Petraglia’ya göre, Afrika’nın türümüzün asıl evi olmasına ve belki çok daha eski gömüleri barındırmasına rağmen,  bilinen en eski Homo sapiens mezarları ile Mtoto arasındaki 40,000 yıllık boşluğun nedeni, paleolitik arkeolojinin Afrika’da Avrupa ve Asya’ya kıyasla daha yeni olmasından kaynaklanmakta. Mtoto’daki bazı özellikler, erken Homo sapiens ve Neandertal (Homo neanderthalensis) gömüleri ile benzerlikler göstermekte. Panga ya Saidi mağarasında ele geçen taş yongalar, avcı-toplayıcı Homo sapiens grupları tarafından geçici süreli yerleşke olarak kullanıldığını kanıtlıyor. Avrasya’da benzer “yerleşim” alanlarında Neandertal ve Homo sapiens mezarları keşfedildi.

Araştırmacılar aynı zamanda çocuğun etrafını çevreleyen bir çukurun özellikle kazıldığını, bu mezarın gerçek bir gömü olduğunu ve benzer sit alanlarında olduğu gibi sadece müsait niş ya da oyuğa bırakılmadığını gördüler.

Panga ya Saidi mağarasındaki kalıntıların görsel rekonstrüksiyonu ve tortu bloğunda x-ray, mikro bilgisayarlı tomografisi. ©Jorge González/Elena Santos

Hassas Bir Gömü

Mtoto büyük bir dikkat ve özenle son uykusuna yatırılmış.

Bedeni dayanıksız bir materyalle sarılmış ve kafası şimdiye kadar çoktan çürüyüp yok olmuş bir desteğin üzerinde belirgin bir şekilde yana eğilmiş.

Mtoto, birçok eski uygarlıkta sıklıkla görülen ve belki ölü için doğal pozisyon olarak kabul edilmiş, yana doğru kıvrılmış bir şekilde gömülmüş.

Bu mağara her ne kadar arkeologlarca başlangıçta erken Hint Okyanusu ticaretinin sonraki dönemlerine (yaklaşık 2300 yıl önce) ait mezarlar ve eserleri aranmış olsa da çok geçmeden mağaranın daha da uzun bir süredir kullanıldığı ve oldukça önemli olduğu ortaya çıkmış.

Arkeologlar Panga ya Saidi mağarasının tıpkı taş devrinde olduğu gibi günümüzde de Kenyalılarca hala kutsal bir alan olarak kabul edildiğini, yerli halkın bu alanla hala kültürel ve ruhani bağlarının olduğunu, ritüellerde ve şifa ayinlerinde alanı kullandıklarını söylüyorlar.

https://www.livescience.com/oldest-human-burial-africa-discovered.html