Aynı Mağarada Yaşamış Farklı İnsan Türleri Bilgi Aktarımında Bulunmuş

İsrail'de yeni kazılan bir mağarada, Paleolitik Çağda birden fazla insan türünün bir arada yaşadığını ve fikir alışverişinde bulunduğunu gösteren gömütler ve eserler bulunuyor.

Yeni bir araştırmaya göre, Neandertaller ve modern insanlar bugünkü İsrail topraklarında yaklaşık 50 bin yıl boyunca örtüştü ve fikirlerini paylaştı. ©Efrat Bakshitz

Yeni bir araştırmaya göre, İsrail'deki arkeologlar bir mağarada esrarengiz bir insan soyuna ait beş gömü keşfetti ve bu grubun yaşam tarzı, teknoloji ve gömü geleneklerinin bazı yönlerini 130 bin yıl öncesine kadar bölgede yaşamış olan modern insanlar ve Neandertallerle paylaştığını ortaya koydu.

Bu bulgu, Neandertallerin, modern insanların ve ilgili insan soylarının bugünkü İsrail topraklarında yaklaşık 50 bin yıl boyunca bir arada yaşadığını ortaya koyuyor. Ancak hangi grubun diğerini ne yönde etkilediği bilinmiyor.

Yeni araştırmada bilim insanları, günümüzde İsrail, Filistin toprakları, Ürdün, Lübnan ve Suriye'yi içine alan Doğu Akdeniz bölgesi Levant'taki mağaraları inceledi. Araştırmacılar uzun zamandır Levant'ın türümüz Homo sapiens ve insan soy ağacının Afrika'dan göç eden diğer kolları için önemli bir geçit olduğunu düşünüyor.

Önceki çalışmalar, Orta Paleolitik Çağın ortalarında (80 bin ila 130 bin yıl önce) Güney Levant'ın en az üç farklı Homo grubuna ev sahipliği yaptığını öne sürüyordu: modern insanlar, Neandertaller ve İsrail'in merkezindeki tarih öncesi Nesher Ramla bölgesinde ortaya çıkarılan hem modern insanlara hem de Neandertallere benzeyen üçüncü bir soy. Bu gruplar fiziksel olarak birbirlerinden farklı olsalar da, araştırmacılar yaşam tarzı açısından ne kadar benzer olduklarından emin değillerdi.

Nesher Ramla'da bulunan eserler, alanın geçici bir avlanma ve kasaplık kampı olduğunu düşündürüyordu, bu nedenle araştırmacılar ana operasyon üssü için yakınlara baktılar. Kudüs İbrani Üniversitesi'nde Paleolitik arkeolog olan çalışmanın başyazarı Yossi Zaidner yaptığı açıklamada, “Bu tür yerleşimler genellikle mağaralarda bulunur” dedi.

Zaidner ve meslektaşları Nesher Ramla'dan yaklaşık 10 kilometre uzaklıktaki Tinshemet Mağarası'na odaklandı. Bilim insanları mağarayı ilk kez 1940 yılında keşfetti ve burada yapılan yeni kazılarda Homo'ya ait beş gömü ortaya çıkarıldı - 50 yıldan uzun bir süredir bu bölgede bulunan Orta Paleolitik döneme ait bu türden ilk gömüler. Bu gömülerin erken modern insanlara mı, insan-Neandertal melezlerine mi, gizemli diğer soylara mı yoksa tamamen başka bir gruba mı ait olduğu henüz bilinmiyor.

İsrail'deki Tinshemet Mağarası'ndan, Homo sapiens ve Neandertaller tarafından paylaşılan teknoloji kullanılarak yapılmış bir taş alet. ©Marion Prévost

Araştırmacılar ayrıca Levallois tekniğiyle yapılmış, yani bir tarafı kambur, diğer tarafı düz ve kenarları keskinleştirilmiş taş eserler de ortaya çıkardı. Buna ek olarak, insan kalıntıları cenin pozisyonunda, genellikle kırmızı mineral pigmenti aşı boyası ile gömülmüştü ki bu da önceki araştırmaların mezar uygulamaları ve sembolik düşünce ile bağlantılı olduğunu gösteriyordu. Bilim insanları ayrıca yaban öküzü (Bos primigenius, soyu tükenmiş inek benzeri bir tür), at, geyik ve ceylan gibi büyük av hayvanlarının kemiklerini de keşfetti.

Araştırmacı Yossi Zaidner mağarada 110 bin yıllık bir Homo kafatası ve ilgili eserleri kazıyor. ©Boaz Langford

Londra'daki Doğa Tarihi Müzesi'nde paleoantropolog olan ve yeni çalışmaya katılmayan Chris Stringer yaptığı açıklamada, “Tinshemet Mağarası'ndaki keşifler muhtemelen bölgede son 50 yılda bulunan en önemli buluntular olacak” dedi.

Tinshemet Mağarası'ndaki bu bulgular, İsrail'deki diğer iki mağarada - Skhul Mağarası ve Qafzeh Mağarası - yapılan ve yine Orta Paleolitik döneme tarihlenen keşiflere çok benziyordu. Bununla birlikte, her iki mağaradaki iskelet kalıntıları anatomik açıdan diğer mağaralardakilerden önemli ölçüde farklıydı.

Araştırmacılar İsrail'deki Tinshemet Mağarası'nda kazı yapıyor. ©Yossi Zaidner

Araştırmacılar, farklı Homo gruplarının Levant'ta Orta Paleolitik'in ortalarında bir arada yaşamakla kalmayıp, yaklaşık 50.000 yıl boyunca ölü gömme törenleri ve aşı boyasının sembolik kullanımı gibi yenilikleri değiş tokuş ederek bir dizi temel uygulamayı paylaştıklarını öne sürüyor. Bu uygulamaların hangi yönde değiş tokuş edildiği -örneğin, modern insanların Neandertal avlanma stratejilerini mi benimsediği, Neandertallerin modern insan defin törenlerini mi benimsediği, yoksa birlikte yeni uygulamalar mı geliştirdikleri- belirsizliğini korumaktadır.

Tinshemet Mağarası'nda yapılan kazılarda beş Homo gömütü ortaya çıkarılmıştır. ©Yossi Zaidner

Zaidner, “Neandertaller ve Homo sapiens'in etkileşimleri sadece düzensiz karşılaşmalar değildi, davranışların benimsenmesine yol açan çok önemli temasları vardı” dedi.

Zaidner, bu zaman ve mekândaki Homo gruplarının genellikle hem modern insanların hem de Neandertallerin anatomik özelliklerini paylaşıyor olmasının, “bunların aslında aynı kültürü kullanan melezler olduğunu” gösterdiğini söyledi.

Ancak Stringer yaşam tarzlarının karıştığını düşünmüyor. Bunun yerine, Tinshemet, Skhul ve Qafzeh mağaralarındaki gömülerin ve eserlerin yalnızca H. sapiens ile bağlantılı olduğunu ve Kebara, Amud ve Dederiyeh mağaraları gibi daha sonraki Levant bölgelerinde keşfedilen farklı davranışların Neandertallerle bağlantılı olduğunu öne sürdü.

Stringer, “Bununla birlikte, bu popülasyonların yaklaşık 100 bin yıl önce bölgede sanılandan daha fazla örtüştüğüne dair artan kanıtlar var ve 50 bin yıl sonra Avrupa'da olanlar göz önüne alındığında, temas ve hem kültürel hem de genetik alışveriş için açıkça potansiyel vardı” dedi. “Skhul ve Qafzeh örneklerinin Neandertallerle melezleşme belirtileri gösterme olasılığını küçümseme eğilimindeyim, ancak çok fazla morfolojik varyasyon gösteriyorlar ve bunların bir kısmı gerçekten de Neandertal komşularla melezleşmenin bir göstergesi olabilir.”

Arkeologlar Tinshemet Mağarası'nda taş eserler üzerinde aşı boyası bulmuşlardır. Bunlar vücut süslemesi için kullanılmış olabilir. ©Yossi Zaidner

Zaidner, bilim insanlarının şimdi Tinshemet Mağarası'ndaki kalıntıları daha detaylı inceleyerek modern insan ve Neandertal melezi olup olmadıklarını görmeyi planladıklarını söyledi.

Stringer, “Tinshemet fosillerinin morfolojisine ilişkin ayrıntılı açıklamaları merakla bekliyorum” dedi. Stringer, eğer Levant bölgesinde modern insanlarla Neandertaller arasında melezleşme olduysa, ki bunun giderek daha olası göründüğüne katılıyorum, o zaman bir yerlerde keşfedilmeyi ya da tanınmayı bekleyen gerçek birinci nesil Neandertal-sapiens melezleri olmalı, diye ekledi.

Araştırmacılar bulgularını 11 Mart Salı günü Nature Human Behavior dergisinde çevrimiçi olarak detaylandırdı.

Kaynak: Live Science

EN ÇOK OKUNANLAR

Tarlada Yürüyüş Yapan Kadın 2150 Gümüş Sikke Buldu

Prag'ın güneydoğusundaki Kutnohorsk kentinde tarlada yürüyüş yapan bir kadın, çiftçilik faaliyetleri sırasında yüzeye çıkan birkaç gümüş sikkeye rastladı. Çek Cumhuriyeti'nde şimdiye kadar bulunan en büyük erken ortaçağ sikke istifini açığa çıkardığının farkında değildi.

SON İÇERİKLER