5300 Yaşındaki Buz Adam Ötzi’nin Dövmeleri Nasıl Yapıldı?

Alpler'de bulunan 5300 yaşındaki Buz Adam Ötzi’nin dövmelerinin nasıl yapıldığı deneysel arkeoloji ile ortaya çıkarıldı.

Buz Adam Ötzi. ©iceman.it

Arkeologlar, tarihçiler ve dövme sanatçılarından oluşan uluslararası bir ekip, Buz Adam Ötzi'nin dövmelerinin tek uçlu bir aletle elle dürtme yoluyla yapıldığını gösteren kanıtlar buldu. European Journal of Archaeology dergisinde yayınlanan çalışmalarında grup, modern deri üzerindeki antik dövme tekniklerini Ötzi'nin derisindeki dövmelerle karşılaştırdı.

Buz Adam Ötzi 1991 yılında yürüyüşçüler tarafından İtalyan Alplerinde bulundu. Kalıntıları üzerinde yapılan incelemeler, Ötzi'nin yaklaşık 5300 yıl önce sırtına isabet eden bir okla hayatını kaybettiğini gösterdi. Diğer bulgulara ek olarak, Buz Adam’ın vücudunda çok sayıda dövme olduğu tespit edildi; sırtının alt kısmında, karnında, bacaklarının alt kısmında ve sol bileğinde. Araştırmacılar o zamandan beri bunların nasıl yapıldığını merak ediyor.

Bu grafik Buz Adam’ın vücudundaki 61 dövmenin her birinin genel konumunu göstermektedir. ©South Tyrol Museum of Archeology/EURAC/Samadelli/Staschitz.

Önceki araştırmalar dört olasılık öne sürmüştü: elle dürtme, deri altı dövme, elle vurma ve kesi. Dövmelerin çoğu kısa, düz çizgiler içerdiğinden, birçoğu dövmelerin muhtemelen taş gibi sivriltilmiş bir nesne kullanılarak deriye bir kesi yapıldığı ve kesi içine kül gibi bir renklendirici maddenin sokulduğu kesi yöntemi kullanılarak yapıldığını öne sürdü. Araştırma ekibi bu yeni çalışmasında daha güçlü kanıtlar aradı.

Bu görselde dövme sanatçısı Mokonuiarangi Smith'in Danny Riday'e yaban domuzu dişi tarağı kullanarak yaptığı dövme gösterilmektedir. "Elle vurma" olarak bilinen bu delme dövme çeşidinde, bir sapa açılı olarak yerleştirilen keskin aletler ikinci bir alet kullanılarak deriye vurulmaktadır. Bu dövme tekniği Avustronezya dilleriyle güçlü bir şekilde ilişkilidir ve geleneksel olarak Güney Pasifik Kıyıları ve Güneydoğu Asya'nın iç kesimlerindeki küçük bölgelerle sınırlıdır. ©European Journal of Archaeology (2024). DOI: 10.1017/eaa.2024.5

Araştırmacılar yardımcı olarak bir dövme sanatçısını işe aldılar. Sanatçı, dört tekniği kullanarak bacağına Ötzi'de bulunanlara benzer çok sayıda dövme yapmak için gönüllü oldu. Dövmeler iyileştikten sonra araştırmacılar her bir dövmenin yakın plan görüntülerini çekerek Ötzi'ninkilerle karşılaştırdılar. Elle dürtme yöntemiyle yapılan yeni dövmelerin Ötzi'ninkilere en çok benzeyen dövmeler olduğunu ve bu yöntemin Buz Adam tarafından kullanılmış olma ihtimalinin en yüksek olduğunu tespit ettiler.

Bu fotoğraf dövme sanatçısı Danny Riday'in beyaz kuyruklu geyikten (Odocoileus virginianus) yapılmış bir kemik bız kullanarak kendi bacağına dövme yaptığını göstermektedir. Halk arasında "el dürtmesi" ya da "sopa ve dürtme" dövmesi olarak bilinen bu delme dövme çeşidi, ya doğrudan elde tutulan ya da bir sapın ucuna takılan keskin bir aletin kullanımını içerir. ©European Journal of Archaeology (2024). DOI: 10.1017/eaa.2024.5

Elle dürtme yöntemi, sopanın ucunun sivriltilerek bir noktaya getirilmesini ve ardından renklendirici bir mürekkebe batırılmasını içeriyor. Daha sonra çubuğun ucu derinin içine itilir ve mürekkebin bir kısmı da beraberinde götürülür. Çubuk çıkarıldığında mürekkep geride kalır. Bu yöntemi kullanarak bir çizgi oluşturmak için, her biri bir öncekine bitişik olan birden fazla iğnenin batırılması gerekiyor. Ekibin belirttiğine göre bu yöntem, hem bu yeni çalışma için yaratılan dövmelerde hem de Ötzi'nin vücudunda gözlemlenen bir sonuç olan küçük, üst üste binen disklerden oluşan bir çizgi ile sonuçlanıyor.

Buz Adam Ötzi'nin vücudundaki dövmeler. ©South Tyrol Museum of Archaeology/EURAC/Samadelli/Staschitz

Kaynak: PHYS ORG

EN ÇOK OKUNANLAR

Köpeğini Gezdiren Çocuk Roma Dönemine Ait Altın Bilezik Buldu

11 yaşındaki bir çocuk, İngiltere'nin Batı Sussex bölgesindeki Pagham yakınlarındaki bir tarlada nadir bulunan altın bir Roma bileziği keşfetti. Romalı askerlere kahramanlıklarından dolayı verilen armilla tipi süslü bir bilezik olan ve MS.1. yüzyıla tarihlenen bilezik, 300 yıldan daha eski bir altın obje olarak, bir adli tıp soruşturmasında resmi olarak hazine ilan edildi.

SON İÇERİKLER