Moğolistan’da Bin Yıllık Savaş Arabası Mezarı Bulundu

Arkeologlar, İç Moğolistan'da Liao Hanedanlığı'na (MS 916-1125) ait bin yıllık bir savaş arabası gömüsünü ortaya çıkararak, bir zamanlar kuzey Çin'in geniş bir bölgesini yöneten antik göçebe Kitan halkına ışık tuttu. İyi korunmuş savaş arabası, yanında bulunan insan kalıntıları ve mezar eserleriyle birlikte, bu az bilinen hanedanın kültürel uygulamalarına ve sosyal hiyerarşisine büyüleyici bir bakış sunuyor.

Chifeng, İç Moğolistan, Çin'de bulunan Liao Hanedanlığı savaş arabası mezarına genel bakış. ©Lü Zhimin/Xinhua News Agency

Dikkat çekici buluntu İç Moğolistan'ın Chifeng şehrinde, İç Moğolistan Arkeolojik Araştırma Enstitüsü'nden bir arkeolog ekibi tarafından gerçekleştirildi. Liao başkenti Shangjing'in kalıntılarının yakınında bulunan mezar alanı 2024 yılının Ağustos ayı başlarında kazıldı. Kazı alanının en önemli özelliği, ölen kişinin yanına gömülmüş olan, tekerlekleriyle birlikte ahşap bir savaş arabasıdır.

Mezarın, Çin'in kuzeyinde güçlü bir imparatorluk kuran göçebe bir grup olan Kitan halkının egemenliği ile karakterize edilen bir dönem olan Liao Hanedanlığı'na ait olduğu düşünülmektedir. Liao Hanedanlığı göçebe ve yerleşik kültürlerin eşsiz bir karışımı olarak bilinmektedir ve bu durum bölgede bulunan eserlere de yansımıştır.

Yaklaşık 1,7 metre uzunluğunda ve 1,3 metre genişliğindeki savaş arabası, Liao işçiliğinin zarif bir örneğidir ve geçen zamana rağmen dikkat çekici bir şekilde günümüze ulaşan karmaşık ahşap işçiliğine sahiptir.

Savaş arabası gömüleri Çin arkeolojisinde, özellikle de Liao Hanedanlığı döneminde nispeten nadirdir ve bu keşfi daha da önemli kılmaktadır. Gömüde bir savaş arabasının bulunması, ölen kişinin yüksek statülü bir kişi, muhtemelen Kitan aristokrasisinin bir üyesi ya da hatırı sayılır rütbeli bir savaşçı olduğunu göstermektedir. Birçok antik toplumda olduğu gibi Kitan kültüründe de savaş arabaları güç ve prestij sembolleriydi ve genellikle askeri cesaret ve yönetici elitle ilişkilendirilirdi.

Savaş arabasının kendisi de hem savaşta hem de törenlerde kullanılan değerli bir eşyaydı. Gömüde yer alması, ölen kişiye öbür dünyada eşlik etmesinin amaçlandığını göstermekte ve Kitanların, bireyin sosyal statüsünün ve maddi zenginliğinin korunduğu ölüm ötesi bir varoluşa olan inancını yansıtmaktadır.

Chifeng, İç Moğolistan'da keşfedilen savaş arabasının bir parçası. ©Lü Zhimin/Xinhua News Agency

Kazı ekibi, savaş arabasının yanı sıra çanak çömlek, metal süs eşyaları ve ipek tekstil parçaları da dahil olmak üzere çeşitli gömü eşyalarını da ortaya çıkardı. Bu eserler, Liao Hanedanlığı'nın maddi kültürüne dair değerli bilgiler sunmakta ve hem sofistike hem de Doğu Asya'nın daha geniş kültürel ve ekonomik ağlarına derinden bağlı bir toplumu ortaya koymaktadır.

Alanda bulunan insan kalıntılarının, henüz tam olarak analiz edilmemiş olsa da, yetişkin bir erkeğe ait olduğu düşünülmektedir ve bu da bunun yüksek statülü bir bireyin gömüsü olduğu hipotezini desteklemektedir. İskelet kalıntıları, ilgili mezar eşyalarıyla birlikte, ölen kişinin kimliği ve yaşam tarzının yanı sıra Liao Hanedanlığı'nın defin uygulamalarının daha geniş bağlamı hakkında daha fazla bilgi edinmek için şu anda incelenmektedir.

MS 916 yılında Kitan halkı tarafından kurulan Liao Hanedanlığı, Çin ve komşu bölgelerinin tarihinde çok önemli bir rol oynamıştır. Kitanlar, günümüzde Kuzey Çin, Moğolistan ve Rusya'nın bazı bölgelerini kontrol eden güçlü bir imparatorluk kurmayı başaran yarı göçebe bir halktı. Liao Hanedanlığı, sanatında, mimarisinde ve defin uygulamalarında belirgin olan göçebe ve yerleşik geleneklerin eşsiz birleşimiyle dikkat çekmektedir.

Çin tarihine yaptıkları önemli katkılara rağmen, Kitanlar ve hanedanları genellikle Tang ve Song gibi daha iyi bilinen diğer Çin hanedanlarının gölgesinde kalmıştır. Ancak, İç Moğolistan'daki savaş arabası gömüsü gibi keşifler, Kitan halkının tarihini ve kültürünü ön plana çıkarmaya yardımcı olarak antik Çin'in çeşitliliği ve karmaşıklığı hakkında yeni perspektifler sunmaktadır.

Kaynak: Ancient Origins

EN ÇOK OKUNANLAR

Tarlada Yürüyüş Yapan Kadın 2150 Gümüş Sikke Buldu

Prag'ın güneydoğusundaki Kutnohorsk kentinde tarlada yürüyüş yapan bir kadın, çiftçilik faaliyetleri sırasında yüzeye çıkan birkaç gümüş sikkeye rastladı. Çek Cumhuriyeti'nde şimdiye kadar bulunan en büyük erken ortaçağ sikke istifini açığa çıkardığının farkında değildi.

SON İÇERİKLER