Eski Mısır Resimlerindeki Gizli Detaylar Ortaya Çıkıyor

Yeni taramalar, Antik Mısırlı sanatçıların kraliyet ailesini tasvir eden bir mezar resminde hata yaptıklarını ortaya koyuyor.

Philippe Walter ve Catherine Defeyt, taşınabilir bilimsel cihazı kullanarak Luksor'daki (antik Thebes) Soylular Vadisi'nde ölçümler yapıyor. © David Strivay, University of Liege; (CC-BY 4.0)

Yeni bir araştırmaya göre, 3 bin yıldan daha uzun bir süre önce, antik Mısırlı sanatçılar, geniş bir nekropol içindeki bir mezarda keşfedilen bir kraliyet portresini hatalı çizdiler.

Firavun II. Ramses’in (hükümdarlık dönemi MÖ 1279 - MÖ 1213) resmi, Teb yakınlarında (günümüzde Luksor) gömülü olan Nakhtamun adlı bir yetkilinin mezarında bulunuyor. Yeni bir araştırmaya göre, resimde firavunun yüzünde kirli sakal var ve yüz hatları tam olarak görülemeyen bir figürle karşı karşıya.

Ekibin yazdığına göre, bu durum geçmişteki araştırmacıların, resmin firavunun babası firavun I. Seti'nin (hükümdarlığı MÖ 1294 - MÖ 1279) yasını tuttuğunu gösterdiğini öne sürmelerine yol açtı. Ancak portrenin yeni bir taraması aksini gösteriyor.

II. Ramses’in tablosu üzerinde makro X-ışını floresan tarama analizi. ©Martinez ve diğerleri, 2023, PLOS One; (CC-BY 4.0)

Bir nesnenin kimyasal bileşimini belirlemek için X-ışınlarını kullanan bir teknik olan X-ışını floresan görüntülemenin (XRF) taşınabilir bir versiyonunu kullanan ekip, II. Ramses’in tablosunu ve nekropoldeki bir başka sanat eserini tarayarak çıplak gözle görülemeyen ayrıntıları ortaya çıkardı.

Ancak herkes ne ekibin II. Ramses tablosuna getirdiği yeni yorumlara ne de çalışmanın bu eserin ne zaman yapıldığına dair önerilerine katılıyor.

Ekip, II. Ramses’in aslında zanaatkârlarla ilişkilendirilen eski bir Mısır tanrısı olan Ptah ile karşı karşıya olduğunu buldu. Ekip, çalışmada "tarama, II. Ramses’in bir kült gölgelik altında (durduğunu), önündeki tahta oturmuş figürün ise ölen babası I. Seti değil, açıkça tanrı Ptah olduğunu gösteriyor" diye yazdı.

Ekip ayrıca II. Ramses’in "çıkıntılı bir Adem elması" ile tasvir edildiğini tespit etti ve bunun "ilginç bir şekilde eski Mısır sanatında hiç gösterilmeyen bir ayrıntı" olduğunu belirtti.

Araştırmacılar ayrıca, firavunun orijinal olarak eski Mısırlıların "shebyu yaka" adını verdikleri ve "büyük ve ağır merceksi boncuklardan oluşan birkaç hacimli altın zincirden" oluşan bir yaka takarken tasvir edildiğini yazdı. Ekip, bu yakanın 20. hanedanlık döneminde (yaklaşık MÖ 1186 - MÖ 1070) popüler olduğunu ancak II. Ramses’in hükümdarlığı sırasında kullanılmadığını belirtti. Araştırmacılara göre, shebyu yakasının üzeri boyanmış ve II. Ramses döneminde takılan düz bir mücevher parçası olan "wesekh" kolyesi ile değiştirilmiştir.

Nakhtamun'un mezarındaki Adem elması da dahil olmak üzere II. Ramses'in portresi. ©Martinez ve diğerleri; (CC-BY 4.0)

Ekip, kolye keşfine dayanarak resmin aslında 20. hanedanlık döneminde, II. Ramses öldükten onlarca yıl sonra çizildiğini düşünüyor. Araştırmanın yazarları, sanatçıların II. Ramses’e yanlış türde bir kolye çizdiklerini fark ettiklerinde bunu düzeltmiş olabileceklerini belirtiyor.

Sorbonne Üniversitesi ve Fransız Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi'nde (CNRS) moleküler arkeolog olan çalışmanın ilk yazarı Philippe Martinez, II. Ramses’ideki çıkıntılı Adem elmasının bu yeniden boyama sırasında, muhtemelen yanlışlıkla eklenmiş olabileceğini söyledi. II. Ramses’in neden çenesinde kirli sakal ile tasvir edildiği belirsiz. Bir firavun genellikle traşlı ya da sakallı gösterileceği için bu nadir görülen bir durumdur.

Memphis Üniversitesi'nde tarih profesörü ve " II. Ramses: Egypt's Ultimate Pharaoh" (Lockwood Press, 2023) adlı kitabın yazarı olan Peter Brand, bazı bulgulara katılmadı. Brand, kendi araştırmasının II. Ramses’in hükümdarlığı sırasında shebyu yakalarının takıldığını gösterdiğini ve resmin II. Ramses’in görev süresinin sonlarına ait olduğunu düşündüğünü söyledi.

Brand, "Kralın mavi tacının uzun oranları ve daha ziyade 'keski' şeklindeki burnu, Teb'de tanrı Amun-Ra'ya adanmış bir tapınak kompleksi olan Karnak'taki kabartmalarda görüldüğü gibi saltanatının sonraki yıllarıyla tutarlıdır" dedi. Brand ayrıca resimdeki çıkıntılı Adem elması konusunda da yazarlarla aynı fikirde olmadığını ve bunun eski Mısır portrelerinde benzersiz olmadığını söyledi.

Nakhtamun'un Cenaze Alayı, Nakhtamun'un Mezarı. ©MET

Ekip, II. Ramses’i gösteren resmin yanı sıra nekropolde bulunan bir başka mezar resmini de analiz etti. Menna adlı bir mezar sahibini tasvir eden bu resim için tarama, üzeri boyanmış ancak çıplak gözle hala kolayca görülebilen bir kol hakkında daha fazla ayrıntı ortaya çıkardı.

Kaynak: livescience

EN ÇOK OKUNANLAR

Köpeğini Gezdiren Çocuk Roma Dönemine Ait Altın Bilezik Buldu

11 yaşındaki bir çocuk, İngiltere'nin Batı Sussex bölgesindeki Pagham yakınlarındaki bir tarlada nadir bulunan altın bir Roma bileziği keşfetti. Romalı askerlere kahramanlıklarından dolayı verilen armilla tipi süslü bir bilezik olan ve MS.1. yüzyıla tarihlenen bilezik, 300 yıldan daha eski bir altın obje olarak, bir adli tıp soruşturmasında resmi olarak hazine ilan edildi.

SON İÇERİKLER