Büyük İskender'in 32 yaşında ölmeden önceki son eylemlerinden biri, antik tanrıları onurlandırmak ve kendi ilahi statüsünü teyit etmek için bir Yunan tapınağı adamak olabilir. Güney Irak'taki Girsu antik kentinde çalışan British Museum arkeologları, 4 bin yıllık bir Sümer tapınağını gün yüzüne çıkardı. Son derece şifreli ve anlaşılması zor olan daha sonraki Yunanca yazıtlar, şimdiye kadar arkeoloji ekibi için hiçbir anlam ifade etmiyordu.

Aktüel Arkeoloji Dergisi, Balıkesir Arkeoloji Buluşmaları Sempozyumu 2023 “Mysia ve Çevre Kültürleri Araştırmaları” toplantısında, okuyucularımızı standımıza bekliyoruz.

İnsanlığın geçmişten günümüze olan serüveninin bilgisini barındıran kültür varlıklarının yüklediği sorumluluğun bilinciyle yola çıkan Balıkesir Kent Konseyi ve Büyükşehir Belediyesi’nin, Balıkesir Valiliği’nin teşvikiyle, 2020 yılından bu yana il dâhilinde sürdürülmekte olan arkeoloji ilgisindeki araştırmaları bir araya getirdiği platform, çalışmalarına “Balıkesir Arkeoloji Buluşmaları” çatısı altında, 2021 yılında “Mysia ve Çevre Kültürleri Sempozyumu”, 2022 yılında “Kültür Varlıkları ve Sürdürülebilirlik Sempozyumu” serileriyle devam etmiştir.

Eski Mısırlı bir kadının yumurtalıklarında dişleri olan bir tümör vardı ve olası bir iyileştirici nesneyle birlikte gömüldü.

Giza ve Sakkara arasındaki Abusir'de kazı yapan Mısır bilimciler, daha önce bilinmeyen bir kâtibin mezarını keşfettiler. Bu mezar sadece tanrı ve tanrıçalarla süslü ve büyülü metinlerle dolu değildi, aynı zamanda yılan ısırıklarıyla ilişkili büyülerle de efsunlanmıştı.

Çin'deki arkeologlar, bir zamanlar saray, hendek, mezarlıklar, kurban çukurları, çömlek atölyeleri ve tunç döküm dökümhanesi içeren duvarlarla çevrili bir Tunç Çağı şehrinin kalıntılarını keşfettiler.

Polonya'daki arkeologlar, 17. yüzyılda ölümden dirilmesini engellemek için mezarına asma kilit vurulmuş bir çocuğun kalıntılarını ortaya çıkardı; bu keşif, Cadılar Bayramı yaklaşırken vampirlere olan inancı yeniden gündeme getirdi.

İnsanın olacakları önceden bilme arzusu eski çağlardan beri bulunuyordu. Hititler de bazı konularda tanrıların irade ve tutumunu önceden öğrenmek amacıyla fallara danışıyordu.

SISKUR/SÍSKUR ideogramıyla belirtilen majik (büyü veya sihir) ritüellere, kral ailesi ve üyeleri ya da halktan kişiler tarafından, ihtiyaç duyulması halinde başvurulurdu.

Apameia Antik Kenti, Afyonkarahisar ilinin Dinar ilçesi sınırları içerisinde yer almakta olup arkeolojik kazılar Afyon Kocatepe Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü'nden Dr. Ümit Emrah Kurt’un bilimsel danışmanlığında yürütülmektedir.

Düzce ve Amasra’da yürütülen arkeolojik kazılarda bulunan Büyük İskender (III. Aleksandros) portre başları, Kazılar ve Araştırmalar Dairesi Başkanlığı tarafından yayınlandı.

“Elemtere fiş kem gözlere şiş”. Nazar, en eski doğu inançlarından günümüze kadar gelmiş, art niyetli düşüncenin (haset) ifadesidir. Günümüzde, nazardan korunmak için kullanılan (apotropeik) boncuklar, aslında göz ve bakışı sembolize eden ve kökeni Antik Çağa uzanan bir uygulamadır.

“…ve on üç bakır iğne al. İkisini kulaklara, ikisini gözlere, birini ağzına, ikisini göğüslerle karın arasındaki kısma ve birer tanesini ellere, iki tanesini cinsel organa, iki tanesini ayak tabanlarına batır. Her birini batırırken ‘onun vücudunu böyle iğneliyorum ki kimseyi değil de yalnız beni hatırlasın, beni düşünsün’ de.”

Eski toplumlar kendilerini kirlilik, şiddet, korku, doğal afetler, doğaüstü varlıklar ve hastalıklar gibi kötü olaylardan korumak için tanrılarla iletişim kurmaya yönelik ritüeller uygular. Önceden belirlenmiş kurallara göre yapılan uygulamalar çivi yazılı tabletlerde de anlatılır. 

Biri İsrail Eski Eserler Kurumu'ndan, diğeri Bar-Ilan Üniversitesi'nden bir çift arkeolog, İsrail'deki bir mağarada Roma dönemi büyücülük uygulamalarına dair kanıtlar buldu. Eitan Klein ve Boaz Zissu, Harvard Theological Review dergisinde yer alan çalışmalarında, son 14 yılda Te'omim Mağarası'ndan çıkarılan eserleri incelediler.

Sembolizm ve kişileştirme yoluyla nesne veya kavramların hikmetini vurgulamanın en çarpıcı örnekleri mevsimler, aylar, zodyak (burçlar) gibi zamanın çeşitli evrelerinin tasvir edildiği astronomik ve astrolojik içerikli personifikasyonlardır. Mevsimler ikonografisi, Yunan mitolojisinde doğanın dengesini ve iklimsel değişiklikleri sembolize eden Hora’lara dayandırılsa da kökeni Mezopotamya ve Mısır’a kadar dayanır.