Uzunluğu 22 ila 38 santimetre ve genişliği 15 santimetre arasında değişen en büyük aletler fil kemiklerinden elde edilirken, 18 ila 30 santimetre arasında değişen biraz daha küçük aletler su aygırı kemiklerinden üretildi. Bu aletler daha önce taş aletlerde görülen yontma teknikleri kullanılarak şekillendirilmiş ve yalnızca büyük hayvanların yoğun uzun kemiklerinden yapılmıştır.

Arkeologların Tanzanya'da ortaya çıkardığı 27 kemik aletin boyutları, hangi hayvandan kaynaklandıklarına bağlı olarak değişiyordu.  ©CSIC/CNN

Araştırmacılar, aletlerin muhtemelen doğal nedenlerle ölen hayvanların leşlerinden çıkarılan taze kemiklerden yapıldığı sonucuna vardı.

University College London Arkeoloji Enstitüsü'nde görev yapan Dr. Renata Peters, “Bu aletler, yaratıcılarının kemikleri dikkatle işlediğini ve kullanışlı şekiller oluşturmak için yongalar kopardığını gösteriyor,” diyor. “Bu kadar erken bir zaman dilimine ait bu kemik aletleri bulmak bizi heyecanlandırdı. Bu, insan atalarının becerilerini taştan kemiğe aktarabildiği anlamına geliyor ki bu da bir milyon yıldır başka bir yerde görmediğimiz karmaşık bir biliş seviyesi.”

Homininler belirgin izler bırakmış ve kemikleri yontarak ya da taş kullanarak yonga haline getirerek keskin kenarlar oluşturmuşlardır. ©CSIC/CNN

Keşif, erken homininlerin yaklaşık 1,5 milyon yıl önce teknolojik bir değişim geçirdiğini gösteriyor. Bu çalışmadan önce, araştırmacılar bu dönemdeki gelişmeleri yalnızca taş aletlerin gelişimiyle ilişkilendiriyordu, ancak kemik aletlerin dahil edilmesi erken insan inovasyonuna dair anlayışı genişletiyor.

De la Torre, “Keşfimizden önce, Oldowan'dan Acheulean'a teknolojik geçiş, taş aletlerin incelenmesiyle sınırlıydı” dedi. “Bu keşif, erken insanların o zamana kadar taş aletlerin üretimiyle sınırlı olan teknolojik seçeneklerini önemli ölçüde genişlettiğini ve artık yeni hammaddelerin potansiyel eserler repertuarına dahil edilmesine izin verdiğini varsaymamıza yol açıyor.”

Olduvai Gorge'da bulunan kemik aletlerden örnekleme, hominin alet yapımcılarının çabalarını ortaya çıkarmak için yongalama izleri gösterilmiştir. ©de la Torre, et.al/Nature

Öğrenilen teknikleri farklı malzemelere uygulama becerisi, erken insan atalarının daha önce düşünülenden daha sofistike bilişsel yeteneklere sahip olduğunu gösteriyor - bu da arkeolojik kayıtlardan henüz keşfedilmemiş diğer yeniliklerden sorumlu olma olasılığını artırıyor.

Daha önceki kemik alet keşifleri Avrupa ve Asya'da tek tük gerçekleşmiş olsa da Olduvai Gorge'da bulunan 27 alet daha organize ve yaygın bir üretim sürecine işaret ediyor. Avrupa'da bulunan ve yaklaşık 400 bin yıl öncesine tarihlenen daha sonraki kemik alet takımları daha rafine olsa da, yeni keşfedilen aletlerin ağır işler için oldukça etkili olduğu görülüyor.

Olduvai Boğazı, Tanzanya. ©Noel Feans/CC BY-SA 2.0

Araştırmacılar bu kemik aletlerin spesifik kullanımları konusunda belirsizliğini koruyor. Ancak hayvan leşlerini işlemek ve ek aletler üretmek için kullanılmış olabilecekleri teorisini öne sürüyorlar. Bir başka gizem de, eserlerin yanında hiçbir hominin kalıntısı bulunmadığından, bunları hangi insan atasının yaptığıdır. Kanıtlar, Homo erectus ve Paranthropus boisei'nin o dönemde bölgede yaşadığını ve birincisinin kemik alet yapımı faaliyetlerinde bulunmuş olma ihtimalinin daha yüksek olduğunu gösteriyor.

Araştırmacılar, kemik alet üretimi için ilhamın, özellikle mevsimsel göçler sırasında mevcut olan hayvan kalıntılarının bolluğundan kaynaklanmış olabileceğine inanıyor. Ayrıca, belirli bölgelerde alet yapımına uygun taşlara daha az erişilebilir olması, homininlerin alternatif malzemeler denemesine yol açmış olabilir. Ancak kemik çürümeye daha yatkın olduğundan, bu kadar uzun zaman öncesine ait kemik aletlerin bulunması kaçınılmaz olarak zor olacaktır.

Smithsonian Ulusal Doğa Tarihi Müzesi'nde paleoantropolog olan ve çalışmaya katılmayan Dr. Briana Pobiner, insan evrimi araştırmalarında taş olmayan aletlerin de dikkate alınmasının önemini vurguladı.

Pobiner, “Sadece bir ya da birkaç değil, 27 kemik aletten oluşan bir koleksiyonun bulunması, homininlerin 1,5 milyon yıl önce (en azından bu yerde) taş yontma konusundaki bilgilerini kemik yontmaya başarılı bir şekilde aktarabildiklerini gösteriyor” dedi. “Bana göre bu, alet yapımının atalarımızın yaşamlarının giderek daha önemli bir parçası haline geldiğine işaret ediyor. Ve bir kez daha, müze koleksiyonlarında hominin davranışlarına - bu durumda kemik alet üretimine - dair daha önce beklediğimizden daha fazla kanıt aramalıyız.”

Kaynak: Ancient Origins