Tunus'ta keşfedilen en büyük Roma frantoio'su ve tüm Roma dünyasında ikinci en büyük olanı, on iki kirişli preslerden oluşan anıtsal bir torcularium'un hakim olduğu bir endüstriyel kompleks olan Hr Begar 1'de bulunmaktadır. Kısa bir mesafede bulunan Hr Begar 2, aynı tipte sekiz presle donatılmış, biraz daha küçük ama aynı derecede etkileyici ikinci bir üretim tesisinin kalıntılarını korumaktadır.

Stratigrafik analizler ve ilgili materyaller, bu makro yapıların MS 3. ve 6. yüzyıllar arasında faaliyette olduğunu ortaya koymuştur. Bu durum, derin siyasi ve ekonomik dönüşümlerin yaşandığı dönemleri kapsayan, olağanüstü uzun süreli bir üretim sürekliliğine işaret etmektedir. Çevredeki alanda, kolonistler ve muhtemelen yerel nüfusun bir kısmının yaşadığı kırsal bir vicus da bulunmaktadır. Bu yerleşim alanında, çok sayıda değirmen taşı ve taş öğütücü bulunmuştur. Bu bulgular, tahıl işleme ile yağ üretimini birleştiren karma bir tarımsal üretimi ortaya koymakta ve bu bölgenin çiftçilikle uğraşan bir yerleşim yeri olduğunu göstermektedir.

Yer altı radarını kullanan son jeofizik araştırmalar, daha önce bilinmeyen yoğun bir konut yapısı ve yol izleri ağının haritalanmasını mümkün kılmış ve bu tür sınır yerleşimleri için daha önce varsayıldığından çok daha karmaşık ve yapılandırılmış bir kırsal alan organizasyonu ortaya çıkarmıştır.

Bu arkeolojik ekip, Tunus'taki La Manouba Üniversitesi'nden Profesör Samira Sehili ve Madrid Complutense Üniversitesi'nden Profesör Fabiola Salcedo Garcés'in girişimiyle 2023 yılında resmileştirilen verimli bir uluslararası bilimsel işbirliğinin sonucudur.

İtalya Dışişleri ve Uluslararası İşbirliği Bakanlığı'nın kurumsal desteğiyle Ca' Foscari adına ortak direktör olarak Profesör Luigi Sperti'nin katılımı, üç ülke arasındaki bilimsel işbirliği bağlarını güçlendiriyor ve üretim arkeolojisi, özellikle de Akdeniz medeniyetlerinin günümüze kadar izlerini taşıyan belirleyici bir unsur olan zeytinyağı üretimi konusunda artan akademik ilgi içinde ortak araştırmalar için benzeri görülmemiş bir gelecek vaat ediyor.

Bizans döneminden modern çağa kadar uzanan dönemlere ait katmanlarda yapılan kazı çalışmaları, dikkat çekici taşınabilir buluntular ortaya çıkarmıştır. Bunlar arasında bakır ve pirinçle süslenmiş bir bilezik, beyaz kireçtaşından yapılmış bir mermi ve Bizans döneminden kalma bir yapıda yeniden kullanılan Roma presinin bir parçası gibi çeşitli mimari heykeller öne çıkmaktadır. Bu buluntular, bölgedeki malzemelerin uzun ömürlü olduğunu ve sürekli olarak yeniden kullanıldığını gösteren çarpıcı örneklerdir.

Profesör Luigi Sperti; bu ekip, Roma Afrika'nın sınır bölgelerinin tarımsal ve sosyoekonomik organizasyonu hakkında bize benzeri görülmemiş bir bakış açısı sunuyor, diye vurgulamakta. Zeytinyağı, eski Romalıların günlük yaşamında son derece önemli bir üründü. Romalılar zeytinyağını yemek pişirmede temel bir baharat olarak, spor ve tıp alanlarında vücut bakımı ürünü olarak ve hatta düşük kaliteli çeşitlerinde aydınlatma sistemleri için yakıt olarak kullanıyorlardı. Bu ürünün bu kadar geniş ölçekte üretim, pazarlama ve nakliye süreçlerine ışık tutmak, araştırma, mirasın zenginleştirilmesi ve ekonomik kalkınmayı bir araya getirmek için olağanüstü bir fırsattır ve arkeolojinin üniversitemizin mükemmellik simgesi olarak önemini teyit etmektedir.

Kaynak: La Brújula Verde Magazine Cultural Independiente