Toplam 37 doğrulanmış gömüden elde edilen sonuçlara göre, hem Homo sapiens hem de Neandertallerin ölülerini cinsiyet ya da yaş farkı gözetmeksizin gömdükleri tespit edilmiştir. Bununla birlikte, Neandertal bebek gömüleri Homo sapiens bebeklerinden daha yaygındı. Benzer şekilde, her iki tür de bazen keçi boynuzu, geyik boynuzu, çene kemiği ve maksilla gibi hayvan kalıntıları şeklinde mezar eşyaları içeriyordu.

Bu farklılıklara rağmen araştırmacılar, Levant'ta H. sapiens ve Neandertal maddi kültürünün tüm yönlerinin daha önce varsayıldığı gibi benzer olmadığını gösteren farklılıklar da gözlemledi.

Dr. Been gözlemlenen bazı farklılıkları şöyle açıklıyor: “MI6-MI3 döneminde Levant'ta H. sapiens'in mağaralara gömüldüğünü bilmiyoruz. Tüm gömüleri mağara girişlerinde ya da kaya sığınaklarında. Neandertaller ise ölülerini mağaraların içine gömüyor (açık hava alanına gömülen EQ3 hariç).”

Ayrıca, Homo sapiens gömüleri çok tekdüze olup, genellikle bükülmüş (cenin benzeri) bir duruşta yerleştirilmiştir. Bu durum, daha çeşitli olan ve sola, sırta veya sağa yatarken bükülmüş, uzatılmış (düz) ve yarı bükülmüş pozisyonlarda gömülen bireyleri içeren Neandertal gömüleriyle tezat oluşturmaktadır.

Ayrıca, Neandertallerin gömülerinde kayalara yer verme olasılıkları daha yüksekti; bir cesedi konum belirleyici olarak iki büyük kayanın arasına yerleştirmek ya da bir tür baş desteği olarak ölünün başının altına modifiye edilmiş kireçtaşı parçaları yerleştirmek gibi.

Benzer şekilde, Neandertal bağlamlarında hiç bulunmayan aşı boyası ve deniz kabuklarıyla ilişkilendirilmiş gömülere sahip olmak gibi, gömünün bazı yönleri Homo sapiens tarafından uygulanmış ancak Neandertaller tarafından uygulanmamıştır.

İlginç bir şekilde, araştırmacılar bu dönemde bir gömü patlaması yaşandığını da belirtmişlerdir. Gömüler sadece aniden ortaya çıkmakla kalmamış, aynı zamanda eşit derecede yoğun bir bölgede çok yüksek bir oranda meydana gelmiştir, özellikle de Afrika ve Avrupa'da MP sırasında daha sonraki gömülerle karşılaştırıldığında, tüm Afrika'da sadece üç tane ve tüm Avrupa'da Neandertaller için çok mekansal ve geçici olarak ayrılmış olsa da 27 tane bulunmaktadır.

Nüfus yoğunluğundaki artış, gömülerdeki bu ani patlamayı kısmen açıklayabilir. Bu dönemde Saharo-Arap çölünde artan nem ve dolayısıyla daha fazla flora ve fauna nedeniyle Homo sapiensler Doğu Afrika'dan bölgeye çekilmiştir.

Aynı zamanda, Toros ve Balkan dağlarında eriyen buzullar güneye doğru yollar açarak Neandertallerin Levant'a girmesini sağladı. Burada iki popülasyon karşılaşmış, muhtemelen bölgedeki nüfus yoğunluğu artmış ve böylece demografik baskı ve gömülerin varlığı artmıştır.

Bu artan gömü eğilimi, yaklaşık 50.000 yıl önce aniden durana kadar bölgede devam etti; Prof. Been'e göre, “En çarpıcı şey, daha sonraki dönemlerde Levant'taki insanların gömü uygulamasına devam etmemesidir. Neandertallerin soyu yaklaşık 50.000 yıl önce tükendikten sonra, mağara gömüleri Geç Paleolitik döneme kadar, yaklaşık 15.000 yıl önce, yarı yerleşik bir avcı-toplayıcı toplum olan Natufian kültürü sırasında sona ermiştir.”

Profesör Been ve Dr. Barzilai'nin çalışması, sadece Homo sapiens ve Neandertallerin Levant'taki gömü uygulamalarına ışık tutmakla kalmıyor, aynı zamanda bu iki türün kültürel evrimi hakkında da ilgi çekici sorular ortaya atıyor.

“Gömüler kültürün önemli bir parçasıdır ve hem Neandertallerin hem de Homo sapienslerin bir çeşit kültüre sahip olduğunu biliyoruz. Demografik baskıdan ziyade, her iki popülasyonun da neden aniden ölülerini gömmeye başladığı merak uyandırıcı.”

Hem Homo sapiens hem de Neandertal kültürü ve gömülerindeki farklılıkları ve nüansları daha iyi anlamak için Prof. Been, şu anda bir Neandertal gömüsünü şekillendirerek araştırmasına devam edecek. “Şu anda İsrail'deki Amud mağarasından bir bebek Neandertal olan Amud 7 üzerinde çalışıyorum” diyor.

Kaynak: PHYS ORG