Trisagion İkonu, Campus Maritus ve Zeytinburnu’na Dair Küçük Bir Not

Konstantin ile birlikte yeni başkent İstanbul’un inşa sürecinde, Roma topografyası ve mimarisinin taklit edildiği bildik bir konudur. Bu adaptasyon sürecinde sur içindeki düzenlemelerin sur dışındaki alanlarda da yapıldığı, bu bağlamda Yedikule Altın Kapı’dan itibaren Kazlı Çeşme Zeytinburnu ve Bakırköy hattının hem mimari hem de fonksiyon olarak yeniden kurgulanmış olduğu anlaşılmaktadır.

Konstantinopolis

Muhtemelen coğrafi şartların uygunluğu dolayısıyla bu bölge Roma’nın erken dönemlerinden itibaren halkın toplanma ihtiyacını doğuracak her şart için kullanılır olmuştu. Fakat Hebdomon’a kadar uzanan bölgenin sosyal, dini ve hatta siyasal anlamda daha fonksiyonel ve sistematik hale gelişi imparator Valens ile gerçekleşti.

Alan bu anlamda mimari unsur ve kaygıları taşıyacak şekilde başlangıçta Campus Maritus (Campus Tribunalis) olarak kullanılmış görünmektedir. Campus Maritus, prototip modeli Roma’da olan meşhur ordugahın (Roma Campus Maritusu’nun) İstanbul’daki benzeridir. Constantinople’deki bu Campus’un yayıldığı alan Kazlıçeşme, Osmaniye ve Zeytinburnu ile sınırlıydı.

Alanın merkez noktası -farklı görüşler ileri sürülse de- çok büyük ihtimalle Kazlıçeşme-Zeytinburnu’dur. Fakat ritüelistik uygulamalar dahil edildiğinde sınırın Bakırköy’e kadar uzandığı anlaşılmaktadır.

Campus Maritus terimi Roma’da savaş tanrısı Mars’a adanmış kutsal alan ve bunun doğal sonucu olarak ordugâh bölgesini ifade eder. Hem askeri harekatların başlangıç noktası hem de zafer alaylarının (ve çeşitli kutlamaların) merkezi olarak Roma’daki Campus, Tiber nehri ile Capitoline eteklerindeki düz bir arazide konumlanmıştı. Yaklaşık 250 hektarlık bu arazi kuzey güney hattı boyunca Porta Flaminia’ya kadar 3 kilometreye yakındı.

Doğu- batı hattında ise Quirinal ve Tiber nehri arasında 2 kilometre kadar uzanıyordu. Erken dönemlerde hayvan otlakları olarak kullanılan bölge Hadrian ve Aurelian’dan itibaren bildik hüviyetine dönmeye başladı. Zamanla resmi ya da özel yapıların inşa edilmesi ile birlikte orijinal anlamını ve özelliğini kaybederek Roma şehrinin sınırlarına dahil oldu.

Topografik sınırı yukarda çizildiği üzere İstanbul’daki Campus Maritus’un askeri anlamdaki fonksiyonunun Roma’dakine benzer olduğu bilinmektedir. Savaşa hazırlık alanı, tapınaklar, seyirlik alanlar, saray ve villalar, ordugâh yapıları gibi fonksiyonlara sahip mimari kalıntılar Veli Efendi Hipodromu’nda, Yeni - Mahalle’de, Kazlıçeşme ve Zeytinburnu’nda dağılmış olarak tespit edilmiştir…

Devamı; Aktüel Arkeoloji Dergisi 96. Sayı “ Bir Keşfin Hikayesi “

EN ÇOK OKUNANLAR

Köpeğini Gezdiren Çocuk Roma Dönemine Ait Altın Bilezik Buldu

11 yaşındaki bir çocuk, İngiltere'nin Batı Sussex bölgesindeki Pagham yakınlarındaki bir tarlada nadir bulunan altın bir Roma bileziği keşfetti. Romalı askerlere kahramanlıklarından dolayı verilen armilla tipi süslü bir bilezik olan ve MS.1. yüzyıla tarihlenen bilezik, 300 yıldan daha eski bir altın obje olarak, bir adli tıp soruşturmasında resmi olarak hazine ilan edildi.

SON İÇERİKLER