Boncukların, toplam çapları, delik çapları ve kabuk kalınlıkları gibi özelliklerini karşılaştıran Miller ve Wang, 50.000 ila 33.000 yıl önce, doğu ve güney Afrika’daki insanların neredeyse aynı DYK boncuklarını kullandıklarını keşfettiler. Bu keşif, bir zamanlar iki bölgede yaşayan insanları birbirine bağlayan 3000 km’den fazla uzun mesafeli bir sosyal ağ olduğunu gösteriyor. Araştırmacılardan Wong sonucun şaşırtıcı ancak bağlantının açık olduğunu, incelenen 50.000 yıl boyunca, boncuk özelliklerinin aynı olduğu tek zaman diliminin bu olduğunu belirtiyor. 50.000-33.000 yıl önceki bu doğu-güney bağlantısı, şimdiye kadar tespit edilmiş en eski sosyal ağı oluşturuyor ve Doğu Afrika’da özellikle yağışlı bir döneme denk geliyor. Ancak bu bölgesel ağın işaretleri, muhtemelen küresel iklimdeki büyük değişimin etkisiyle 33.000 yıl önce ortadan kalkıyor. Sosyal ağın çöküşüyle aynı zamanlarda, tropikal yağmur kuşağı güneye doğru kaydığı için Doğu Afrika yağışta çarpıcı bir düşüş yaşıyor. Bütün bunlar doğu ve güney Afrika’yı (Zambezi Nehri havzası) birbirine bağlayan geniş alanda yağışın artmasına, periyodik olarak nehir kıyılarının su altında kalmasına ve belki de bölgesel sosyal ağların bozulmasına neden olan bir coğrafi engel oluşturuyor. Araştırmacılar, paleo-çevresel faktörler, iklim modelleri ve arkeolojik verilerin bu birleşimi sayesinde, iklim değişikliği ile kültürel davranışlar arasındaki bağlantıyı görebiliyorlar.

Arkeolojik devekuşu yumurtası kabuğu boncuklarının dijital mikroskop görüntüleri. ©Jennifer Miller

Boncuklarla bir tarih dokumak

Bu çalışmanın sonuçları bir araya geldiğinde, insan bağlantıları ve onları birbirinden koparan büyük iklim değişiklikleri hakkında 50.000 yıllık bir hikâyeyi belgeliyor. Hatta veriler zaman içerisinde farklı boncuk kullanım yollarını belgeleyerek, doğu ve güney Afrika arasındaki değişken sosyal stratejiler hakkında yeni bilgiler sağlıyor. Bu bölgesel yansımalar, insan davranışının esnekliğini vurguluyor ve türümüzün başarısına giden birden fazla yol olduğunu gösteriyor.

Bu küçük boncukların geçmişimiz hakkında büyük hikayeleri ortaya çıkaracak gücü olduğunu söyleyen Miller, diğer araştırmacıları da bu veri tabanını geliştirmeye davet ediyor ve yeni bölgelerdeki kültürel bağlantıların kanıtlarını keşfetmek için onları teşvik etmeye devam ettiklerini belirtiyor.

Kaynak: www.shh.mpg.de/