Antik Taş Ustalarına Ait Alet Takımı Bulundu

Romanya'nın Măgura Călanului kentindeki antik bir kireçtaşı ocağında Roma öncesi Demir Çağına ait 15 taş ustası aleti keşfedildi. Alet takımının, bu tür aletlerin nasıl kullanıldığının izlerini taşıyan bir taş ocağında keşfedilmesi, Dacia taş işçiliği ve mimarisine yeni bir bakış açısı kazandırıyor.

©Aurora Petan

Alet istifi, 2022 yazında yerel bir köylü tarafından ana taş ocağı yüzüne yakın bir ağacın dibinde keşfedildi. Aletler, muhtemelen 25 kiloluk alet takımı sayesinde hain planları bozulan yağmacılar tarafından yakın zamanda kazılarak bulundukları yerde bırakılmıştı. Bulan kişi bunları Hunedoara'daki Corvin Kalesi Müzesi'ne teslim etti. Orijinal bağlamından koparılan aletlerin kesin tarihlendirilmesi zordur, ancak kitte yalnızca Dacia krallığı döneminde (MÖ 2. yüzyıl - MS 106) kullanılan alet türleri vardır ve Romalılar 3. yüzyılın ortalarında bölgeyi terk ettiğinde taş blokların çıkarılması tamamen durmuştur.

©Aurora Petan
©Aurora Petan

Aletler arasında ikisi nadiren dişli kenara sahip beş çift başlı kazma, büyük taşları parçalamak için kullanılan farklı boyutlarda beş yarma kaması, keskileri keskinleştirmek için kullanılan bir bileme çekici ve tarla örsü, bir düz keski ve ince bitirme işleri için bir uç bulunmaktadır. Farklı kategorilerdeki aletlerin bir karışımıdır: doğrudan vurmalı (çift başlı kazmalar), dolaylı vurmalı (keski ve uç), soğuk bileme (çekiç ve örs) ve taş yarma (kamalar).

©Aurora Petan

Dişli kenarlı kazmaların tasarımı özellikle Dacia'ya özgüdür ve Yunanistan ya da Roma'da bilinen bir benzerleri yoktur. Dişli kenarlar, Dacia dönemine özgü lüks kesme taş mimarisinin prizmatik bloklarını tamamlamak için kullanılmıştır. Yarma kamaları Yunan ve Roma dünyasının dört bir yanındaki antik inşaat ve taş ocağı alanlarında bulunmuştur ve basit tasarımları temelde aynı olsa da ağırlıkları ve boyutları büyük farklılıklar göstermektedir. Mermer ve büyük blokları yarmak için çok daha büyük ve ağır bir kama gerekir. Bu setteki kamalar küçüktür, 150 ila 400 gram ağırlığındadır ve çatlaklar oluşturmak ve taşı yarmak için daha az güç gerektiren küçük bloklar veya yumuşak kireçtaşı üzerinde kullanılmak üzere tasarlanmıştır.

©Aurora Petan

Kamalar tek bir blok üzerinde kullanılmamıştır. Taş ocağı sahasında hiçbir zaman tam olarak parçalanmamış, ancak denemeden kalma yarık yuvalarını hala koruyan taşlar vardır. Yuvaların boyutları ve derinlikleri aynıdır. Bu alet takımının, her boyutta bir kamaya sahip olan, her taş için uygun kama seçimini yapan ve ardından eşleşen kamalarla yarma işlemini yapmaları için çalışma ekiplerini görevlendiren usta bir duvarcıya ait olması mümkündür. Alternatif olarak, alet takımı eksik olabilir. Duvarcı ustası aletlerinin sadece bir kısmını gömmüş olabilir ya da bazıları yakın zamanda yapılan kazıların gölgeli koşullarında dağılmış veya kaybolmuş olabilir.

©Aurora Petan
©Aurora Petan

Bileme çekici, tipik olarak tırpanlar olmak üzere tarım aletlerini keskinleştirmek için yaygın olarak kullanılmıştır ve örnekleri Romanya'daki çiftlik alanlarında bulunmuştur. Tarla örsü çok daha nadirdir ve karşılaştırılabilir tek örnek Roma Britanyası ve Galya'dan bilinmektedir. Orada da tırpan bilemek için kullanılmıştır. İlk kez bir taş ocağı bağlamında bileme çekici ve tarla örsü bulunmuştur; bu da setin, keskiler ve uçlar çabuk köreldiği için önemli bir görev olan taş keserken taş ustasının aletlerini keskin tutmak için kullanıldığını göstermektedir. Taş ocağı operasyonlarında bu aletlerin el altında bulunması, taş ustalarının aletlerini tekrar tekrar demirciye götürmek zorunda kalmadan çalışmaya devam etmelerini sağlıyordu.

©Aurora Petan

Aletlerin çoğu küçüktür ve taş ocağı bağlamında küçük blokları yarmak ve inşaat veya dekoratif özellikler için pürüzlü yüzeyleri düzeltmekten oluşan bitirme işleri için tasarlanmıştır.

©Aurora Petan

Măgura Călanului'deki keşif, Dacia'daki taş işçiliğine dair anlayışımızı derinleştirerek bu bölgedeki inşaat ve taş ocakçılığına dair önceki varsayımlara meydan okuyor. Ayrıca, bu aletlerin kökenleri ve bu kadar eksiksiz bir şekilde korunmalarına yol açan koşullarla ilgili soruları da beraberinde getiriyor. Gelecekte yapılacak araştırmalar, bu aletler ile taş ocağı yüzeyleri ve taşlar üzerindeki alet izleri arasında bir bağlantı olduğunu ortaya çıkarabilir ve potansiyel olarak bunların bölgede kullanıldığını doğrulayarak Dacia taş işçiliğinde kullanılan belirli teknikler hakkında fikir verebilir. Metalografik, mikroyapısal analizler ve kullanım aşınması çalışmaları (taramalı elektron mikroskobu, kütle spektrometrisi veya aşınma izi analizi gibi), bu demir aletlerin üretim teknikleri ve kullanımına ilişkin değerli bilgiler sağlayabilir ve Dacialı ustalar tarafından nasıl işlendikleri ve kullanıldıklarına dair daha ayrıntılı bir anlayış sunabilir.

Kaynak: The History Blog

EN ÇOK OKUNANLAR

Tarlada Yürüyüş Yapan Kadın 2150 Gümüş Sikke Buldu

Prag'ın güneydoğusundaki Kutnohorsk kentinde tarlada yürüyüş yapan bir kadın, çiftçilik faaliyetleri sırasında yüzeye çıkan birkaç gümüş sikkeye rastladı. Çek Cumhuriyeti'nde şimdiye kadar bulunan en büyük erken ortaçağ sikke istifini açığa çıkardığının farkında değildi.

SON İÇERİKLER