2018 yılında, İsrail'in güneyindeki antik Roma dönemi yerleşim yeri Khirbat Ibreika'da yapılan bir kurtarma kazısı, gerçek bir arkeolojik muammanın ortaya çıkarılmasıyla sonuçlandı. Bu, her biri ağır bir halka ile süslenmiş aslan başı kabartmaları içeren dört çarpıcı tunç diskti.

Ekim 2024'te Wrocław Üniversitesi (UWr) Arkeoloji Enstitüsü, bölgenin İnka öncesi kültürlerinin az bilinen yönlerine ışık tutan şaşırtıcı bulguların elde edildiği bir proje kapsamında Peru'nun güneyinde yeni bir arkeolojik kazı sezonuna başladı.

Bakır ziller, bölgesel ticaretin çanak çömlek, boncuk ve bıçakların ötesine geçtiğini gösteriyor.

Almanya'nın Kutenholz kenti yakınlarındaki bir mısır tarlasında en az 3500 yıllık iki tunç hançer bulundu. Bunlar Aşağı Saksonya'da şimdiye kadar bulunan en eski Tunç Çağı eserleri arasında yer alıyor.

Melsonby yakınlarında ortaya çıkarılan 800'den fazla nesne, kuzeyin 2 bin yıl önce 'kesinlikle bir durgun su olmadığını' gösteriyor.

Bilim, antik Yunan ve Roma heykellerinin genellikle sıcak renklerle boyandığını zaten kanıtlamıştı; şimdi de Danimarka'da yapılan bir araştırma bazılarının parfümlü olduğunu ortaya çıkardı.

El Salvador'da yakın zamanda yapılan bir arkeolojik keşif, Orta Klasik Öncesi Dönemde Mezoamerika'daki ritüel ve performansların anlaşılmasını değiştirebilir. Varşova Üniversitesi'nden arkeolog Jan Szymański liderliğindeki bir araştırma ekibi, San Isidro arkeolojik alanında bir piramidin tepesinde beş kil figürin keşfetti.

Ünlü Gizemler Villası'nın keşfinden bir asırdan fazla bir süre sonra, Pompeii arkeolojik alanındaki kazılarda klasik dünyanın esrarengiz Dionysos ritüellerine ışık tutan yeni bir büyük ölçekli resimsel çalışma ortaya çıktı. Antik Roma kentinin Regio IX'unda yakın zamanda ortaya çıkarılan bir ziyafet salonunda, neredeyse gerçek boyutlu figürlerin yer aldığı bir thiasos veya Dionysos alayını tasvir eden anıtsal bir fresk bulundu.

Sicilya'daki Gela şehri, binlerce yıllık tarihinin karmaşık mozaiğine yeni parçalar ekleyen arkeolojik bir buluntuyla bir kez daha şaşırtıyor. Soprintendenza ai Beni Culturali'nin gözetiminde Enel şirketi tarafından merkezi Via Garibaldi'de yürütülen kazılar sırasında, MÖ 6. yüzyılın ilk yarısına tarihlenen pişmiş toprak bir ostothek gün ışığına çıkarıldı.

Mısır'ın Al-Bahansa kenti yakınlarındaki Oxyrhynchus antik kentinde yapılan kazılarda Ptolemaios dönemine ait, bazılarının ağzına altın dil yerleştirilmiş 52 mumya ortaya çıkarıldı.

Aynı yerde daha önce yapılan kurban törenlerinin analizi, kurbanların toprakta çalıştırılmak üzere getirilen köleleştirilmiş insanlar olduğunu göstermektedir.

Arkeologlar, Bulgaristan'ın Varna bölgesindeki Solnitsa'da yaptıkları kazılarda törensel nesneler içeren bir ritüel çukuru ortaya çıkardılar.

Catania Üniversitesi'nden arkeologlar, Azerbaycan'ın Agstafa bölgesinde yer alan antik Tava-Tepe yerleşiminde çığır açan bir keşifte bulundu. Geç Tunç Çağına tarihlenen 3500 yıllık bu yerleşimde, seramik sofra takımlarıyla birlikte son derece iyi korunmuş ve kendine özgü bir ritüel masası hala yerinde durmakta olup, bir zamanlar bu bölgeden geçen göçebe toplulukların gelenekleri ve günlük yaşamları hakkında yeni bilgiler sunmaktadır.

Şarhöyük ören yeri, Eskişehir’in 3 kilometre kuzeydoğusunda, Porsuk Nehri ile yan kolu Sarısu arasında kalan geniş ovanın güney kenarında yer alır. Burası antik Dorylaion kentinin merkezidir. Eskişehir ovasında en yüksek rakımlı, en büyük höyüktür. Höyüğü çevreleyen bir Aşağı Şehir ve batı yönde geniş bir nekropol alanı vardır.

Mezarlar, arkeolojinin en önemli buluntu gruplarından birini oluştururlar ve eski insan toplumlarının ölü gömme gelenekleri, inanç sistemleri ve gömü ritüelleri hakkında oldukça detaylı bilgi elde edilmesini sağlarlar. Mezarlar, yalnızca ölüme dayalı algılayışı değil aynı zamanda toplumların kültürel ve sosyoekonomik yapıları ile yaşam biçimleri hakkında da bilgi sağlayan önemli veri kaynaklarından birini oluştururlar.

Dorset'te 2 bin yıllık bir mezar çukurunda bulunan mezar eşyaları, Roma istilasının Britanyalıların içki içme alışkanlıklarını nasıl değiştirdiğini ortaya koydu.

Çek Cumhuriyeti'ndeki D35 Plotiště-Sadová karayolu üzerinde yapılan son arkeolojik araştırmalar, Eneolitik dönemin cenaze uygulamalarına ışık tutan olağanüstü bir uzun mezarı ortaya çıkardı.

İspanya'nın Carmona kentinde 2 bin yıllık bir Roma mezarının keşfi önemli bir arkeolojik bulguya yol açtı. Mezarın içinde, eski bir cenaze töreninin parçası olan cam bir cenaze kabının içindeki bir sıvıya batırılmış bir erkeğe ait iskelet kalıntıları bulundu. Bu sıvı zamanla kırmızımsı bir renk almış ve MS 1. yüzyıldan beri şaşırtıcı bir şekilde korunmuştur.

Aralarında yanmış kemikler ve seramiklerin de bulunduğu düzinelerce eşya, Ostia kentindeki ritüel faaliyetlere dair yeni bilgiler sağlıyor.

Araştırmacılar, Polonya'daki bir göl yatağında bulunan tunç mücevher yığınının eski ritüelistik su gömüleriyle ilgili olabileceğini belirledi.

Ukrayna'da bin yıl öncesine ait bir mezarlıkta yapılan keşifte baltalar, kılıçlar, mücevherler ve beklenmedik bir şekilde bazı ölülerin ayaklarının etrafında kovalar bulundu.

Arkeologlar Kahire'ye yaklaşık 160 kilometre uzaklıktaki Oxyrhynchus antik kentinde altın dilli iki Mısır mumyası daha ortaya çıkardı. Böylece hepsi bu alandan çıkarılan toplam örnek sayısı 16'ya ulaştı.

Yunanistan'ın Euboea adasındaki Artemis Amarynthos kutsal alanındaki bir tapınakta kazı yapan İsviçreli ve Yunan arkeologların dört yıllık ortak çalışması, MÖ 7. yüzyıla tarihlenen güzel bir Artemis tapınağını ortaya çıkardı. Tapınağın boyutu ilk beklentileri aşarak etkileyici bir şekilde 34 metre uzunluğunda olup, aynı döneme ait diğer anıtlarda da rastlanan "mükemmel" bir ölçüdür.

Galler'de bir havaalanı pistinin sonuna yakın bir yerde, çömelmiş pozisyonda dikkatlice yerleştirilmiş kadın cesetlerinin bulunduğu olağanüstü bir erken ortaçağ mezarlığı bulundu.

Mısır'da arkeologlar tarafından keşfedilen, doğum sırasında ölen 14-17 yaşlarındaki genç bir kadına ait mumyalanmış kalıntıların ortaya çıkardığı trajik hikâyenin tamamı. Bulguyu aynı anda hem dehşet verici hem de olağanüstü kılan şey, bir fetüsün plasentanın pelvik bölgede, diğerinin ise göğüste bulunması ve yaklaşık 1.500 yıl önce doğum sırasında çözülmemiş komplikasyonlara işaret etmesidir.

Kanadalı bilim insanları, dünyanın dört bir yanındaki mağara sanatından elde edilen kanıtların, tanrıları yatıştırmak ya da sosyal uyuma yardımcı olmak için parmakların ritüel amaçlı kesilmiş olabileceğini gösterdiğini söylüyor.

Bu yaz, arkeologlar Norveç'in Trøndelag İlçesinin kuzeyindeki Leka'da bulunan Herlaugshagen'de küçük bir araştırma yaptı. İnanılmaz bir şey buldular.

Pomeranya Eyaleti Anıtlar Konservatörü tarafından yapılan duyuruya göre, arkeologlar Polonya'nın Kociewie kentinde bulunan Starogard Orman Bölgesi'nde beş Tunç Çağı baltası keşfetti.

PUCP Arkeoloji Programı "Pachacámac Vadisi" arkeologlarından oluşan bir ekip, oyma maskeli 70'in üzerinde bozulmamış mezar bohçası ortaya çıkardı.

2018'de arkeologlar Tanzanya'nın merkezindeki Swaga Swaga Av Hayvanları Koruma Alanı'nda şaşırtıcı bir keşif yaptı: daha önce belgelenmemiş 52 kaya sığınağı, bilinçli bir şekilde kaya sanatı ile boyanmıştı. Zamanla, bir kaçı hariç hepsi büyük ölçüde yıpranıp yok olmuştu; ancak korunmuş olanlardan biri tam bir muammaydı.

İspanya'daki Institut Valencià de Conservació, Restauració i Investigació'dan Mª Pilar Iborra Eres, İspanya'daki Consejo Superior de Investigaciones Científicas'tan Sebastián Celestino Pérez ve meslektaşları tarafından 22 Kasım 2023'te açık erişimli PLOS ONE dergisinde yayınlanan multidisipliner bir araştırmaya göre, Casas del Turuñuelo'nun Demir Çağı yerleşimi, ritüelleştirilmiş hayvan kurbanı için defalarca kullanıldı.

İspanya'nın güneybatısında kazı yapan bir arkeolog ekibi için, Tunç/Demir Çağına ait bir stel (önemli bir bireyi betimleyen oymaların bulunduğu mezar taşı levhası) bulmak yeterince heyecan verici olabilirdi. Ancak, oymaların tarih öncesi çağlarda cinsiyet ve sosyal rolleri nasıl temsil ettiğine dair uzun süredir devam eden yorumlara meydan okuyan bir stel bulmak, ekibin en çılgın hayallerinin ötesindeydi.

Yüz yılı aşkın bir süre önce Mısır'da doğal yaşam alanlarından uzakta bulunan mumyalanmış babunların gizemli kalıntıları üzerine yapılan yeni araştırmalar, antik Arap Yarımadası'nda primatların kutsal önemine ışık tuttu.

Çin'deki arkeologlar, bir zamanlar saray, hendek, mezarlıklar, kurban çukurları, çömlek atölyeleri ve tunç döküm dökümhanesi içeren duvarlarla çevrili bir Tunç Çağı şehrinin kalıntılarını keşfettiler.

Endonezya'nın Sulawesi adasında yapılan arkeolojik kazılarda yaklaşık 7 bin yıl öncesine ait iki eşsiz ve ölümcül eser ortaya çıkarıldı, bıçak olarak kullanılan kaplan köpekbalığı dişleri.

İnsanın olacakları önceden bilme arzusu eski çağlardan beri bulunuyordu. Hititler de bazı konularda tanrıların irade ve tutumunu önceden öğrenmek amacıyla fallara danışıyordu.

SISKUR/SÍSKUR ideogramıyla belirtilen majik (büyü veya sihir) ritüellere, kral ailesi ve üyeleri ya da halktan kişiler tarafından, ihtiyaç duyulması halinde başvurulurdu.

Pompeii Arkeoloji Parkı tarafından yapılan basın açıklamasında, arkeologların Pompeii’de Regio IX’in Insulan 10’unda bulunan bir evde seçim yazıtları buldukları belirtildi.

Ulusal Antropoloji ve Tarih Enstitüsü’nden (INAH) arkeologlar, Moral-Reforma Maya harabelerindeki piramit yapı kazılarında kafa kesme törenine ait kalıntılar tespit etti.

Karahantepe’nin sembolü haline gelen “falluslu havuz”un en dikkat çekici unsurlarından biri de “baş” heykeli. Hafif oval planlı olacak şekilde kayadan oyularak yapılan ve içi fallus biçimli dikitlerle bezeli olan havuzun orta üst kenarındaki bu “büst”ün neyi betimlediği ciddi merak konusu.

“…ve on üç bakır iğne al. İkisini kulaklara, ikisini gözlere, birini ağzına, ikisini göğüslerle karın arasındaki kısma ve birer tanesini ellere, iki tanesini cinsel organa, iki tanesini ayak tabanlarına batır. Her birini batırırken ‘onun vücudunu böyle iğneliyorum ki kimseyi değil de yalnız beni hatırlasın, beni düşünsün’ de.”

Eski toplumlar kendilerini kirlilik, şiddet, korku, doğal afetler, doğaüstü varlıklar ve hastalıklar gibi kötü olaylardan korumak için tanrılarla iletişim kurmaya yönelik ritüeller uygular. Önceden belirlenmiş kurallara göre yapılan uygulamalar çivi yazılı tabletlerde de anlatılır. 

And Dağları'ndaki neredeyse dikey bir vadinin yarısında, birileri dağın yamacına ters V şeklinde bir giriş oymuş. Ardından ana kayayı büyük bir hassasiyetle keserek hiçbir yere çıkmayan sığ bir kapı oluşturmuşlar; aynı tasarım antik İran ve Mısır'da da görülüyor. Daha sonra mavi taştan bir çıkıntıya üç niş içeren ek bir sunak oymuşlar.