Sardes'te 2800 Yıllık Lidya Sarayı'nın Kalıntıları Bulundu

UNESCO Dünya Miras Listesi'ndeki Sardes Antik Kenti'nde yürütülen arkeolojik araştırmalarda MÖ 8. yüzyıla tarihlenen Lidya Sarayı'nın kalıntıları bulundu.

Sardes kazıları ©AA

Tarihte devlet güvencesinde paranın ilk basıldığı yer olarak bilinen, Manisa'nın Salihli ilçesinde yer alan ve Lidya Devleti'ne başkentlik yapmış Sardes'te yaklaşık 120 yıl önce başlayan arkeolojik kazı ve restorasyon çalışmaları, ABD Wisconsin Üniversitesinden Prof. Dr. Nicholas Cahill başkanlığında devam ediyor.

Geçmişi MÖ 1200'lü yıllara dayanan Sardes, farklı medeniyetlerden ayakta kalmış çok sayıda yapı ve eseri barındırıyor.

Antik kente gelenler, Lidya döneminden kalan tümülüsleri, çok tanrılı dinler döneminden kalan Artemis Tapınağı'nı, Antik Çağın kayıtlara geçen en büyük sinagogunu, Yuhanna İncili'nde bahsi geçen kiliseyi, Roma dönemi anıtsal hamam ve gymnasium kalıntılarını görme imkanı buluyor.

Sardes'te bu yıl yapılan çalışmalarda yaklaşık 8 metre derinlikte Lidya dönemine ait sarayın, lüks evlerin ve terasların kalıntılarına ulaşıldı.

Prof. Dr. Cahill, yaptığı açıklamada: Lidya döneminin üzerinde Pers, Hellenistik, Roma ve Bizans tabakaları bulunması nedeniyle Sardes'teki çalışmalarda Lidya dönemine ulaşmanın zor olduğunu söyledi.

Gymnasiumun yaklaşık 1 kilometre doğusundaki çalışmalarda yoğun bir çabayla diğer medeniyetlerini katmanlarını aştıklarını ve Lidya dönemine inmeyi başardıklarını dile getiren Cahill, "Bu seviyede yaklaşık 30 tunç ok ucu, insan iskeleti parçaları ve 9 gümüş sikke bulundu. Bu sikkeler, dünyanın bilinen en eski gümüş sikkelerindendi. MÖ 6. yüzyılın başına tarihlenebilecek daha erken bir evre ortaya çıkarıldı. Üçüncü evrede toprak altında gömülü, MÖ 8. yüzyıla ait bir tabaka belirlendi ve aynı istikamette saray inşa edildiği ortaya çıktı. 1,5-2 metre genişliğinde taş duvarlara sahip, 6 metreden yüksek anıtsal bir yapı söz konusu."

Sardes kazıları ©AA

Cahill, sarayın bulunmasının tarih açısından çok önemli olduğunu anlatarak, şunları belirtti: "Bu bulgu önemli çünkü Yunan şehirleri 8. yüzyılda yalnızca küçük evler inşa etmişken Lidyalılar çok daha erken dönemde anıtsal teraslar ve yapılar yapmaya başlamış. Bu mimari, Friglerin MÖ 9 ve 10. yüzyıllardaki anıtsal yapılarından da esinlenmiş olabilir. Tarihçiler, Lidyalıların biraz Yunanlar gibi olduğunu düşünüyordu. 'MÖ 7. yüzyılda şehirleşmeye başlamışlar, ondan önce köyde yaşamışlar.' diye düşünüyordu. Ama şimdi bu yeni bulgularla öğrendik ki o yanlış. Sardes MÖ 8. yüzyılda büyük anıtsal bir şehir olmuş. Teras sistemini o dönemde başlatmışlar. Bu gösteriyor ki Lidyalılar doğuya bakmış, esas bir Anadolu medeniyeti olmuş, Yunan medeniyeti değil."

Sardes kazıları ©AA

Bu yıl bölgedeki kazı çalışmalarını tamamladıklarını aktaran Cahill, buldukları Lidya Sarayı'nın ve çevresindeki eklentilerin üzerini, yağışlardan zarar görmemesi için kapattıklarını, gelecek sezon bölgedeki çalışmalarını sürdüreceklerini dile getirdi.

Sardes kazıları ©AA

Kaynak: Anadolu Ajansı (15.08.2025)

EN ÇOK OKUNANLAR

Tarlada Yürüyüş Yapan Kadın 2150 Gümüş Sikke Buldu

Prag'ın güneydoğusundaki Kutnohorsk kentinde tarlada yürüyüş yapan bir kadın, çiftçilik faaliyetleri sırasında yüzeye çıkan birkaç gümüş sikkeye rastladı. Çek Cumhuriyeti'nde şimdiye kadar bulunan en büyük erken ortaçağ sikke istifini açığa çıkardığının farkında değildi.

SON İÇERİKLER