Aktüel Arkeoloji Dergisi 84. Sayı - "Harabelerin Sessiz Hakimiyeti"

Çağlar boyunca mağaralardan görkemli saraylara, dikilitaşlardan tapınaklara, manastırlardan medreselere, tarihsel süreklilik içinde şekillenen birçok yapı, günümüzde ihtişamını kaybetmiş ve harabelere dönüşmüştür. Ancak yıkıntı ve yokluk içinde dahi, hakimiyetlerini devam ettirmektedirler.

İssos Savaşı ve Büyük İskender'in MÖ 333'te Pers kralı III. Darius'u mağlup etmesiyle bilinen İssos’un da içinde bulunduğu Epiphaneia, Roma ticaret yolları haritasında işaretlenen önemli bir ipek-baharat yoludur. Kendi limanı ile deniz ticaretinde de önemli bir rol üstenmiştir. Luwice’de ismi "Ary-ka-wanda” ile “Yüksek kayalığın yanındaki yer” anlamına gelen Arykanda’nın tarihi MÖ 3. bin başlarına kadar uzanır. Likya Bölgesi’nin MÖ 3. yüzyılda Ptolemaiosların hakimiyetine girmesiyle, sedir ticareti yapan kent ekonomik olarak da güçlenmiştir. İsmi “zeytin/zeytin ağacı” anlamına gelen Elaia, özellikle Hellenistik Dönemde en parlak günlerini yaşamış, Pergamon'un savaş ve ticaret limanı olarak büyük bir ün kazanmıştır. Orta Çağın en büyük imparatorluklarından biri olan Bizans İmparatorluğu, 1100 yıllık varlığı boyunca birçok anıtsal yapı inşa etmiştir. Konstantinopolis'in ilk büyük manastırlarından biri olan Studios Manastırı bu yapılar arasında önemli bir örnektir. Orta Çağ Türk-İslâm medeniyetinde bilimin mekânı, medresedir. Türkiye Selçukluları döneminde felsefe alanındaki çalışmalara ev sahipliği yapan ihtisas medreselerinden biri Şahabîyye-i Kübra Medresesi'dir.

SÖZ UÇAR YAZI KALIR!

Sürekli uğradığımız ya da tesadüfen karşılaştığımız kitabevlerinde dolaşarak, kitaplara dokunarak, yeni aldığımız kitabı koklayarak, sayfalarını karıştırıp varsa resimlerine bakarak ancak resim yoksa göz ucuyla ne anlattığını çözmeye çalışarak, aldığımız kitaba kütüphanemizde güzel bir köşe ya da odamızın en güzel yerini ayırarak büyüdük biz. Kağıdı koklayarak sevdik, kitaba öperek değer verdik. Gazeteleri atmaya kıyamadık...

Nasıl bu hale geldik? Ülkemizde kağıdın değeri “tuvalet kağıdı” ile anlaşıldı. Ne kadar acı! Bir uygarlığın gelişim sürecinin olmazsa olmazı; sanat, kültür ve eğitimdir. Tüm bunların  sağlanabilmesi için yazıya, yazı için de kağıda ihtiyaç vardır. Kitap bir dünyadır ve eğitim şarttır! Ülkemizde kağıt üretimi için gerekli olan selülozun tamamının yurtdışına bağımlı olması; özelleştirilen ve yok edilen SEKA’nın (Selüloz ve Kağıt Fabrikaları) yine yurtdışından aldığı selülozla ürettiği kağıdın ülke ihtiyacının yüzde üçünü bile karşılamadığı gerekçesiyle kağıt ihtiyacının da yurtdışından sağlanması; günden güne “artan” döviz kuruyla birlikte “artan” maliyetlere karşılık “artan” fiyatlar artık basılı yayını tamamen yok etme noktasında duruyor.

UMUDUMUZ 2022’DE

Aktüel Arkeoloji Dergisi 2022 yılında da siz değerli okuyucularımızın ve KOÇ AİLESİ’nin değerli desteğiyle Anadolu’ya ve Anadolu’nun sahip olduğu binlerce yıllık kültürel zenginliğine sahip çıkmaya, Anadolu’nun mirasını önce Anadolu insanına anlatmaya devam edecek.

Yeni yılın tüm okuyucularımıza, ülkemize; sağlık, mutluluk, huzur, sevgi, adalet, bolluk ve bereket getirmesini diliyoruz. 

İyi okumalar!

EN ÇOK OKUNANLAR

Köpeğini Gezdiren Çocuk Roma Dönemine Ait Altın Bilezik Buldu

11 yaşındaki bir çocuk, İngiltere'nin Batı Sussex bölgesindeki Pagham yakınlarındaki bir tarlada nadir bulunan altın bir Roma bileziği keşfetti. Romalı askerlere kahramanlıklarından dolayı verilen armilla tipi süslü bir bilezik olan ve MS.1. yüzyıla tarihlenen bilezik, 300 yıldan daha eski bir altın obje olarak, bir adli tıp soruşturmasında resmi olarak hazine ilan edildi.

SON İÇERİKLER