Tiran'ın 40 kilometre batısında Adriyatik kıyısında yer alan Dıraç, MÖ 7. yüzyılda Korint ve Korfu'dan gelen Yunan kolonistler tarafından kurulmuştur. Yunanlılar burayı hem Epidamnos hem de Dyrrhachion olarak biliyorlardı, ancak Romalılar MÖ 229 İlirya Savaşları'nda bölgeyi fethettikten sonra Epidamnos'u bıraktılar ve şehrin adını Dyrrhachium olarak Latinceleştirdiler. Julius Caesar ve Gnaeus Pompey arasındaki sondan ikinci savaş MÖ 48'de burada gerçekleşti. Pompey kazandı, ancak büyük zaferi kısa sürdü ve Caesar birkaç hafta sonra Pharsalus'ta Pompey'in kuvvetlerini yok etti.

©Albania’s National Institute of Cultural Heritage

İmparatorluk döneminde Dyrrhachium, Selanik'ten doğuya doğru Konstantinopolis'e kadar uzanan Roma yolu Via Egnatia'nın batı uç noktası olarak büyümüş ve zenginleşmiştir. 4. yüzyılda Roma'nın Epirus Nova eyaletinin başkenti olmuştur. 5. yüzyılda bir depremle sarsılmış, ancak Bizans'ın savunma duvarlarını onarmak için yaptığı yatırımlar sayesinde güçlü bir şekilde toparlanmıştır.

Villa, arkeologların zengin bir yerleşim bölgesi olduğuna inandıkları şehrin bir bölümünde inşa edilmiştir. Üst düzey olanaklara ve dekorasyona sahiptir. Kapalı havuz, duvarlardaki freskler ve mermer, taş, cam ve seramikten fayans ve kakmalarla çeşitli tarzlarda mozaik zeminlerle tüm yüzeylerinde zengin bir şekilde dekore edilmiştir. Havuzun yakınında, su geçirmez harçla kaplanmış tuğladan yapılmış, biri diğerinin üzerinde katmanlı bir çift sığ kare havza vardır ve bunların bir su özelliği olduğuna inanılmaktadır.

©Albania’s National Institute of Cultural Heritage

Kazı alanının kuzey kesiminde, Akdeniz dönemindeki benzer yapılarla yapılan karşılaştırmalar dikkate alındığında, bir thermae (hamam) tabanı olabilecek büyük boyutlu bir tuğla taban keşfedilmiştir. Ayrıca, sektörde keşfedilen mimari kompleksle bağlantılı birkaç duvar hattı tespit edilmiştir. Korunmuş oldukları hatırı sayılır yükseklik, bu anıtın iki kat üzerine inşa edilmiş olabileceğini düşündürmektedir.

©Albania’s National Institute of Cultural Heritage

Villanın duvarlarının ve tavanlarının çeşitli motifli, antropomorfik ve çiçekli sıva ile yapılmış dekorasyon parçalarını ayırdığımız batı kısmındaki keşifler büyük ilgi çekicidir. Burada fresk izleri de bulunmaktadır. Kazıda ayrıca seramik karolarla inşa edilmiş yağmur suyu drenaj kanalı da tespit edilmiştir.

Villa 5. yüzyıldaki depremde yıkılmış ve yeniden inşa edilmemiştir.

Kaynak: The History Blog