3300 Yıllık Duvar Resmindeki Kuş Türleri Belirlendi

Yemyeşil bir bataklıkta uçan ve tüneyen kuşları gösteren eski bir Mısır "şaheser" duvar resmi o kadar ayrıntılı ki, modern araştırmacılar zanaatkarların 3300 yıldan daha uzun bir süre önce hangi türleri resmettiklerini tam olarak söyleyebildiler.

Mısır'da hala yıl boyunca bulunabilen kaya güvercinleri. ©Metropolitan Museum of Art, New York; Antiquity Publications Ltd.

Resim, yaklaşık bir asır önce, Kahire'nin yaklaşık 300 kilometre güneyinde bulunan eski bir Mısır başkenti olan Amarna'daki sarayın duvarlarında keşfedildi. Önceki araştırmalar duvar resminin vahşi yaşamını incelemiş olsa da, yeni çalışma, bazılarında doğal olmayan işaretler bulunan tüm kuşların kimliklerini derinlemesine inceleyen ilk çalışmadır. 

Tasvir edilen kuşların çoğu kaya güvercinleridir (Columba livia), ancak aynı zamanda alaca yalıçapkını (Ceryle rudis), kızıl sırtlı örümcek kuşu (Lanius collurio) ve beyaz kuyruksallayanı (Motacilla alba) gösteren resimler de vardır. Oxford Üniversitesi Doğa Tarihi Müzesi'nden ve çalışmanın ortak yazarı Cambridge Üniversitesi'nden Barry Kemp,  Aralık ayında yayınlanan Antiquity dergisinde makale yazdı. Ekip, resmin bir kopyasını inceledi ve kuşları tanımlamak için daha önce yayınlanmış ornitolojik ve taksonomik araştırma makalelerini kullandı. 

Araştırmacılar, bugün "Yeşil Oda" olarak bilinen odanın, kraliyet ailesinin rahatlayabileceği sakin bir atmosfer yaratmış olabilecek nilüferler, papirüs bitkileri ve kuşların resimleriyle boyandığını söylemekte. Stimpson ve Kemp, çalışmada "doğal çevrenin sakinleştirici etkilerinin kraliyet ailesi için önemli olduğunu belirtmekteler. 

Odada parfümle birlikte gerçek bitkilerin saklanmış olması burada eski Mısırlıların müzik çalmış olmaları gerektiğini düşündürmekte. Araştırmacılar, natüralist bir sanat şaheseri ile süslenmiş, bitkilerle parfümlenmiş ve müziğin yer aldığı odanın, olağanüstü bir duyusal ortam yarattığını dile getiriyor.

Alaca yalıçapkınını gösteren yeşil odadan bir bölüm. © N. de Garis Davies tarafından çoğaltma, Museum of Art, New York; Antiquity Publications Ltd.

Yeşil Oda

Yaklaşık MÖ 1353 ve 1336 arasında, firavun Akheneten (Karl Tutankhamun’un babası) Mısır’ı yönetti. Mısır’ın dinini güneş diski Aten’e tapınma etrafında odaklayarak değiştirdi. Akhetaten (günümüz Amarna) adında yeni bir kent inşa atti ve buraya kuzey sarayını yaptırdı.

Mısır Keşif Derneği tarafından 1923 ile 1925 yılları arasında kazılan Yeşil Oda’daki resimler kırılgandı ve Mısır bilimci Nina de Garis Davies bunların kopyalarını çıkarttı. Kopyalar bugün çok önemli çünkü resimler artık yok.

Kuşların önerilen kimlikleri arasında kaya güvercinleri (a’dan f’ye), kırmızı sırtlı örümcek kuşu (g), beyaz kuyruksallayan (h), alaca yalıçapkını (i) ve tanımlanamayan (j ile ı). © Nina de Garis Davies tarafından çoğaltma. Metropolitan Museum of Art, New York; Antiquity Publications Ltd.

Araştırmacıların 1926’da panelleri birleştiricilerle (onları güçlendirmeye yönelik bir madde) koruma girişimi geri tepti ve resimlerin renginin solmasına ve kararmasına neden olduğunu düşünüyor. Bu, araştırmacıların kuşları tanımlamak için Nina de Garis Davies tarafından çizilen kopyalara güvenmeleri gerektiği anlamına gelmekte.

Antik resim muhtemelen kırmızı sırtlı örümcek kuşu (g) ve beyaz kuyruksallayanı (h) tasvir etmektedir. Altta bu kuşların modern fotoğrafları görülmekte. © Nina de Garis Davies tarafından çoğaltma. Metropolitan Museum of Art, New York – Cristopher M. Stimpson & Barry J. Kemp, kırmızı sırtlı örümcek kuşu fotoğrafı,  Lehava Kiryat Shmona Pikiwiki Israel (CCBY2.5). Beyaz kuyruksallayan fotoğrafı (cc0 1.0), Antik Yayınlar Ltd.

Alaca yalıçapkını ve kaya güvercinleri Mısır’da yıl boyunca hala bulunabilirken, kızıl sırtlı örümcek kuşu ve beyaz kuyruksallayan göçmen kuşlardır. “Kızıl sırtlı örümcek kuşları, Ağustos ve Kasım ayları arasında Mısır’da yaygın sonbahar göçmenleridir”, beyaz kuyruksallayan ise, ekinlerin yetiştiği ekili alanlarda bol miktarda kış ziyaretçisi olduğundan “Ekim’den Nisan’a kadar yaygın bir göçmendi”.

Mısır’ın papirüs bataklıklarına özgü olmasalar da, bir dizi kaya güvercini görülmekte; bu kuşlar bölgenin çöl kayalıklarıyla ilişkilendirilir. En olası açıklamanın, antik sanatçıların sahneyi daha iyi göstermek için onları yine de dahil etmeye karar vermiş olmaları olduğunu söylüyor. Araştırmacılar; “varlıkları, daha vahşi, evcilleştirilmemiş bir doğa duygusunu geliştirmek için basit bir motif olabilir” diye aktarmakta.

Amarna’nın antik sarayı Kahire’nin güneyindedir. ©Antik Çağ Yayınları Ltd.

Antik sanatçılar kırmızı sırtlı örümcek kuşları ve beyaz kuyruksallayanları, kuşların gerçek hayatta sahip olmadığı üçgen kuyruk işaretleriyle işaretlediler. Araştırmacılar; sanatçıların bu işaretleri her iki kuş türünün de Mısır’ı yalnızca mevsimsel olarak ziyaret ettiğini belirtmek için çizmiş olabileceklerini düşünüyor. Bu işaretlere rağmen, sanatçılar kuşların ve bitkilerin gerçekçi görüntülerini yaratmakta iyi bir iş çıkarmışlar.

Kaynak: livescience

EN ÇOK OKUNANLAR

Tarlada Yürüyüş Yapan Kadın 2150 Gümüş Sikke Buldu

Prag'ın güneydoğusundaki Kutnohorsk kentinde tarlada yürüyüş yapan bir kadın, çiftçilik faaliyetleri sırasında yüzeye çıkan birkaç gümüş sikkeye rastladı. Çek Cumhuriyeti'nde şimdiye kadar bulunan en büyük erken ortaçağ sikke istifini açığa çıkardığının farkında değildi.

SON İÇERİKLER