MÖ 2. yüzyıldan itibaren kadınlar dinî müzikal törenlerde yer alabilmekteydi ancak gerçek birer aktris olarak sahneye çıkmaları MÖ 1. yüzyıl civarında gerçekleşmiştir. Pandomim gösterilerinin bir unsuru olan korolarda kadınların da yer aldığını ve bu şekilde yardımcı roller üstlendiklerini Libanius’tan öğrenmekteyiz. Kadınların sahnede oyuncu olarak yer alabilmesinden önce erkekler tragedya ve komedilerde maskeler takarak, elbiseler giyerek ve çeşitli sahne kostümleri kullanarak kadın rollerini oynamaktaydı. Kadınların bağımsız bir şekilde sahneye çıkışları ilk kez mim gösterileriyle gerçekleşmiş; kadın mim (mima) ve pandomim oyuncularının sahnelerde yer almasıyla kadınların aktrislik kariyeri başlamıştır. Erkeklerin hem erkek hem de kadın rollerini canlandırmak zorunda kalmaları ve bu performansların aktörler için belki yorucu olması kadınlara oyunculuğun yolunu açmış olabilir, bunun yanında değişen toplumsal değerler kadınların sahneye çıkma sürecini daha kolay bir hale getirmiş olmalıdır. Terentius’un oyununa dair, konuyla ilgili net bilgiler sunan Aelius Donatus’un “Ve bu komedide, ister eski günlerdeki gibi maske takan erkekler tarafından, ister bugünlerdeki gibi bir kadın tarafından canlandırılsın, Mysis adlı kadın karaktere çok sayıda dize ayırdığımı unutmayın,” cümlesiyle, tiyatro kültüründe kadın rollerinin önce erkekler sonrasında ise kadınlar tarafından canlandırıldığını öğrenmekteyiz. Hem erkek hem kadın mim oyuncuları, pandomim oyunlarındakinin aksine maskesiz bir şekilde performans göstermekteydi ancak bu durum erkekler için sorun yaratmazdı, kadınların maskesiz bir şekilde oyunlara çıkması ise onların ‘ahlâksız’ olmaları için yeterli bir nedendi. Seneca, kadınların sahne aldığı her türden gösteriyi ‘yozlaşmış’ olmakla suçlamaktaydı. Her ne kadar kadınlar Geç Cumhuriyet ve Erken İmparatorluk Dönemi dolaylarında sahnelerde kendilerine yer edinebilmiş olsalar da Geç İmparatorluk dönemlerinde bile sayıları her zaman erkeklere nazaran daha az olmuştur.

Devamı; Aktüel Arkeoloji Dergisi 106. Sayı “Ötekilerin Arkeolojisi Dışlananlar ve Ötekileştirilenler”