünlerinin kalıntılarıyla dolu son derece iyi korunmuş durumda olan tüm kaseler ya da tuzlanmış uskumru ile doldurulmuş amphoralar yer alır. Ayrıca şeftali, badem ve zeytin çekirdeklerinin yanı sıra kömürleşmiş bezelye ve baklagil tohumları da diğer buluntulardır. Özellikle  dört altın sikke (solidi) ve bronz sikkelerin bulunduğu birkaç dükkanın kasası dikkat çekicidir. Kazılan odalar bir mutfak, bir depo, bir taberna, kandil ve Hristiyan hacı hediyelik eşyaları için bir dükkan ve ekli bir satış odası olan bir atölyedir. Burada Hristiyan hacılara hediyelik olarak  satılan ve boyunda taşınabilen çok sayıda küçük hacı şişesi (Ampulle) keşfedilmiştir.

Orijinal içerikleriyle hala bulunabilen kaplarla dolu bir depo odası da keşfedildi. Ayrıca bu odada içinde 400'ün üzerinde bakır sikke bulunan bir para kasası bulunmuştur. © OeAW-OeAI/Niki Gail

Depo odasında, raf duvarları yeniden oluşturulabilmesi için nesneler üst üste dizilir. Diğer kaplar, çok sayıda küçük testi gibi büyük kaselerde saklandı. © OeAW-OeAI/Niki Gail

Mahallenin Yıkılışı ve Sasaniler 

Sabine Ladstätter, "Arkeolojik bulgular bize ani, dramatik ve önemli olması gereken büyük bir yangın tahribatını gösteriyor" Artık , yıkımın tam gününü belirlemek mümkün olmayacak, ancak bulunan tohumların  incelenmesi en azından yılın hangi zamanında olduğunu  netleştirecektir." Deprem miydi? Buna dair hiçbir belirti yok. Ne duvarlar kaymış, ne de zeminler yükselmiştir. Herhangi bir insan kalıntısına da ulaşılamamıştır şeklinde belirtiyor.

Bununla birlikte, askeri bir çatışmanın kanıtı olarak bir dizi ok ucu ve mızrak ucu bulunmuştur. Efes'ten yaklaşık 100 kilometre uzaklıktaki  Sardes Antik Kenti‘nde de aynı tarihlerde yıkıma tanıklık eden sikke buluntularının olması Efes’in bulguları ile  örtüşmektedir. Bunlar daha önce Sasanilerin Batı Anadolu saldırıları ile ilişkilendirilmiş, ancak bu şimdiye kadar yapılan araştırmalarda tartışma konusu olmuştur.

Şu ana kadar 170 m²'lik bir alanda birkaç işyerinden oluşan küçük ölçekli bir yapı ortaya çıkarıldı. © OeAW-OeAI/Niki Gail

Kent Tarihinin Bilinmezi Çözülebilir

Domitian Meydanı'ndaki yeni buluntular Efes kent tarihindeki bir bilinmezi çözebilir. Ladstätter : "Şimdiye kadar arkeolojik olarak kentin 7. yüzyılda büyük bir hızla küçüldüğü ve yaşam standardının önemli ölçüde düştüğünü gözlemlemek mümkün olsa da, bunun nedenleri net değildi" diye belirtiyor. Sikke dolaşımı da azalarak önceki yüzyıllara göre çok daha düşük bir seviyeye geriledi. Avusturya Bilimler Akademisi’nin Arkeoloğu, "Efes'in kentsel tarihindeki bu kesintiyi artık  Sasani akınları ile ilişkilendirmemiz gerekecek‘‘ diye belirtiyor.  

Bulguların  bilimsel inceleme ve değerlendirilmesi, Sabine Ladstätter başkanlığındaki  Avusturya Bilimler Akademisi araştırmacılarından oluşan bir ekip tarafından yürütülmektedir: Arkeolog Helmut Schwaiger, Arkeozoolog Alfred Galik, Arkeobotanikçi Andreas G. Heiss ve Nümizmat Nikolaus Schindel .

Bazıları Ephesos'tan (kahverengi), diğerleri Kuzey Afrika'dan ithal edilen (bej) olmak üzere büyük miktarlarda amphora da bulunmuştur. © OeAW-OeAI/Niki Gail

Bu küçük bardaklar, açıkçası, şarabın tüketildiği olağan içme kaplarıydı. © OeAW-OeAI/Niki Gail

Depoda, bir takım oluşturduğu kabul edilebilecek çok sayıda küçük testi ve fincan vardı. Şarapla doldurularak, bitişik odalarda (tabernas) müşteriye servis edildi. © OeAW-OeAI/Niki Gail

Bir şamdan üzerinde duran, ajurlu bir haç bulunan bir bronz tören lambası. © OeAW-OeAI/Niki Gail

Dükkan odalarından birinde çok sayıda kandil ortaya çıkarıldı. © OeAW-OeAI/Niki Gail

Hristiyan hacı şişeleri (ampulle) sadece birkaç santimetre büyüklüğündeydi ve boyuna takılabilirdi. Kutsal toz gibi kutsal maddeler içeriyorlardı ve bu nedenle Hristiyan hac yerlerinden alınabiliyorlardı. © OeAW-OeAI/Niki Gail

Efes'in genel planı: Domitian Meydanı'ndaki Bizans iş ve gastronomi bölgesi kırmızı ile işaretlenmiştir. Meydan, kentin siyasi merkezi olan Yukarı Agora'nın hemen altında yer alır ve güneyde imparator Domitian'ın tapınağı ile kapatılır ve doğuda Kuretler Caddesi ile sınır komşusudur. © OeAW-OeAI/Niki Gail

Arkeozoolog Alfed Galik hayvan kemiği bulgularını analiz ediyor. © OeAW-OeAI/Niki Gail

Nümismatist Nikolaus Schindel madeni parayı analiz ediyor. © OeAW-OeAI/Niki Gail

Nümismatist Nikolaus Schindel madeni parayı analiz ediyor. © OeAW-OeAI/Niki Gail

Kazı Direktörü Sabine Ladstätter. © OeAW-OeAI/Niki Gail