İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer ile Röportaj “İzmir Tutkusu”

Biz Tunç Soyer'i sadece bir belediye başkanı olarak değil aynı zamanda İzmir'e, İzmir'in kültür tarihi ve arkeolojisine, eşsiz mirasına saygı ve sevgisi ile de tanıyoruz. Öncelikle okuyucularımız için İzmir'e bağlılığınızın nedenlerinden bahsedebilir misiniz?

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer ve Aktüel Arkeoloji Genel Yayın Yönetmeni Ayşe Tatar Yıldız

Tunç Soyer: İzmir'e aşkla, büyük bir tutkuyla bağlıyım. Nereye gidersem gideyim koşa koşa geri dönüyorum. Bu şehrin insanı, tarihi, iklimi, kültürü, bitki örtüsü her şeyi çok özel, her şeyi beni cezbediyor, beni kendine çekiyor. Dolayısıyla kendimi çok şanslı hissediyorum. Hem bu şehirde yaşıyorum hem bu şehirde belediye başkanlığı yapıyorum. İnsanın bundan daha fazlasını isteyebileceğini düşünmem. 55 senedir burada yaşıyorum ve kendimi buraya ait hissediyorum.

İzmir Kemeraltı Anafartalar

İzmir'in 2022 yılında dünyanın ilk Cittaslow metropol pilot kenti ilan edildiğini biliyoruz. Cittaslow kent modeli nedir? Bu unvanın önemi, unvanı alış süreci, geleceğe etkileri neler olabilir?

Tunç Soyer: Bu, aslında dünyanın en çağdaş kent networklerinden biri. Şu anda 30 ülkede 300'e yakın kentin üye olduğu bir birlik. Bu birliğe bugüne kadar nüfusu 50 binin altında olan küçük kentler üye olabiliyordu. Biz de Seferihisar ile Türkiye'den bu birliğe katılan ilk kent olduk. 1999'da kuruldu, on sene sonra da Türkiye'den biz katıldık.

Arkasından Türkiye'den 17 şehri daha birliğe dahil ettik. Ama o zamandan beridir benim aklımda hep "Neden metropoller Cittaslow olmuyor, sakin şehir olmuyor?" sorusu vardı. Hep bunun arayışında oldum. Büyükşehir belediye başkanı olunca da ilk iş o güne kadar olgunlaştırdığımız Cittaslow Metropol kriter çalışmalarını genel merkeze aktardık. Bir süre onları ikna çalışması ile geçti. Sonunda rıza gösterdiler ve ilk uygulama örneğini ortaya koymak üzere bizi görevlendirdiler. Biz de İzmir'de pilot uygulama alanları tespit edip bu alanların üzerine çalışmayı başlattık. İzmir, Cittaslow 2021 Genel Kurulu'nda dünyanın ilk Cittaslow Metropol pilot kenti ilan edildi. Bu yıl Haziran ayında İtalya'nın Orvieto kentinde düzenlenen Cittaslow Uluslararası Genel Kurulu'nda da İzmir'in belirlediği Cittaslow Metropol kriterleri Cittaslow Uluslararası tüzüğüne girdi.

Aslında bütün dünyanın yavaşlamaya, sakinleşmeye ihtiyacı var. Bütün dünyanın doğasıyla barışmaya ihtiyacı var. Cittaslow bunların kriterlerini ortaya koyan bir kentler ağı. İzmir'in bunun öncülüğünü yapıyor olması hem bizim için büyük bir gurur hem de büyük bir sorumluluk.

Şu anda dünyanın gözü bizim üzerimizde. Brüksel'den Barselona'ya, Tusan'dan Detroit'e birçok metropol bu unvanı almak istiyor. Bunun için de bizim izlediğimiz yol haritasını izlemeleri gerektiğini biliyorlar. Bu nedenle hiç toz kondurmadan, büyük bir başarıyla bu hikayeyi sürdürmek istiyoruz.

Sonuçta dünyanın doğayla daha uyumlu yaşayan, birbirleriyle daha uyumlu geçinen insanlara ihtiyacı var. İşte Cittaslow Metropol bunun nasıl olabileceğini ortaya koyuyor. Biz de bunu tüm dünyaya yaygınlaştıracak bir yol haritası izliyoruz.

İzmir Çeşme

Cittaslow Metropol projesini hangi kurumlar yürütüyor?

Tunç Soyer: Cittaslow merkezi İtalya'da bulunan uluslararası bir birlik. 30 ülkede faaliyet gösteren 300'e yakın kentin üye olduğu bir birlik. Onlar yürütüyor. Daha doğrusu şu anda onlar adına biz yürütüyoruz.

Bu projenin alt kriterleri, projeleri var mıdır?

Tunç Soyer: Bir yerleşimin Cittaslow unvanı alması için 72 kriter var ancak bu kriterler nüfusu 50 binin altındaki kentler için ortaya konmuş kriterler. Seferihisar Belediye Başkanlığı yaparken başvurmuş ve o kriterleri uygulayarak birliğe katılmıştık. Şimdi metropol kriterlerini biz hazırlıyoruz. Ve kendi hazırladığımız kriterleri hayata geçiriyoruz. O nedenle tarihi bir sorumluluk bu. Örneğin Detroit de bu kriterleri uygulayarak birliğe katılabilecek.

Burada katı atık bertarafından yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımına, sözlü tarih çalışmalarından doğayla ilgili tarım politikalarına, gıda güvenliğinden motorlu taşıt trafiğinin sınırlandırmasına kadar pek çok başlıkta kriterler ve alt başlıklar var.

İzmir her adım başı önemli bir kültür dokusuna sahip. Burada bir İonya gerçeği de var. Halkın haklarına değer veren, bilimi-kültürü önemseyen, ticaretle uğraşan bir halk yaşamış İzmir'de. İzmir bu tarihsel belleği günümüzde hak ettiği gibi taşıyabiliyor mu sizce?

Tunç Soyer: Yok, o yüzden hep "Biz iadeyi itibar peşindeyiz" diyorum. 8 bin 500 yıllık tarih, bu şehre hep dünyada bir yıldız unvanı vermiş. Ancak İzmir son 200 yıldır kan kaybı yaşadı. 200 yıl öncesine kadar İzmir tüm Akdeniz'in en önemli liman kentiydi. O dönemin Paris'inden Viyana'sından her anlamda çok daha ilerideydi.

Şimdi biz bu görkemli günlere dönmenin çabası içindeyiz. Çünkü çok güçlü köklerimiz var, çok güçlü bir tarihimiz var. Buradan beslenerek, bu dünyadaki büyük değişimleri de yakından izleyerek, Cittaslow uluslararası metropol ağının da desteğiyle tekrar İzmir'i uluslararası arenanın yıldızı haline getirmek istiyoruz.

Yassıtepe Höyük

İzmir'in UNESCO Kültürel Miras Listesi ve Geçici Listede yer alan kültür miraslarından bahsedebilir misiniz?

Tunç Soyer: Efes ve Bergama'dan sonra İzmir'de dört yeni alanın daha Dünya Mirası olarak tescillenmesi ve İzmir'in dünyada en çok UNESCO Dünya Mirası Alanı'na sahip şehirlerden biri olması için çalışıyoruz. "İzmir Tarihi Liman Kenti", "Birgi", "Gediz Deltası" ve "Foça, Çandarlı ve Çeşme kalelerinin içinde yer aldığı Ceneviz Ticaret Yolu'nun", yani dört yeni alanın daha UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne alınması için çalışma başlattık.

Öncelikle Kemeraltı'nı da içine alan İzmir Tarihi Liman Kenti'ni çok önemsiyoruz. İzmir'e antik liman kenti olma özelliği sağlayan bölge, 19. yüzyılda bu liman kentine bir giriş kapısı olarak inşa edilen Konak Pier'den başlayarak Kadifekale'ye kadar uzanıyor. UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'nde yer alan bu alan, dünyanın en eski ve en büyük açık hava alışveriş merkezlerinden biri olan Kemeraltı'nı da kapsıyor. Tarihi Liman Kenti'nin UNESCO Dünya Mirası daimi listesine alınması için adaylık dosyamızı tamamlayarak Kültür ve Turizm Bakanlığı'na ilettik. Eylül ayında da yüz yüze görüşmeyi planlıyoruz…

İzmir'in UNESCO Kültürel Miras Listesi ve Geçici Listede yer alan kültür mirasları

Devamı; Aktüel Arkeoloji Dergisi, 88. Sayı “ İzmir’in Kültürel Belleği “

EN ÇOK OKUNANLAR

Köpeğini Gezdiren Çocuk Roma Dönemine Ait Altın Bilezik Buldu

11 yaşındaki bir çocuk, İngiltere'nin Batı Sussex bölgesindeki Pagham yakınlarındaki bir tarlada nadir bulunan altın bir Roma bileziği keşfetti. Romalı askerlere kahramanlıklarından dolayı verilen armilla tipi süslü bir bilezik olan ve MS.1. yüzyıla tarihlenen bilezik, 300 yıldan daha eski bir altın obje olarak, bir adli tıp soruşturmasında resmi olarak hazine ilan edildi.

SON İÇERİKLER