Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Mimarlık Fakültesi Yerleşim Arkeolojisi Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi ve Kazı Başkanı Prof. Dr. Burcu Erciyas, 2021 yılı kazı çalışmalarını tamamladıklarını söyledi.

Komana Antik Kenti'ndeki arkeolojik çalışmaların 2004 yılından beri devam ettiğini anlatan Erciyas, "Kazı çalışmaları Tokat'ın öncülü olan Komana'da yerleşim tarihinin Geç Kalkolitik Çağ'a kadar uzandığını gösteriyor. Yeşilırmak nehrinin yanında, verimli bir ova içerisinde ve bugün Gümenek mesire alanının hemen yanında yer alan Hamamtepe höyüğünde 2021 yılında kazılar kuzey bölgede yoğunlaştı. Höyükte yerleşimin son evresi olan Osmanlı mahallesinin altında bulunan Selçuklu dönemi yapı kalıntıları tepenin bu dönemde üretim merkezi olarak kullanıldığını, etkileri Sivas'tan Kırım'a uzanan seramik ustalarının Komana'da seramik ürettiklerini göstermektedir."

"Üretim merkezine dönüşmeden önce tepenin ovada yer alan Orta Bizans dönemi yerleşiminin mezarlığı olarak kullanıldığı ve mezarlık içerisine küçük ancak oldukça özenli şapellerin yapıldığı anlaşılmaktadır. Komana'nın merkezinde yer alan Hamamtepe Erken Bizans döneminde ise olasılıkla bir garnizon olarak kullanılmıştır. 2021 yılında ızgara planı daha net ortaya çıkan büyük yapının askeri niteliği olduğu düşünülmektedir. Kazı çalışmalarında bu yıl ilk defa Roma dönemi (3. Yüzyıl) yapı katmanına da ulaşılmış, ağır yangın geçirmiş bir binanın kazılabilen küçük kısmında bir kap ile birlikte demir bir kılıç (spatha) bulunmuştur. Yanık tabaka içerisindeki buğday, badem vb. kalıntılar, gelecek yıl sürdürülecek kazı çalışmalarının yapının fonksiyonu ve dönemin ekonomisi, beslenmesi, yaşam biçimleri ile ilgili önemli bilgiler sağlayacağını göstermektedir. Roma döneminin altından bir yandan Geç Demir Çağı-Erken Hellenistik yapı ve kontekstler, diğer yandan bu dönemlerin tahrip ettiği katmanlardan ise Geç Kalkolitik-Erken Tunç Çağı buluntuları gelmektedir. Hellenistik dönemde Komana'nın, öngörüldüğü gibi hem Karadeniz kıyıları, hem batı Anadolu hem de Ege ve Akdeniz ile ilişkilerinin sıkı olduğu geçmiş yıllarda bulunan III. Thutmose skarabe mühürü, Ege menşeli kaplar, Galat tipi fibula gibi buluntulardan anlaşılmaktadır."