Aziz Vlas’ın kaynaklarda tekrar edilen hayat hikayesi kısaca şu şekildedir : “Yerel zengin bir ailenin çocuğu olarak 280 ya da 283 yılında doğan Vlas, tıp eğitimi alarak doktor olur. Hıristiyanlığın yayılmaya başladığı günlerde onların acı dolu hayatlarına şahit olur, etkilenerek Hıristiyanlığı kabul eder. Yüzyılın sonlarına doğru, Sivaslı Hıristiyanlar ve Romalı yöneticiler arasında başlayan mücadele sırasında Sivas piskoposu öldürülür ve kilise yöneticisiz kalır. Bunun üzerine halkın ortak kararı ile Vlas, Sivas piskoposu seçilir. Görevi kabul etmek konusunda direndiği ancak ısrarlara karşı koyamadığı da anlatılar arasındadır. Piskopos olduktan sonra, Roma İmparatoru Diocletianus’un (285-305) uyguladığı kıyım nedeni ile Kayseri’ye gider ve Erciyes Dağı’nda bir mağarada keşiş hayatı sürmeye başlar. Burada geçirdiği günler boyunca özellikler hasta hayvanlara şifa dağıtır. Bir gece rüyasında Hz.İsa ile konuşur ve askerlere  karşı koymaz ve Sivas’a getirilir. Yakalanışı ve sonrasında öldürülmesine kadar geçen süre içerisinde askerler, halk ve dönemin Sivas valisi ile yapmış olduğu konuşmaların büyük bölümünün sonradan yapılmış yakıştırmalar olduğunu var saymak mümkündür. Ancak, Vlas’ın, Aziz olarak kabul edilmesi ve önemli bir din büyüğü halini almasına neden olan olaylar örgüsü içerisinde bazı motifler dikkat çekmektedir.

Sivas’a getirilen Vlas, hükümdar tarafından tekrar çok tanrılı inanca dönmesi için uyarılır. Kabul etmeyen Vlas önce bir ağaca astırılır sonra da demir taraklarla işkence edilerek öldürülür. Pikopos Vlas’a ait ölü beden, Elisia adlı bir kadın tarafından alınır, temiz kumaşlara sarılarak sur dibine defnedilir.. Bu olayların 316 yılı Şubat ayının üçüncü günü gerçekleştiği kabul görmüştür. Sivas’ın bilinen ikinci Hıristiyan Piskoposu olan Vlas, 1244’te toplanan Lyon Konsili’nde aziz olarak kabul edilmiştir. Aziz Vlas kültü ise Vatikan tarafından resmi olarak 1564’te tanınmıştır.

Hayatı hakkında bilinenlerin sınırlı olmasına rağmen Aziz Vlas’ı sembolize eden bir iki olay ve durum söz konusudur. Bunlardan ilki boğaz hastalıkları konusundaki başarısına aittir. Kemik veya diken yutan birisinin nefes borusu tıkandığında bunları çıkardığı bilinmektedir. İkinci olay ise fakir ve dul bir kadının küçük domuzunu çalan kurtla ilişkilidir. Hayvanlarla konuşabilen Aziz, kurdu azarlar ve kurt domuzu serbest bırakır. Hayatı ile ilgili üçüncü motif ise demir yün tarakları ile  işkence edilmesidir.  Hayatı açısından önemli olan bu motifler nedeni ile azizler ve melekler listesinde adı geçer ve boğaz hastalıkları, hayvanlar, Yün Tarakçıları ile Yün Tüccarlarının piri olarak anılır.

Kaynak: Prof. Dr. Erdal ESER