Ancak Sümer tanrıları yanılabilirken, aynı zamanda güçlüydüler. Dev ve korkutucu oldukları ve kendilerini insanlardan ayıran melammu adı verilen özel bir ışıltıya sahip oldukları düşünülüyordu.

Sümer tanrılarının büyük ölçüde birbirleriyle akraba oldukları ve çoğunun ana tanrıça Nammu'nun soyundan geldikleri düşünülüyordu.

Sümer-Akad Tanrılarının Soyağacı.  ©Wikipedia

En Önemli Sümer Tanrılarından Bazıları

Sümer mitolojisi, ilkel denizle bağlantılı bir ana tanrıça olan Nammu'nun en önemli Sümer tanrılarından ikisini doğurduğunu belirtir: Göklerin tanrısı An ve yeryüzünün tanrıçası Ki.

MÖ 2350 ve 2150 yılları arasına ait, Ninhursag olarak da bilinen Ki'yi tasvir ettiği anlaşılan bir mühür. ©Public Domain

En güçlü Sümer tanrılarından biri olan An, Uruk şehrinin koruyucu tanrısı ve Göklerin Efendisiydi. Gök gürültüsü ile ilişkilendirilir ve genellikle bulutların arasından geçen bir boğa olarak tasavvur edilir. Ki, kadınlara ve çocuklara bakmakla görevli bir bereket, doğa ve yeryüzündeki yaşam tanrıçasıydı. O ve An'ın birlikte Anunnaki olarak bilinen tanrılar olan birkaç çocuğu olmuştur.

Çocuklarından biri, insanlar için bir dünya yaratmak üzere gökyüzünü yeryüzünden ayıran Enlil'di. Enlil'in hava, yağmur ve fırtınaların tanrısı olduğu ve krallara güç bahşedebildiği söylenirdi. Ancak Enlil bazen saldırgan olarak da tanımlanırdı. Gerçekten de, insanlar çok gürültücü olduğu için tüm insanlığı yok etmek amacıyla tufanı yaratmıştır.

Su ve bilgelikle bağlantılı, yardımsever bir Sümer tanrısı olan Enki tarafından engellenmiştir. Sümer efsanesine göre Enki, Nammu ile birlikte çalışarak insanoğlunun yaratılmasına yardım etmiş ve ona hayat veren kilden bir heykelcik yaratmıştır. Enki'nin aynı zamanda insanların dostu olduğu söylenir ve Sümer mitinde Dicle ve Fırat nehirlerini su ve yaşamla doldurduğu belirtilir.

Ayrıca Sümerler aşk, seks, doğurganlık, tutku ve savaşın sevgili tanrıçası İnanna'ya taparlardı. Ayrıca güneş ve ilahi adalet tanrısı Utu'nun yanı sıra ay ve bilgelik tanrısı Nanna'ya da saygı duyarlardı.

Ve antik Sümer'deki çoğu insan muhtemelen korkunç Cehennem Tanrıçası Ereşkigal'den korkardı. İnanna'nın kız kardeşi olan Ereşkigal savaş, ölüm ve hastalık tanrısı Nergal ile evliydi.

Ereşkigal'i tasvir ediyor olabilecek bir taş kabartma. ©Gennadii Saus i Segura/Wikimedia Commons

Sümer'deki şehirler Sümer tanrılarına tapınmak için devasa tapınaklar inşa etti. Rahipler adaklar adar, tapınanlar yiyecekler sunar ve tanrıları onurlandırmak için festivaller düzenlenirdi. İnsanlar, dualarının Enlil ve An gibi daha güçlü tanrılara ulaşması umuduyla genellikle daha küçük tanrılara dua ederlerdi.

Bu tanrıların Sümer yaşamında önemli bir rol oynadığı açıktır. Ancak modern zamanlarda, Sümer tanrılarının bu dünyadan olmadığını öne süren garip bir teori ortaya çıktı.

Bu Antik Tanrılar Uzaylı mıydı?

Günümüz teorilerinden birine göre aslında Sümerlere bilgi bahşeden kadim uzaylılar olan Anunnaki'nin bir oyması. ©Wikimedia Commons

Bugün, antik Sümer “medeniyetin beşiği” olarak anılmakta ve insanları insanlık tarihinin en önemli icatlarından bazılarını geliştirmiş ya da mükemmelleştirmiş olarak kabul edilmektedir. Bilinen ilk yazı yöntemlerinden birini buldular, sulama teknikleri geliştirdiler, sabanı yarattılar, sayısal sistemler tasarladılar ve çanak çömlek ve tuğla gibi ürünleri seri olarak üretebildiler. Sümerler bunu nasıl başardı?

Günümüzdeki bir teoriye göre, Sümerler uzaydan yardım almışlardır. Buna göre Anunnaki olarak bilinen güçlü Sümer tanrıları aslında Nibiru adlı bir gezegenden gelen uzaylılardı. İddiaya göre bu uzaylılar Sümerlerin gelişmiş uygarlıklarını geliştirmelerine yardımcı oldular çünkü uzaylıların gezegenlerini onarmak için ihtiyaç duydukları altını insanların toplamasını istediler.

Bu teori ilk kez 1976 yılında, hayatını İbranice, Akadca ve Sümerce çalışarak geçirmiş olan Zecharia Sitchin adlı bir bilim adamı tarafından ortaya atılmıştır.

Sitchin 2010 yılında The New York Times'a verdiği demeçte “Bu metinlerde var; ben uydurmuyorum” dedi. “[Uzaylılar] homo erectus'tan ilkel işçiler yaratmak ve onlara düşünmelerini ve alet kullanmalarını sağlayacak genleri vermek istediler.”

Bununla birlikte, çok az insan Sitchin'in teorisini kabul etmiştir.

Sitchin haklı olsun ya da olmasın - ki bu fikrini destekleyecek çok az kanıt vardır - Sümer tanrılarının Sümer toplumunda çok önemli bir rol oynadığı açıktır. Akıl ve amaç sağlamışlar ve insanlık tarihindeki en ünlü hikaye ve mitlerden bazılarını doğurmuşlardır. Bugün onlarla ilgili pek çok ayrıntı kaybolmuş olsa da, Sümer tanrıları, tıpkı yenilikçi Sümerlilerin kendileri gibi, şüphesiz insan uygarlığını değiştirmiştir.

Kaynak: All thats Interesting (ati) 13.06.2025 By Genevieve Carlton | Edited By Kaleena Fraga