Noel Baba Gerçekte Var Mıydı?
Bugün İtalya’daki San Nikola Kilisesi gibi Antalya/Demre’deki Aziz Nikolaos Kilisesi de Hıristiyanların hac merkezlerinden biri olarak kabul ediliyor ve en fazla Ruslar tarafından ilgi görüyor. Demre, her yıl Rus Çarları I. Nikolay (1825–1855) ve II. Nikolay’a (1894–1917) da ismini veren Nikolaos’a saygısını sunmak üzere gelen 500 bin Rus turisti ağırlıyor.
- Yazar : Hüseyin Sami ÖZTÜRK / Ceren PİLEVNELİ
- Tarih : 2020-08-13 01:37:37
Bugün özellikle çocukların hayallerini süsleyen Santa Claus ya da Noel Baba gerçekte var mıydı? Yoksa yalnızca popüler kültüre adapte edilmiş efsanevi bir kişilik miydi? Noel Baba ya da Santa Claus kırmızı kıyafeti, uzun beyaz sakalı ve bıyığı, sevimli yüzüyle aslında hepimizin aşina olduğu bir figür; ancak aynı zamanda tarihçiler için çok bilinmeyenli bir denklem.
Asıl adı Nikolaos olan Santa Claus; MS 4. yüzyılın başında, Bizans İmparatoru Büyük Constantinus zamanında Myra’da (Demre/Antalya) yaşamış bir aziz. Ancak hayat hikâyesinin pek çok noktası karanlık ve efsanelerle örülü; üstelik 6. yüzyılda aynı bölgede yaşamış bir başka Nikolaos ile de karıştırılıyor.
Elimizde Nikolaos’un doğum tarihi hakkında bilgi yok; ancak, Patara doğumlu olduğu ve 6 Aralık 345’te (?) öldüğü biliniyor. Gençliğinde Mısır ve Filistin’e hac yolculuğu gerçekleştiren Aziz, buradan döndükten sonra Myra piskoposu olarak atanmış. Diocletianus zamanında bir süre hapsedilen Nikolaos, Büyük Constantinus tarafından affedilmiş ve 325 yılında yapılan, imparatorun kendisinin de katıldığı, Hıristiyan Dünyası için büyük bir önem taşıyan meşhur Nikaia (İznik) Konsili’ne katılmış. Hatta bazı söylentilere göre burada Ortodoksi’nin büyük bir savunucusu olarak, heretik Arius’un burnuna yumruk atmış, çıkan karışıklık güçlükle bastırılmış. Ancak Nikaia Konsili’nde bulunan piskoposların imzaladığı belgede Myralı Aziz Nikolaos’un ismi ve imzası yerine Likya’dan yalnızca Pataralı Eudemios’un imzasının olması, hikâyenin gerçekliği konusunda şüphe uyandırıyor.
Aziz ve yaşamı hakkında çok fazla bilgi bulunmaması, ölümünden sonra onun hakkında anlatılan efsanelerin çoğalmasına da uygun ortam hazırlamış. Genellikle kilisede kabul gördüğü gibi acı çekmiş bir martyrios, şifacı ya da bir asker olmamasına rağmen Hıristiyan Doğu’da sevilen bir kişilik haline gelmiş, hatta Constantinopolis’te onun adını taşıyan yirmi beş kilise inşa edilmiş bu yüzden. Bunlardan en önemlisi de İmparator I. Iustinianus’un Blakhernai Bölgesi’nde inşa ettirdiği kilise ve bu kilise de Aziz’in Saint Khrysostomos olarak anılmasına sebep olmuş.
Bizans Dünyası’nın önde gelen azizlerinden biri olan Nikolaos, İmparatorluk tarafından Slavlara yapılan din ihracı sırasında Slav toplulukları, özellikle de Ruslar arasında saygı duyulan bir kişilik haline gelmiş.
Doğu Dünyası’nda çok sevilen ve çocukların, genç gelinlerin, tüccarların, öğrenci ve bilim adamlarının koruyucusu olarak kabul edilen Nikolaos hakkında anlatılan hikâyelerin çoğu aslında kendisinden çok önceki bir geleneğe, pagan kültürüne, Myra yakınlarındaki Sura’da bir Kehanet Merkezi bulunan ve çocukların, tüccarların, bilim adamlarının koruyucusu olan, geleceği gören Tanrı Apollon’un bilicilik geleneğine dayanıyor. Hıristiyanlık ile birlikte bu geleneğe ve Apollon’a olan tapınım ve saygı bir anlamda Nikolaos’un şahsında Hıristiyanlaştırılmış, efsaneler de İsa’nın yaşamına ve Hıristiyan ahlakına dayandırılmış. Nikolaos’un üç genç kıza çeyizlerini yapmaları için gizlice bıraktığı üç kese altının iyiliğin gizli yapılması esasına dayandırılması gibi.
Aziz’in bu durumu Batı’da da benzer bir şekilde cereyan etmiş. Nikolaos’un Batı’da tanınmasını sağlayan olayın, kemiklerinin Papa’nın emriyle İtalyan tüccarlar tarafından 1087 yılında Bari’ye kaçırılması olarak yansıtılsa da, aslında bundan çok önce II. Otto zamanında Germanya’da saygı gördüğü anlaşılıyor. Bunda da II. Otto’nun eşi Bizans Prensesi Theophano’nun etkisi olduğu düşünülmekte. 972’de II Otto ile evlenen Prenses, Aziz’in ikonasını yanında Germanya topraklarına götürerek, Nikolaos’un kültünü de yanında taşımış ve Noel Baba efsanesinin oluşumuna büyük bir katkıda bulunmuş. Tabi yine pagan kültürle iç içe geçen bir şekilde: Bu kez, Germen dinlerinde Baştanrı olarak kabul edilen Odin, Nikolaos’un şahsında Hıristiyanlaşmış; Odin’in uzun beyaz sakalı ve göklerde dolaştığı atı bir şekilde Nikolaos’un simgesi haline gelmiş. Yukarıda bahsettiğimiz üç genç kız hikâyesi ve Aziz’in bir kasap tarafından katledilen üç çocuğu yeniden dirilttiği hikâyenin birleştirilmesiyle çocuklara hediye dağıtan Sinterklaas ortaya çıkmış. Aziz’in ölüm tarihi olan 6 Aralık da Sinterklaas’ın bütün bir yıl boyunca uslu durmuş olan çocuklara hediye dağıtmak üzere yeryüzüne indiği gün olarak kabul edilmiş.
Nikolaos’un serüveni bununla bitmiyor tabii. Batı Avrupa’ya olan yolculuğu gerçek anlamda bir yolculuk şeklinde gelişmiş. Papa’nın emriyle Barili tüccarlar tarafından Aziz’in kemikleri Bari’ye kaçırılıyor 1087 yılında. 1090’da kemiklerine ev sahipliği yapması için görkemli bir Norman kilisesi inşa edilmiş ve Nikolaos bundan sonra İtalya’da, İngiltere ve İskandinavya’da geniş kitlelere ulaşmış. Myralı azizimiz Avrupa’da o kadar çok sevilmiş ki aşağı yukarı üç yüz yetmiş altı, Belçika’da üç yüz, Roma’da otuz dört, Hollanda’da yirmi üç kilise ona adanmış.
18. yüzyılın sonlarında, Nikolaos kültünün Hollandalı kolonistler tarafından Amerika’ya taşınmasıyla, Sinterklaas olarak bilinen Aziz, Santa Claus’a dönüşmüş; son olarak 1931’de bir reklam kampanyasında Coca Cola’nın, onun için seçtiği, kırmızı-beyaz kıyafetiyle ticari bir simge haline gelerek tüm dünyada bilinir hale gelmiş.
Bugün İtalya’daki San Nikola Kilisesi gibi Antalya/Demre’deki Aziz Nikolaos Kilisesi de Hıristiyanların hac merkezlerinden biri olarak kabul ediliyor ve en fazla Ruslar tarafından ilgi görüyor. Demre, her yıl Rus Çarları I. Nikolay (1825–1855) ve II. Nikolay’a (1894–1917) da ismini veren Nikolaos’a saygısını sunmak üzere gelen 500 bin Rus turisti ağırlıyor.
EN ÇOK OKUNANLAR
Altınlarla Donatılmış Trakyalı Savaşçı Mezarı Bulundu
Arkeologlardan oluşan bir ekip, Bulgaristan'ın Topolovgrad kenti yakınlarındaki Kapitan Petko Voyvoda köyünde çok heyecan verici bir keşifte bulunarak, Trakyalı bir savaşçının mezarını ve altından oluşan pek çok eseri ortaya çıkardı.
- Trakyalı
- Trak
- Savaşçı
- Süvari
- Mezar
- Altın
- Yüzük
- Hançer
- Zırh
- Hazine
- At
- Bulgaristan
- Thracian
- Thracian
- Warrior
- Cavalry
- Tomb
- Gold
- Ring
- Dagger
- Armour
- Treasure
- Horse
- Bulgaria
- Arkeoloji
- Tarih
- Sanat
- Sanat Tarihi
- Antik
- Kültür
- Medeniyet
- Archaeology
- Archaeological
- History
- Art
- Art History
- Heritage
- Culture
- Civilization
- Haber
- Gündem
- Güncel
- Aktüel
- Arkeolojik Haber
- Archa
Tarlada Yürüyüş Yapan Kadın 2150 Gümüş Sikke Buldu
Prag'ın güneydoğusundaki Kutnohorsk kentinde tarlada yürüyüş yapan bir kadın, çiftçilik faaliyetleri sırasında yüzeye çıkan birkaç gümüş sikkeye rastladı. Çek Cumhuriyeti'nde şimdiye kadar bulunan en büyük erken ortaçağ sikke istifini açığa çıkardığının farkında değildi.
SON İÇERİKLER
Nadir Orichalcum Taşıyan Antik Gemi Batığı Sualtından Çıkarılacak
- Orichalcum
- Metal
- Platon
- Atlantis
- Scilya
- Gemi Batığı
- Ticaret
- Shipwreck
- Trade
- Arkeoloji
- Tarih
- Sanat
- Sanat Tarihi
- Antik
- Kültür
- Medeniyet
- Archaeology
- Archaeological
- History
- Art
- Art History
- Heritage
- Culture
- Civilization
- Haber
- Gündem
- Güncel
- Aktüel
- Arkeolojik Haber
- Archaeology News
- Ancient
- World Archaeology
Araştırmaya Göre Neandertaller ve Modern İnsanlar İran'da Melezleşti
- Neandertal
- Homo Sapiens
- Melez
- DNA
- İran
- Zagros Dağları
- Neanderthal
- Hybrid
- DNA
- Iran
- Zagros Mountains
- Arkeoloji
- Tarih
- Sanat
- Sanat Tarihi
- Antik
- Kültür
- Medeniyet
- Archaeology
- Archaeological
- History
- Art
- Art History
- Heritage
- Culture
- Civilization
- Haber
- Gündem
- Güncel
- Aktüel
- Arkeolojik Haber
- Archaeology News
- Ancient
- World Archaeology
Bulgaristan’da Önemli Bir Altın Bizans Sikkesi Bulundu
- Sikke
- Altın
- Bizans Dönemi
- Bizans İmparatorluğu
- Osmanlı İmparatorluğu
- İmparator
- Bulgaristan
- Nümizmatik
- Nümizmat
- Coin
- Gold
- Byzantine Period
- Byzantine Empire
- Ottoman Empire
- Emperor
- Bulgaria
- Numismatics
- Numismatist
- Arkeoloji
- Tarih
- Sanat
- Sanat Tarihi
- Antik
- Kültür
- Medeniyet
- Archaeology
- Archaeological
- History
- Art
- Art History
- Heritage
- Culture
- Civilization
- Haber
- Gündem
- Gü