2700 Yıllık Sembollerin Gizemi Çözülmüş Olabilir

Bir Asurolog, 100 yılı aşkın bir süredir araştırmacıları şaşırtan bir dizi tapınak sembolü için yeni bir yorum önerdi.

Fransız kazıcı Victor Place tarafından 19. yüzyılın sonlarında yayınlanan, aslan sembolünün bir çizimi. ©The New York Public Library / IFLScience

Bugün Irak'ın Khorsabad kentinin bulunduğu Dūr-Šarrukīn antik kentinin çeşitli yerlerindeki tapınak duvarlarında bazı semboller görülmektedir. Bu duvarların yapıldığı dönemde şehir, MÖ 721-705 yılları arasında Assur krallığını yöneten II. Sargon tarafından yönetiliyordu. Kral, tahtı kardeşi V. Şalmaneser'den (zorla) aldığında zaten orta yaşlıydı.

Yeni Assur İmparatorluğu'nu yıkılmadan önce bir yüzyıl daha yöneten Sargonid Hanedanlığı'nı kuran büyük bir kral olarak hatırlanır. Sanatın hamisi olmasının yanı sıra özellikle anıtlar inşa etmeye düşkündü.

Modern Irak'ı, İran'ın bir kısmını, Türkiye'yi ve Suriye'yi kapsayan bölge bugün genellikle "medeniyetin beşiği" olarak kabul edilmektedir. Şehirlerin ve hatta yazı dilinin yanı sıra imparatorlukların da ilk doğduğu yerdir. İnsanlık tarihinin büyük bir kısmı için inanılmaz derecede önemli bir bölgeydi ve bu nedenle sembolleri yorumlamak, orada yaşayan eski insanlar hakkında daha fazla şey anlamamıza yardımcı olabilir.

Fransız kazıcı Victor Place tarafından 19. yüzyılın sonlarında yayınlanan, kartal ve boğa sembollerinin çizimleri. ©The New York Public Library / IFLScience

Semboller aslan, kartal, boğa, incir ağacı ve sabandan oluşan aynı sıralamada görünme eğilimindedir. Bu semboller ilk kez 19. yüzyılın sonunda bölgeyi ziyaret eden Fransız kazıbilimciler tarafından kaydedilmiş ve halka aktarılmıştır.

Yeniden keşfedilmelerinden bu yana birçok araştırmacı bunların anlamını yorumlamaya çalışmıştır. Bazıları bunların Mısır hiyeroglifleri gibi, imparatorluk gücünün bir tür ifadesi olduğuna, hatta kralın adını hecelediğine inanıyor.

Ancak şimdi Trinity College Dublin'den bir Asurolog yeni bir açıklama önerdi: Semboller Sargon'un adını (šargīnu) heceliyor ve aynı zamanda belirli takımyıldızları temsil ediyor olabilir.

Dr. Martin Worthington yaptığı açıklamada, "Antik diller ve kültürler üzerine yapılan çalışmalar her şekil ve boyutta bulmacalarla doludur, ancak Antik Yakın Doğu'da bir tapınak duvarında gizemli sembollerle karşılaşmak pek sık rastlanan bir durum değildir" dedi.  

Fransız kazıcı Victor Place tarafından 19. yüzyılın sonlarında yayınlanan, incir ağacı ve saban çizimi. ©The New York Public Library / IFLScience

Worthington'a göre bu semboller takımyıldızı olarak da anlaşılabilir. Örneğin aslan "Aslan", kartal ise "Aquilla "yı temsil etmektedir. Mevcut takımyıldızlarımızın birçoğu Mezopotamya'dan bazıları ise Yunanlılardan miras kalmıştır, bu yüzden bugün onları tanıyabiliriz. Ancak, Worthington'un incir ağacı sembolüyle temsil edildiğine inandığı "çene" de dahil olmak üzere diğerlerini düşürdük. Worthington'a göre bu, "ağaç" anlamına gelen "iṣu" kelimesinin "çene" anlamına gelen "isu" kelimesine benzemesinden kaynaklanmaktadır.

Worthington, "Beş sembolün etkisi, Sargon'un adını sonsuza dek göklere yerleştirmekti - kralın adını ölümsüz kılmanın akıllıca bir yolu" diye ekledi. "Ve elbette, gösterişli kişilerin isimlerini binaların üzerine yazma fikri antik Assur'a özgü değil...".

Yine de Worthington, fikrinin olduğu gibi taşa oturmadığının farkında. "Teorimi kanıtlayamam, ancak hem beş sembollü dizilim hem de üç sembollü dizilim için işe yaraması ve sembollerin kültürel olarak uygun takımyıldızlar olarak da anlaşılabilmesi bana oldukça düşündürücü geliyor. Tüm bunların tesadüfi olmasına karşı olan tuhaflıklar - kelime oyununu bağışlayın - astronomiktir".

Çalışma Bulletin of the American Society of Overseas Research dergisinde yayımlanmıştır.

Kaynak: IFLScience

EN ÇOK OKUNANLAR

Köpeğini Gezdiren Çocuk Roma Dönemine Ait Altın Bilezik Buldu

11 yaşındaki bir çocuk, İngiltere'nin Batı Sussex bölgesindeki Pagham yakınlarındaki bir tarlada nadir bulunan altın bir Roma bileziği keşfetti. Romalı askerlere kahramanlıklarından dolayı verilen armilla tipi süslü bir bilezik olan ve MS.1. yüzyıla tarihlenen bilezik, 300 yıldan daha eski bir altın obje olarak, bir adli tıp soruşturmasında resmi olarak hazine ilan edildi.

SON İÇERİKLER