Bunlar çoğunlukla zenginlerin ve güçlülerin hikâyelerini anlatır.

MS 3. yüzyılın başlarında Roma İmparatorluğu. ©Francis Crick Instıtute / BBC NEWS

En son araştırma, Britanya'nın Roma işgali sırasında, MS 126 ile 228 yılları arasında Cambridgeshire'da bir hendeğe gömülmüş genç bir adamın gizemini çözmek için en son adli bilimleri kullanan bir dedektiflik hikayesidir.

Arkeologlar ilk başta Offord'un yerel bir adama ait sıradan bir keşif olduğunu düşündüler. Ancak Dr. Silva'nın laboratuarında yapılan DNA analizi, Offord'un Roma İmparatorluğu'nun en uzak köşelerinden, günümüzde Güney Rusya, Ermenistan ve Ukrayna'yı kapsayan bir bölgeden geldiğini gösterdi.

Analizler onun İran dilini konuşan ve at binme becerileriyle tanınan bir halk olan Sarmatyalı olduğunu gösterdi.

Peki nasıl oldu da evinden bu kadar uzakta, imparatorluğun durgun sularına düştü?

Durham Üniversitesi arkeoloji bölümünden bir ekip, cevapları bulmak için, yediklerinin kimyasal izlerini taşıyan fosilleşmiş dişlerini incelemek üzere heyecan verici başka bir analiz tekniği kullandı.

Dişlerinin analizi, beslenmesinin beş yaşından beri kademeli olarak değiştiğini gösterdi. ©MOLA HEADLAND INFRASTRUCTURE / BBC NEWS

Dişler zaman içinde gelişir, bu nedenle tıpkı ağaç halkaları gibi, her katman o anda onları çevreleyen kimyasalların anlık bir görüntüsünü kaydeder.

Analiz, altı yaşına kadar bilimsel olarak C4 bitkileri olarak bilinen ve Sarmatyalıların yaşadığı bilinen bölgede bol miktarda bulunan darı ve sorgum tahıllarını yediğini gösterdi.

Ancak Prof Janet Montgomery'ye göre, analizler zaman içinde bu tahılların tüketiminde kademeli bir azalma olduğunu ve Batı Avrupa'da bulunan buğdayın daha fazla tüketildiğini gösterdi.

"(Analiz) bize Britanya'ya yolculuğu onun atalarının değil kendisinin yaptığını söylüyor. Büyüdükçe batıya göç etti ve bu bitkiler diyetinden kayboldu."

Sarmatya ordusunun MS 175 yılında Roma kuvvetleri tarafından yenilgiye uğratılmasını tasvir eden bir sahne. ©CONRAD CICHORIUS / BBC NEWS

Tarihi kayıtlar Offord'un bir süvarinin oğlu ya da muhtemelen kölesi olabileceğini göstermektedir. Bu kayıtlar, Offord'un yaşadığı dönemde Roma ordusuna dahil edilen bir Sarmat süvarisi birliğinin Britanya'ya gönderildiğini göstermektedir.

Kazıyı yürüten MOLA Headland Infrastructure şirketinden Dr. Alex Smith'e göre DNA kanıtları bu tabloyu doğruluyor.

BBC News'e verdiği demeçte "Bu ilk biyolojik kanıt" dedi.

"Bu DNA ve kimyasal analiz tekniklerinin mevcudiyeti, artık farklı sorular sorabileceğimiz ve toplumların nasıl oluştuğuna, yapılarına ve Roma döneminde nasıl evrimleştiklerine bakabileceğimiz anlamına geliyor.

"Bu da sadece şehirlerde değil, kırsal kesimde de çok daha büyük bir hareketlilik olduğunu gösteriyor."

Crick'teki antik genomik laboratuvarının başında bulunan Dr. Pontus Skoglund BBC News'e yaptığı açıklamada, yeni teknolojinin geçmişe ilişkin anlayışımızı değiştirdiğini söyledi.

"Antik DNA'nın bugüne kadarki ana etkisi Taş ve Tunç Çağlarına ilişkin anlayışımızı geliştirmek oldu, ancak daha iyi tekniklerle Roma ve sonraki dönemlere ilişkin anlayışımızı da dönüştürmeye başlıyoruz."

Ayrıntılar Current Biology dergisinde yayımlanmıştır.

Kaynak: BBC NEWS