Bu keşif, Julius Caesar'ın CAES ile kısaltılmış ismini taşıyan ilk sapan taşı örneğidir; ayrıca ikinci bir yazıtta, şu anda Baena topraklarının sınırında yer alan bir Roma şehri olan IPSCA'nın adı da yer almaktadır.

Taş, iki tutma kordonunun ortasında küçük bir meşin veya kese bulunan, elle çalışan küçük bir silah olan sapanla fırlatılmaktaydı.

Sapan ve sapan taşları, Antik Mısır. ©Egypt at the Manchester Museum / Frontier Partisans

Sapanın kökeni Üst Paleolitik döneme kadar uzanabilir ve mızrak atma aleti ile ok ve yay gibi yeni teknolojilerin ortaya çıkışıyla aynı döneme denk gelir.

Antik dönemde sapan, Antik Yunan'da ve Roma döneminde yaygın olarak kullanılan bir silah haline gelmiş, Roma Ordusu avcı erleri tarafından kullanılmak üzere sapanları benimsemiştir.

Geç dönem Romalı yazar Vegetius, De Re Militari'de sapan kullanımına dikkat çekmektedir: "Acemi erlere hem elle hem de sapanla taş atma sanatı öğretilmelidir. İstisnasız tüm birliklere bu alıştırmayı öğretmek için daha büyük bir neden vardır, çünkü sapan herhangi bir yük sayılamaz ve özellikle taşlık yerlerde çarpışmak, bir dağı ya da tepeyi savunmak ya da bir kaleye ya da şehre saldıran düşmanı püskürtmek zorunda kaldıklarında çoğu zaman en büyük hizmeti görür."

Montilla'da bulunan sapan taşının Caesar'ın İç Savaşı'nın İkinci Hispanya seferi sırasında Caesar ve Optimates arasındaki çatışmadan kaynaklanmış olması muhtemeldir.

"Julius Caesar" Yazılı Sapan Taşı. ©STILEarte

O dönemde Ipsca bir İber oppidumuydu ve daha sonra sapan taşının bulunduğu yerin sadece 12 kilometre kuzeyindeki Ulia Roma municipium'u ile birlikte Montilla'dan 19 kilometre uzaklıkta bulunan bir Roma belediyesiydi.

Bu keşif aynı zamanda, yeri uzun süredir tartışma konusu olan ve Montilla çevresinin en önemli adaylardan biri olduğu Munda Savaşı'nın olası yerini de gösterebilir.

Sapan taşı üzerine yapılan bir çalışma Zephyrus adlı bilimsel dergide yayımlanmıştır.

Kaynak: Heritage Dail