Çin'deki 3600 yıllık mumyaların baş ve boyunlarına bulaşan gizemli beyaz madde dünyanın en eski peyniri.

Araştırmacılar ilk olarak yaklaşık yirmi yıl önce Çin'in kuzeybatısındaki Tarım Havzası'nda bulunan Xiaohe Mezarlığı'nda gömülü mumyaların bir çoğunun üzerine bulaşmış esrarengiz maddeyi keşfetmişlerdi. Cell dergisinde 25 Eylül Çarşamba günü yayınlanan bir araştırmaya göre, DNA testleri gizemli yapışkan maddenin probiyotik yumuşak bir peynir olan kefir peyniri olduğunu ve binlerce yıl önce inek ve keçi peynirleri kullanılarak üretildiğini ortaya koydu.

Xiaohe Mezarlığı'ndan Tunç Çağı'na ait süt ürünleri kalıntıları. ©Y, Liu et al., Cell. (2024)

Peynir, her ikisi de günümüz kefir tanelerinde bulunan Lactobacillus kefiranofaciens ve Pichia kudriavzevii dahil olmak üzere çeşitli bakteri ve mantar türleri içeriyordu. Yapılan açıklamaya göre bu taneler, bakteri ve maya karışımından oluşan “simbiyotik kültürler” olup, “ekşi maya mayası ”na benzer şekilde sütü peynire dönüştürmektedir.

Pekin'deki Çin Bilimler Akademisi Omurgalı Paleontolojisi ve Paleoantropoloji Enstitüsü'nde paleontolog olan çalışmanın kıdemli yazarı Qiaomei Fu, “Bu, dünyada şimdiye kadar keşfedilen bilinen en eski peynir örneği” dedi. “Peynir gibi gıda maddelerinin binlerce yıl boyunca korunması son derece zordur, bu da bunu nadir ve değerli bir fırsat haline getirmektedir.

Fu, “antik peyniri ayrıntılı olarak incelemek, atalarımızın diyetini ve kültürünü daha iyi anlamamıza yardımcı olabilir” diye ekledi.

Araştırmacılar ayrıca L. kefiranofaciens tanelerinin Tibet'ten gelen benzerleriyle yakından ilişkili olduğunu belirledi. Açıklamaya göre, araştırmacılar bakteri genlerini sıralayarak “probiyotik bakterilerin son 3600 yıl içinde nasıl evrimleştiğini izleyebilirler”.

Fu, “Gözlemlerimiz, kefir kültürünün Kuzeybatı Çin'in Sincan bölgesinde Tunç Çağı'ndan beri sürdürüldüğünü gösteriyor” dedi. “Bir bakterinin son 3000 yıl içinde nasıl evrimleştiğini gözlemleyebiliyoruz. Dahası, süt ürünlerini inceleyerek, eski insan yaşamı ve onların dünyayla etkileşimleri hakkında daha net bir resim elde ettik.”

Bununla birlikte, bu bireylerin ilk etapta neden peynirle kaplı oldukları bilinmiyor. 

Kaynak: Live Science