Polonya Bilimler Akademisi Arkeoloji ve Etnoloji Enstitüsü'nden bilim insanlarının yaptığı son araştırmanın amacı, Orta Nil Vadisi'ndeki Letti Havzası bölgesiydi. Orada, Afrika'da sığır yetiştiriciliği ile uğraşan ilk toplulukların tanınmasına odaklanıyorlar. Bu hayvanların evcilleştirilmesinin Afrika'da mı gerçekleştiğini yoksa sürülerin Orta Doğu'dan mı ithal edildiğini belirlemeye çalışıyorlar.

Ocak 2023'te IAE PAN'dan arkeologlar başka bir kazı gerçekleştirdi. Bu kez hedef, yaklaşık 7 bin yıl öncesine ait bir mezarlıktı. 

Letti Havzası'ndaki kazılar.  ©M.Osypinska

Özellikle iki mezar araştırmacıların dikkatini çekmiştir. İlkinde arkeologlar, çok derin bir mezar çukurunda yaşlı, çok uzun boylu bir adamın kalıntılarını buldular. Bilim insanları, insan kalıntılarını kaplayan hayvan derisi parçaları buldular. Bu parçaların kırmızı mineral boya ve koyu sarı ile renklendirildiği ortaya çıktı. Renkler, Paleolitik dönemden itibaren, örneğin mağara resimleri oluşturmak için kullanılmıştır. Aşı boyasını mezarlara yerleştirilmesinin inançla alakalı olduğu düşünülmekte.

Mezarda üzerinde aşı boyası izleri görülen küçük bir kase ve hem küçük hem de oldukça büyük, büyük olasılıkla sığır kemiklerinden yapılmıştır 5 kemik bıçağı açığa çıkartıldı.

Bir dizi kemik alet. ©M.Osypinska

Ulusal Bilim Merkezi tarafından finanse edilen bir projenin parçası olarak kazıları yöneten Dr. Piotr Osypiński, "Bu aletler hemen dikkatimizi çekti" açıklamasında bulundu.

Dr. Osypiński: “Hepsi çok keskin bir şekilde biçimlendirildi. Aynı zamanda, her biri kemiğin doğal şeklini koruduğu ve form olarak bir huni veya oluğu andırdığı görülmekte. Bıçakların karakteristik şekli göz önüne alındığında, Massai gibi modern Afrika çobanlarının kullandıkları bıçaklara benzer şekilde ineklerin kanını akıtmak için kullanılmış olabilirler. Hayvanlara zarar verilmeden akıtılan inek kanı özel günlerde genellikle süte karıştırılarak içilir. Buluntular bu tür bir uygulamanın bilinen en eski kaydı olacaktır”.